Verward, verdrietig, komisch

Marga de Graaf woont sinds enige tijd in een appartement te Stadskanaal. Naast haar 93-jarige moeder, die aan het dementeren is. Mantelzorg noemen mensen dat. Moeder kan lekker haar eigen gang gaan. Marga en haar man ook.
      En toch zijn ze heel dichtbij.
Het leidt soms tot verrassende situaties. Vermoeiend, hilarisch, verdrietig, zielig, verward, komisch. Wisselende stemmingen dus. Marga houdt het allemaal bij en schrijft erover  

……. Bla bla bla bla bla……

(Door Marga de Graaf)

Dat moeder eigenlijk niet meer veilig thuis kan wonen is iedereen wel duidelijk. Wie is iedereen? Familie, vrienden en buurtbewoners. Buurtbewoners? Ja, wij krijgen wekelijks ongeruste medebewoners uit het appartementencomplex op bezoek met onrustbarende verhalen over mijn moeder. Ze herkent niemand meer, zelfs het hondje van de bovenbuurvrouw niet - hij haar wel, als het ‘brokjes-vrouwtje in de lift.’ Kwispelend springt hij tegen haar op, ‘geen brokjes vandaag?’ Geen brokjes vandaag, al tijden niet meer. ‘Ja maar … ik ruik ze, ze zitten in je jaszak, voel maar…’

      Moeder laat iedereen binnen die aanbelt, je krijgt dan Senseo koffie met een Jodekoek inclusief een rondleiding door haar woning. ‘Niet doen??? Als je de mensen niet meer kunt vertrouwen, waar blijf je dan? Ik vind het wel gezellig!’ ‘Neem nog een lekker pepermuntkussentje.’ ‘Of wil je een ijsje?’ ‘Ach, ga even lekker zitten.’

       Waar zijn de oude vertrouwde bejaardenhuizen gebleven? WEG - gewoonweg WEG. En wat nu met mijn moeder? Ik wil haar graag een knusse, plezierige laatste leeffase geven.

Met leeftijdsgenoten en liefdevolle dagelijkse zorg. Dag en nacht. Want ik besef, dat wij dit niet tot in de eeuwigheid kunnen geven, te veel te zwaar - niet veilig genoeg. Waar ga ik dat vinden - waar moet ik zijn - is er iemand die me kan helpen zoeken?
      Ik begeef me op nieuw terrein en geloof heilig dat ik hulp ga vinden. Dus, hup - tijd voor actie.
Eerst zelf maar eens wat rondneuzen op het Internet. Al gauw verdwaal ik in allerhande termen. Woonzorgcentrum - Verpleeghuiszorg - Informele zorg - Digitale zorg - veertien Woonvormen tussen Zelfstandigheid en Verpleeghuis - Woonvarianten voor senioren: dertig praktijkvoorbeelden  - Wetenschappelijke Artikelen voor Woonvormen Dementerende Ouderen…. En ga zo maar door.

      Tijd voor gesprekken met echte mensen. Ik bel met de huisarts. ‘Uw moeder dementerend? Daar staat niets van in haar dossier.’ ‘Ik kan u daarom niet helpen, kijkt u maar eens op het Internet daar vindt u vast antwoord op uw vragen.’ Goedemorgen! Ik weet dat moeders beginnende dementie vijf jaar geleden in het ziekenhuis is vastgesteld - blijkbaar niet genoteerd in haar dossier? Hoe moet ik dit zien? Als moeders huisarts al niet meewerkt, wie dan wel?

      Terwijl ik dit schrijf springen opnieuw tranen van hopeloosheid in mijn ogen. Tjonge waarin ben ik verzeild geraakt. Dit geloof je toch niet.
Volledig uit het veld geslagen zit ik met de telefoon in mijn hand. Ik bel opnieuw naar de Huisartsenpraktijk, de assistente neemt op en luistert geduldig naar mijn verhaal. Hulpvaardig komt ze met een oplossing. ‘We gaan een cognitie-test bij uw moeder doen, dan komt er aansluitend in haar dossier te staan dat ze dementerend is.’ Klaar! Geregeld! Reuze bedankt meevoelende mevrouw. Mijn adrenaline-peil zakt en ik voel me toch ineens een potje moe. Genoeg voor vandaag. Morgen verder.
      Even zuurstof happen, wandelen. Als ik in de lift stap bots ik met mijn verhitte hoofd bijna tegen de huisarts op. Mij niet aanspreken. Niet nu. Ècht niet doen.

De dementie-verklaring komt er. Pffff. En nu? Vooruit met de geit, want dit is nog maar het begin. Ik weet niet waar te beginnen maar doe een gok. Ik bel met de Klantenservice van een Woonzorgcentrum - zo heet een bejaardenhuis tegenwoordig - bij ons in de buurt. Leg onze en moeders situatie uit. Ik val van mijn stoel, de dame aan de andere kant van de lijn is één en al oor en begrip. Ik slaak een zucht van verlichting, zal het nu toch goed gaan komen? Worden we nu echt geholpen? Ik kan het nauwelijks geloven.

      Inderdaad, te goed om waar te zijn. Daar komt de volgende hobbel die ik moet nemen. Moeder kan niet zo maar ingeschreven worden zegt ze, daar is een CIZ-indicatie voor nodig! Om de kat niet op het spek te binden zeg ik dat ik haar begrijp, neem het de medewerkster uiteraard niet kwalijk. Zo is het spel, zo zijn de regels, zo moet het gespeeld worden.

      Om in aanmerking te komen voor een plekje in een Woonzorgcentrum heb je een CIZ verklaring nodig. Wat is in hemelsnaam het CIZ. Kan aan mij liggen, maar ik weet het niet. Op naar het Internet. Typ CIZ en wordt keurig doorgeleid naar de website van dit orgaan. Nergens te vinden waar de letters CIZ voor staan. Nieuwe zoekterm: Wat is het CIZ? Bingo! Centrum Indicatiestelling Zorg.

Terug naar de website van dit Centrum. Ik lees:

___________________________________________________________________________________________________________________________________

Wat doet het CIZ voor u?

Heeft u of uw naaste blijvend intensieve zorg thuis of in een instelling nodig? Dan doet u eerst een aanvraag bij het CIZ. Wij onderzoeken of u zorg uit de WLZ kunt krijgen. Dat doen we zorgvuldig en met aandacht voor de mens. Want de regels zijn gelijk en toch is iedereen anders. Soms wil uw naaste niet naar een zorginstelling. Of hij kan dit niet aangeven. Wij onderzoeken dan of uw naaste niet vrijwillig kan worden opgenomen.

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Alweer een afkorting - WLZ. Ik zei het al, ik verkeer in een hele nieuwe wereld. Opzoeken, wat is WLZ. Ik lees dat hiermee de Wet Langdurig Zorg wordt bedoeld. Ja? En wat houdt die wet dan in?

      Ik lees tot ik een ons weeg, oplettend hoe ik dan die CIZ-indicatie kan aanvragen voor mijn verwarde moeder. Opeens krijg ik een helder idee. Ik bel de Casemanager Dementie bij de Thuiszorgorganisatie Buurtzorg. Zijn collega’s komen iedere ochtend bij mijn moeder over de vloer en weten ook hoe het met haar gaat. Incidenteel komt deze beste man zelf ook bij haar op bezoek. Moeder is dol op al deze lieve mensen. Dat ik daar niet eerder op gekomen ben …… ik heb zo veel aan m’n hoofd - vandaar, denk ik dan maar.

      De casemanager beantwoordt onmiddellijk zijn mobiele telefoon, hoort mij aan en spreekt de bevrijdende woorden: ‘Ik ga je helpen en kom nog deze week bij je.’ Ik kon hem wel zoenen, er viel een pak van mijn hart. Hij hield woord en samen hebben we het aanvraagformulier zo compleet mogelijk ingevuld. Wat ze daar bij de indicatiecommissie allemaal willen weten? Of je even je hele ziel en huidige zaligheid op papier wilt zetten. Geen sinecure kan ik zeggen. Zo zijn de voorschriften, dus doe het maar. Opsturen en klaar, dachten we. Mooi niet. Na een week word ik gebeld door een beoordelaar van het Centrum Indicatiestelling Zorg. Of ze even met me kan praten, of ik wat voorbeelden wil geven waaruit blijkt dat mijn moeder Recht heeft op Langdurige Zorg in een Verpleeghuis voor Dementerende Mensen. Ik verzin er nog een afkorting bij: RLZVDM.

      Na een uur praten spreekt ze de magische woorden: “Uw moeder krijgt zeker de indicatie, ik maak het vanmiddag nog in orde voor haar.’ Deze dame houdt woord. Ik bel onmiddellijk met de casemanager van Buurtzorg om deze heuglijke mededeling met hem te delen. We zijn zo blij, voor ‘onze dame’ - en ik met hem.

      Moeder woont nu nog thuis, maar staat inmiddels op de wachtlijst voor een menswaardige laatste woonplek. Een lid van toewijzingscommissie van dit Woonzorgcentrum kwam mij wel even door de telefoon vertellen dat het 8 maanden tot een jaar kan duren voordat er een kamer beschikbaar komt. Ach toch…… moeder wordt in april 2024 94 jaar! Dat is over vijf maanden. Het lichten van moeders doopceel tegenover alle onbekende beslissers over haar toekomst zal toch niet voor niks zijn geweest. Ik blijf geloven op een wonder. En dat het - op tijd - goed komt.

Volhouden mam!

Oh ja, nog een verrassing: vandaag in de brievenbus een brief van het CAK (Centraal Administratie Kantoor) - moeder valt door haar recht op de Wet Langdurige Zorg met onmiddellijke ingang niet meer onder de WMO (Wet Maatschappelijke Ondersteuning). Dit betekent dat haar maandelijkse eigen bijdrage voor Thuiszorg en Schoonmaakhulp direct verhoogd wordt.

      Begrijpt ik het goed? Er is aan moeders hulpvraag nog niet voldaan.

Echter voor inschrijving in het Woonzorgcentrum moet er nu al betaald worden. Ik geloof dat het zo in elkaar zit. Maar ook dat vertelt niemand je.

Bent u het niet eens met deze beschikking? Dan kunt u binnen 6 weken bezwaar maken bij ons……. bla bla bla bla bla……

Mijn moeder en ik 1: Mantelzorger

Mijn moeder en ik 2: Een Tringetje

Mijn moeder en ik 3: De Naaidoos