Ronald van den Boogaard - Algemeen (571)

Algemeen (571)

Details: Categorie: Algemeen (571); Gepubliceerd: 21 november 2023

Verward, verdrietig, komisch

Marga de Graaf woont sinds enige tijd in een appartement te Stadskanaal. Naast haar 93-jarige moeder, die aan het dementeren is. Mantelzorg noemen mensen dat. Moeder kan lekker haar eigen gang gaan. Marga en haar man ook.
En toch zijn ze heel dichtbij.
Het leidt soms tot verrassende situaties. Vermoeiend, hilarisch, verdrietig, zielig, verward, komisch. Wisselende stemmingen dus. Marga houdt het allemaal bij en schrijft erover

……. Bla bla bla bla bla……

(Door Marga de Graaf)

Dat moeder eigenlijk niet meer veilig thuis kan wonen is iedereen wel duidelijk. Wie is iedereen? Familie, vrienden en buurtbewoners. Buurtbewoners? Ja, wij krijgen wekelijks ongeruste medebewoners uit het appartementencomplex op bezoek met onrustbarende verhalen over mijn moeder. Ze herkent niemand meer, zelfs het hondje van de bovenbuurvrouw niet - hij haar wel, als het ‘brokjes-vrouwtje in de lift.’ Kwispelend springt hij tegen haar op, ‘geen brokjes vandaag?’ Geen brokjes vandaag, al tijden niet meer. ‘Ja maar … ik ruik ze, ze zitten in je jaszak, voel maar…’

Moeder laat iedereen binnen die aanbelt, je krijgt dan Senseo koffie met een Jodekoek inclusief een rondleiding door haar woning. ‘Niet doen??? Als je de mensen niet meer kunt vertrouwen, waar blijf je dan? Ik vind het wel gezellig!’ ‘Neem nog een lekker pepermuntkussentje.’ ‘Of wil je een ijsje?’ ‘Ach, ga even lekker zitten.’

Waar zijn de oude vertrouwde bejaardenhuizen gebleven? WEG - gewoonweg WEG. En wat nu met mijn moeder? Ik wil haar graag een knusse, plezierige laatste leeffase geven.

Met leeftijdsgenoten en liefdevolle dagelijkse zorg. Dag en nacht. Want ik besef, dat wij dit niet tot in de eeuwigheid kunnen geven, te veel te zwaar - niet veilig genoeg. Waar ga ik dat vinden - waar moet ik zijn - is er iemand die me kan helpen zoeken?
Ik begeef me op nieuw terrein en geloof heilig dat ik hulp ga vinden. Dus, hup - tijd voor actie.
Eerst zelf maar eens wat rondneuzen op het Internet. Al gauw verdwaal ik in allerhande termen. Woonzorgcentrum - Verpleeghuiszorg - Informele zorg - Digitale zorg - veertien Woonvormen tussen Zelfstandigheid en Verpleeghuis - Woonvarianten voor senioren: dertig praktijkvoorbeelden - Wetenschappelijke Artikelen voor Woonvormen Dementerende Ouderen…. En ga zo maar door.

Tijd voor gesprekken met echte mensen. Ik bel met de huisarts. ‘Uw moeder dementerend? Daar staat niets van in haar dossier.’ ‘Ik kan u daarom niet helpen, kijkt u maar eens op het Internet daar vindt u vast antwoord op uw vragen.’ Goedemorgen! Ik weet dat moeders beginnende dementie vijf jaar geleden in het ziekenhuis is vastgesteld - blijkbaar niet genoteerd in haar dossier? Hoe moet ik dit zien? Als moeders huisarts al niet meewerkt, wie dan wel?

Terwijl ik dit schrijf springen opnieuw tranen van hopeloosheid in mijn ogen. Tjonge waarin ben ik verzeild geraakt. Dit geloof je toch niet.
Volledig uit het veld geslagen zit ik met de telefoon in mijn hand. Ik bel opnieuw naar de Huisartsenpraktijk, de assistente neemt op en luistert geduldig naar mijn verhaal. Hulpvaardig komt ze met een oplossing. ‘We gaan een cognitie-test bij uw moeder doen, dan komt er aansluitend in haar dossier te staan dat ze dementerend is.’ Klaar! Geregeld! Reuze bedankt meevoelende mevrouw. Mijn adrenaline-peil zakt en ik voel me toch ineens een potje moe. Genoeg voor vandaag. Morgen verder.
Even zuurstof happen, wandelen. Als ik in de lift stap bots ik met mijn verhitte hoofd bijna tegen de huisarts op. Mij niet aanspreken. Niet nu. Ècht niet doen.

De dementie-verklaring komt er. Pffff. En nu? Vooruit met de geit, want dit is nog maar het begin. Ik weet niet waar te beginnen maar doe een gok. Ik bel met de Klantenservice van een Woonzorgcentrum - zo heet een bejaardenhuis tegenwoordig - bij ons in de buurt. Leg onze en moeders situatie uit. Ik val van mijn stoel, de dame aan de andere kant van de lijn is één en al oor en begrip. Ik slaak een zucht van verlichting, zal het nu toch goed gaan komen? Worden we nu echt geholpen? Ik kan het nauwelijks geloven.

Inderdaad, te goed om waar te zijn. Daar komt de volgende hobbel die ik moet nemen. Moeder kan niet zo maar ingeschreven worden zegt ze, daar is een CIZ-indicatie voor nodig! Om de kat niet op het spek te binden zeg ik dat ik haar begrijp, neem het de medewerkster uiteraard niet kwalijk. Zo is het spel, zo zijn de regels, zo moet het gespeeld worden.

Om in aanmerking te komen voor een plekje in een Woonzorgcentrum heb je een CIZ verklaring nodig. Wat is in hemelsnaam het CIZ. Kan aan mij liggen, maar ik weet het niet. Op naar het Internet. Typ CIZ en wordt keurig doorgeleid naar de website van dit orgaan. Nergens te vinden waar de letters CIZ voor staan. Nieuwe zoekterm: Wat is het CIZ? Bingo! Centrum Indicatiestelling Zorg.

Terug naar de website van dit Centrum. Ik lees:

___________________________________________________________________________________________________________________________________

Wat doet het CIZ voor u?

Heeft u of uw naaste blijvend intensieve zorg thuis of in een instelling nodig? Dan doet u eerst een aanvraag bij het CIZ. Wij onderzoeken of u zorg uit de WLZ kunt krijgen. Dat doen we zorgvuldig en met aandacht voor de mens. Want de regels zijn gelijk en toch is iedereen anders. Soms wil uw naaste niet naar een zorginstelling. Of hij kan dit niet aangeven. Wij onderzoeken dan of uw naaste niet vrijwillig kan worden opgenomen.

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Alweer een afkorting - WLZ. Ik zei het al, ik verkeer in een hele nieuwe wereld. Opzoeken, wat is WLZ. Ik lees dat hiermee de Wet Langdurig Zorg wordt bedoeld. Ja? En wat houdt die wet dan in?

Ik lees tot ik een ons weeg, oplettend hoe ik dan die CIZ-indicatie kan aanvragen voor mijn verwarde moeder. Opeens krijg ik een helder idee. Ik bel de Casemanager Dementie bij de Thuiszorgorganisatie Buurtzorg. Zijn collega’s komen iedere ochtend bij mijn moeder over de vloer en weten ook hoe het met haar gaat. Incidenteel komt deze beste man zelf ook bij haar op bezoek. Moeder is dol op al deze lieve mensen. Dat ik daar niet eerder op gekomen ben …… ik heb zo veel aan m’n hoofd - vandaar, denk ik dan maar.

De casemanager beantwoordt onmiddellijk zijn mobiele telefoon, hoort mij aan en spreekt de bevrijdende woorden: ‘Ik ga je helpen en kom nog deze week bij je.’ Ik kon hem wel zoenen, er viel een pak van mijn hart. Hij hield woord en samen hebben we het aanvraagformulier zo compleet mogelijk ingevuld. Wat ze daar bij de indicatiecommissie allemaal willen weten? Of je even je hele ziel en huidige zaligheid op papier wilt zetten. Geen sinecure kan ik zeggen. Zo zijn de voorschriften, dus doe het maar. Opsturen en klaar, dachten we. Mooi niet. Na een week word ik gebeld door een beoordelaar van het Centrum Indicatiestelling Zorg. Of ze even met me kan praten, of ik wat voorbeelden wil geven waaruit blijkt dat mijn moeder Recht heeft op Langdurige Zorg in een Verpleeghuis voor Dementerende Mensen. Ik verzin er nog een afkorting bij: RLZVDM.

Na een uur praten spreekt ze de magische woorden: “Uw moeder krijgt zeker de indicatie, ik maak het vanmiddag nog in orde voor haar.’ Deze dame houdt woord. Ik bel onmiddellijk met de casemanager van Buurtzorg om deze heuglijke mededeling met hem te delen. We zijn zo blij, voor ‘onze dame’ - en ik met hem.

Moeder woont nu nog thuis, maar staat inmiddels op de wachtlijst voor een menswaardige laatste woonplek. Een lid van toewijzingscommissie van dit Woonzorgcentrum kwam mij wel even door de telefoon vertellen dat het 8 maanden tot een jaar kan duren voordat er een kamer beschikbaar komt. Ach toch…… moeder wordt in april 2024 94 jaar! Dat is over vijf maanden. Het lichten van moeders doopceel tegenover alle onbekende beslissers over haar toekomst zal toch niet voor niks zijn geweest. Ik blijf geloven op een wonder. En dat het - op tijd - goed komt.

Volhouden mam!

Oh ja, nog een verrassing: vandaag in de brievenbus een brief van het CAK (Centraal Administratie Kantoor) - moeder valt door haar recht op de Wet Langdurige Zorg met onmiddellijke ingang niet meer onder de WMO (Wet Maatschappelijke Ondersteuning). Dit betekent dat haar maandelijkse eigen bijdrage voor Thuiszorg en Schoonmaakhulp direct verhoogd wordt.

Begrijpt ik het goed? Er is aan moeders hulpvraag nog niet voldaan.

Echter voor inschrijving in het Woonzorgcentrum moet er nu al betaald worden. Ik geloof dat het zo in elkaar zit. Maar ook dat vertelt niemand je.

Bent u het niet eens met deze beschikking? Dan kunt u binnen 6 weken bezwaar maken bij ons……. bla bla bla bla bla……

Mijn moeder en ik 1: Mantelzorger

Mijn moeder en ik 2: Een Tringetje

Mijn moeder en ik 3: De Naaidoos

Details: Categorie: Algemeen (571); Gepubliceerd: 15 november 2023

Verward, verdrietig, komisch

DE NAAIDOOS

(Door Marga de Graaf)

Als ik aan vroegere tijden denk zie ik mijn moeder achter de naaimachine zitten. Jassen, broeken, blouses, handdoeken, theedoeken en nog veel meer worden onder haar handen mooie dingen. In 1968 koopt ze op de Albert Cuypmarkt in Amsterdam meters gordijnstof - de lappen tovert ze om tot sfeervolle gordijnen met stijlvolle dubbele plooien. Vader maakt een koof die ze bekleedt met dezelfde stof, dat vindt ze sjiek. Vader is sowieso heel creatief, alles wat hij ziet kan hij tekenen en maken. Zo ook een naaidoos voor zijn vrouw. Maar dit even terzijde.

Moeder verslijt vanaf 1956 twee naaimachines, Singer’s - een trapper, en een handdraaier. Vijf jaar geleden tref ik haar vol verwarring aan achter de laatste aanwinst uit het jaar 1995, een zacht zoemende Husqvarna. Gerafelde handdoeken en washandjes liggen te wachten op reparatie naast de machine. Moeder kijkt me aan met hulpeloze blik, ‘Mar, ik weet niet meer hoe ik de draad door de naald krijg.’ Ik ga naast haar zitten, leg uit wat ze moet doen, doe het voor - maar het is een uitzichtloze missie. Tot haar en mijn verdriet lukt het niet de handeling te herhalen. Een signaal uit 2018 dat haar cognitie achteruit gaat.

Herstelwerk deed ze altijd met de hand. Sokken werden vakkundig gestopt en ondergoed voorzien van nieuw elastiek. Dit heb ik haar lang niet zien doen. Totdat. Een week geleden zit ze parmantig op de bank - met een blauw speldenkussen en de naaidoos naast zich - haar ondergoed te voorzien van nieuw elastiek! Ik sta perplex. Ze heeft een goede dag.
Oude tijden herleven, moeder maakt iets en weet nog hoe de draad in de naald moet! Met de hand naaien, tja. Ik smelt bij deze aanblik en verlang even naar vroeger tijden toen ze vaak zo bezig was.
Het blauwe speldenkussen maakte ik op de Lagere School tijdens de handwerklessen. De houten naaidoos maakte mijn vader in zijn - met een muurkacheltje verwarmde schuurtje.

Beide zijn goed ‘geconserveerd’ bewaard door moeder, verworden tot dierbare ‘schatten’.
Ze staan ergens voor. Het geeft haar houvast denk ik.

Gisteren ging de deurbel - ja, met een zacht tringetje.
Moeder staat met een glazige blik voor de deur - ik herken het inmiddels, verwarring heeft zich weer meester gemaakt van haar brein.
Ze kijkt met glazige ogen dwars door me heen, handen parmantig in de zij en zegt verbolgen : ‘Ja! Ik kom mijn naaidoos ophalen, die heb jij meegenomen!’ Krijg nou wat.

Zucht…., mijn hoofd draait op volle toeren - hoe pak ik dit nu aan. Plots krijg ik hulp … ik weet niet van wat of wie….Waar ik het vandaan haal weet ik ook niet maar het lukt me haar mee terug te praten naar haar eigen woning. Ik zeg zeker de juiste dingen, haha ik leer het wel.

Met moeder aan m’n arm loop ik naar de vitrinekast waarin haar naaidoos staat, laat hem zien, pak hem er uit, zet hem op haar ‘huisboy’ - zo noemt ze haar binnenshuis-rollator. Waarop ze met een stellig gezicht zegt: ‘Dat is hem niet, die bedoel ik helemaal niet!'
Ik hou vol, moeder bindt in - ze wordt iets van wakker en vervolgt op volhardende toon ‘Wie zet hem daar nou neer!’

Als ik haar knuffel, zegt ze ‘wat kom je eigenlijk doen?’

Mijn moeder en ik 1: Mantelzorger

Mijn moeder en ik 2: Een Tringetje

Details: Categorie: Algemeen (571); Gepubliceerd: 06 november 2023

Vermoeiend, verdrietig, komisch

“Het is zo stil in mij’’

(Door Marga de Graaf)

Zondagmiddag. We zitten aangenaam te borrelen met vrienden als de deurbel gaat. Ik herken het ‘tringetje’ - kort en zacht - ‘tring.’ Zo bellen mensen aan die je eigenlijk niet durven te storen maar je toch wel graag willen zien of spreken. Juist, het is mijn moeder.

“Hallo, ik moet er even uit hoor, het is zo stil in mij.” Verrassend, zo driest ken ik haar niet.

Oké, klaar voor weer een nieuwe kant van mijn moeder. Met de zwarte wandelstok in haar rechterhand loopt ze resoluut de lange gang door naar de woonkamer. Haar kapsel is ook nieuw, de grijze krullen staan alle kanten op - alsof ze met haar vingers in het stopcontact heeft gezeten. Ze heeft overduidelijk gedoucht, zich afgedroogd, aangekleed en verder geen controlerende blik meer in de spiegel geworpen. Vergeten.

Onze vrienden hebben haar stem herkend en kijken verwachtingsvol naar de deur, ze zijn zeer op haar gesteld en zijn verheugd haar weer eens te zien. “Oh, hebben jullie visite?” “Wat gezellig!” Moeder stelt zich voor, schudt handen en zegt tegen iedereen: “ik ken u niet” ……. Moeder en vrienden kennen elkaar al zeker veertig jaar!

De aanblik van het wilde koppie krullen en herinneringen in vergetelheid is aandoenlijk, tegelijkertijd werkt het beeld op ieders lachspieren. Het is oprecht grappig haar zo te zien, je hoeft dementie niet altijd zwaar te nemen. Inmiddels hebben wij geleerd, als we het een beetje goed aanpakken bij moeder kunnen we samen hartelijk lachen om voorvallen. Vaak is ze het gebeurde een minuut later al weer vergeten. Maar goed. Nu zoeken we voor de zekerheid naar een juiste respectvolle benadering van de olijk uitziende dame. We schikken onze gezichten in de plooi, ogen zoeken contact - ach toch.

Karin brengt lucht in de situatie, ze zet een vrolijk muziekje op. Ik kam moeders zachte haren. Helene Fischer zingt ‘Atemlos durch die Nacht.’ Dirk bedenkt zich niet, hij vraagt moeder ten dans. Of ze de quickstep kent? “Jazeker!, u dan?” Dirk - van beroep dansleraar - speelt mee. Hij steekt uitnodigend z’n hand uit en begeleidt haar naar ‘de dansvloer.’

Ze glundert van plezier. Als een jonge meid gaan haar beentjes moeiteloos in de vierkwartsmaat - ‘Slow-Quick-Quick-Slow.’ Ondeugend fluistert ze in z’n oor: ”het is lang geleden dat ik met zo’n jonge man heb gedanst.”

Dat moeder van een gebbetje houdt is ons bekend. Vandaag kon ze erbij.
Echter, we hebben nooit geweten dat ze warm zou lopen voor Duitse Schlagers.

Of ….. ging het haar om de dans in de armen van de man die ze niet meer herkende…….

Atemlos durch die nacht

https://www.youtube.com/watch?v=haECT-SerHk

Mijn moeder en ik 1: Mantelzorger

Details: Categorie: Algemeen (571); Gepubliceerd: 02 november 2023

Het eiland van de verdwenen bomen

Martine van Bree-Jonink is vrijwilligster bij de bibliotheek in Bellingwolde. Zij leest drie tot vijf boeken per week en doet dat al ‘’een leven lang’’. Hier zijn haar nieuwste leestips.

Kate Morton: Het geheim van het familiehuis (2023/559 pag.)

In het dorp Tambilla in Australië wordt op kerstavond 1959 de eigenaresse van het landgoed, samen met haar zoontje en twee dochters, dood aangetroffen. Van het vierde kind, een baby, ontbreekt elk spoor. Na uitgebreid onderzoek kan men alleen maar vermoeden dat het om zelfmoord/moord gaat en dat de baby is meegenomen door een dingo.
In 2018 krijgt de journaliste Jess in Londen een telefoontje uit Sydney dat haar oma is opgenomen in het ziekenhuis na een val van de zoldertrap en dat gevreesd wordt voor haar leven. Jess, die grotendeels is opgevoed door haar oma vertrekt onmiddellijk. Helaas herkent haar oma haar niet en noemt alleen nog wat onbekende namen.
\ Na haar overlijden vindt Jess in oma’s slaapkamer een boek over een politieonderzoek van kerstavond 1959 en ontdekt dat haar familie op een verbijsterende manier hierbij betrokken was. Jess zet alles op alles om te achterhalen wat er nu echt is gebeurd.

Een boeiende en meeslepende familieroman.

Catherine Bardon: De Amerikaanse (2023/508 pag.)
Deel 2 over de familie Rosenheck.

Ruth, dochter van Wilhelm en Almah, vertrekt na de dood van haar vader in 1961 naar New York om journalist te worden. Daar dompelt zij zich onder in het bruisende stadsleven, wordt betrokken bij demonstraties voor burgerrechten en tegen de oorlog in Vietnam. Zij woont bij haar tante Myriam en haar moeder komt haar regelmatig bezoeken, soms samen met haar peettante Svenja uit Israël.
Ruth krijgt een hartstochtelijke relatie met een oorlogsverslaggever. Nadat hij is omgekomen blijkt Ruth zwanger te zijn en wil zij het liefst naar huis. Dit is onmogelijk omdat in de Dominicaanse Republiek de onlusten zijn verergerd en er een burgeroorlog dreigt.
Waar moet ze heen? Waar voelt ze zich thuis? Ze vertrekt naar Israël om keihard te werken in een kibboets, maar ziet daar ook geen toekomst liggen voor haar en haar inmiddels geboren dochter. Op journalistiek gebied heeft zij inmiddels naam gemaakt door verslaglegging van het Eichmann proces. Uiteindelijk beseft ze dat het gevoel van ‘sehnsucht’ ook in haar bloed zit en weet ze waar ze thuis hoort.

Dit deel is ook weer uitermate boeiend en zeker de moeite waard.

Elif Shafak: Het eiland van de verdwenen bomen (2021/364 pag.)

Tekst boekomslag: Cyprus, 1974.
Kostas en Define ontmoeten elkaar heimelijk in de plaatselijke taverne, onder de vijgenboom die door een holte in het dak omhoog groeit. Dat is de enige plek waar zij, een Turkse, en hij, een Griek, elkaar ongezien kunnen treffen. Dan breekt de oorlog uit. Kostas wordt naar een oom in Londen gestuurd, Defne blijft achter.
Tientallen jaren later probeert hun dochter Ada, na de dood van haar moeder, de geheimen van de familie te ontwarren. Het enige aanknopingspunt dat Ada heeft, is een vijgenboom die in de achtertuin groeit. Boeiende, maar ook schrijnende roman over bevolkingsgroepen die elkaar naar het leven staan.

Heel bijzonder is dat een deel van het verhaal wordt verteld door de vijgenboom, die alles heeft meegemaakt. Prachtige vondst.

Roni Loren: Say Everything-serie (2022/2023 – ca. 360 pag.) 3 delen

Elk deel heeft als titel Wat als….. en gaat over de liefdesperikelen van drie vriendinnen, die hun werkplek hebben in een kantoorgebouw, waar flexibele werkplekken/ruimtes te huur zijn voor start ups.

Deel 1 gaat over Hollyn, mensenschuw door haar onbeheersbare Touret grimassen maar zeer geliefd als haar alter ego Miss Poppy op social media.

Deel 2 gaat over de altijd vrolijke Andy, verslaafd aan en verzamelaar van horror verhalen/films.

Deel 3 over Eliza, psychotherapeut die tegen zichzelf aanloopt. Alle drie krijgen ze een relatie met een man, die hun tegenpool is en zo hun eigen rugzakjes hebben.

Vermakelijk, licht erotisch getint, leesvoer. Begin met deel 1, want er zit wel een vervolglijn in over de andere personen.

Sarah Lark: Een moedig besluit (2023/452 pag.)

Nellie en Maria zijn in Nieuw-Zeeland nog steeds werkzaam als dierenartsen. Grit, Nellies dochter, ontpopt zich steeds meer als een egoïstisch persoon die alleen voor haar muziek leeft en elke keer weer met hangende pootjes bij haar moeder terugkomt als zij problemen heeft, waarbij zij iedereen in de familie het leven zuur maakt.
Daphne, dochter van Maria, heeft haar studie diergeneeskunde afgerond en aanvaardt een onderzoekspositie, die haar uiteindelijk naar Congo zal leiden.

Weer een spannend verhaal met veel ontwikkelingen. In het begin is het wel even puzzelen hoe de familie/vriendschapsbanden ook alweer liggen en wie wie is.

Veel leesgroeten van Martine van Bree-Jonink.