Details

 

Voorjaar 1998

Londen-Tasjkent

"Het eten wordt ieder jaar beter’, zegt de man naast mij vergenoegd. ‘Vindt u ook niet?’
      Even wilde ik zeggen: ’dan moet het de vorige keren wel erg slecht zijn geweest’.
Maar dat zou niet beleefd zijn. Dus ik zeg: ’Ik zou het niet weten, want dit is de eerste keer dat ik met Uzbekistan Airways vlieg‘.
      De jongeman naast me is een jaar of 25. Hij is mager, pikzwart haar, een gebruind gezicht en donkere spleetogen. Hij draagt modieuze kleren en reist kennelijk regelmatig met deze maatschappij. Dit moet een geslaagde Oezbeek zijn.

      We zijn op weg van Londen naar Tasjkent, de hoofdstad van Oezbekistan in Centraal Azië .
      Hij heet Jevgeni. 
     ‘Maar dat is toch een Russische naam?’
Hij legt het me allemaal uit. Zijn ouders zijn Oezbeken. Ze gingen in 1966 naar Moskou nadat hun huis bij de aardbeving in Tasjkent instortte. Alles verwoest. Alles kwijt. Ze moesten wel. ‘Ik ben in Moskou geboren. Ze gaven mij een Russische naam, omdat Oezbeken in Moskou gediscrimineerd worden. Ik ben vernoemd naar Jevgeni Onegin, u weet wel uit die roman van Alexander Poesjkin. Heeft Tsjaikovski nog een opera van gemaakt'.

GEORGIA STATE UNIVERSITY

Jevgeni studeert al vier jaar economie aan de Georgia State University in Atlanta USA. ‘Ze noemen me daar Jef ’. Hij is wel eens naar een honkbalwedstrijd van de Braves geweest, maar begrijpt de spelregels niet. Basketbal vindt hij leuker. En ja; het kan heel warm worden in Atlanta.
      Zijn ouders wonen weer in Oezbekistan. Het werd na het uiteenvallen van de Sovjet Unie steeds moeilijker om het hoofd boven water te houden. Zijn vader -een taxi-chauffeur- kreeg steeds minder werk, omdat de Russen elkaar de mooiste klussen toeschoven. En zijn moeder werkte als schoonmaakster in zo’n groot staatshotel. Maar daar was steeds minder werk omdat de toeristen liever naar moderne hotels gingen of een huisje in het centrum van Moskou huurden.

Zij gingen terug naar Tasjkent en Jevgeni, die een uitstekend student was, kreeg een beurs van de Oezbeekse overheid. Hij moet het geld wel terugbetalen en heeft een soort morele verplichting om terug te gaan als hij afgestudeerd is. 
      ‘Maar ik weet niet of ik dat doe. Amerika bevalt me namelijk uitstekend. En ik heb een vriendin. Ze komt uit Puerto Rico. Wat moet zij daar? En als ik in Amerika een baan heb kan ik die lening ook veel sneller terugbetalen. Bovendien: ik spreek geen Oezbeeks. Mijn ouders hebben mij in het Russisch opgevoed. Ze spraken zelden Oezbeeks met elkaar. Durfden ze niet‘.
      Hij tast in zijn tas en haalt een scriptie te voorschijn. Een verhandeling over de huidige stand van de economie in Oezbekistan.
En dan: ’Wilt u dit hoofdstuk eens lezen. En er een mening over geven’. 
      Ik kijk hem aan. ’Dat wil ik wel doen, maar ik ben geen econoom en ik ga voor ’t eerst naar Oezbekistan’. 
      ‘Daar gaat het niet om. Het gaat om ‘t principe’.
Ik lees het hoofdstuk en denk:‘ Waarschijnlijk heeft hij gelijk’.

DOUBLE LANDLOCKED  

De theorie van Jevgeni is de volgende: Oezbekistan is -in zijn termen- een double landlocked country. Je moet altijd door minstens twee andere landen om bij een zeehaven te komen. ( De Kaspische Zee is een groot soort binnenmeer en telt niet mee).
      Dat is slecht voor de exportpositie. Oezbekistan is in potentie een rijk land. Olie en vooral gas is er volop. Maar olie of gas per tankauto door die andere landen naar een zeehaven brengen is verschrikkelijk duur. De aanleg van pijpleidingen evenzo. Bovendien moet je dan toestemming van die andere landen krijgen. Turkmenistan bijvoorbeeld. 
      “Weet u wel wat voor achterlijk land dat is? 
      Als die toestemming geven moet je kapitalen betalen. En dan nog worden vrachtwagenchauffeurs slachtoffer van corruptie. Overheid, politie, iedereen is daar corrupt‘.
      ‘Landbouwproducten hebben we ook. Katoen. Graan. Maar ook daarvoor geldt dat het allemaal zeer duur wordt als het geëxporteerd moet worden. 
      Weet u dat wij prachtige juwelen hebben. Kleding. 
      We zouden zoveel meer kunnen als we maar niet double landlocked waren.’

   

Als we nog zo’n uurtje moeten vliegen zegt hij:
      ‘Weet u dat er nog maar één ander land in de wereld is dat double landlocked is? 
      ‘Nee Jef, dat weet ik niet’.
      ‘Welk land denkt u?’
Dat moet ik kunnen bedenken want ik kijk al mijn leven lang op kaarten en in atlassen. 
      ‘Geef me even‘, zeg ik en ga de continenten langs. 
      Noord, midden en Zuid Amerika. Paraquay? Nee natuurlijk niet. 
      Afrika dan. Centraal Afrikaanse republiek? Rwanda? Oeganda? Nee. Nee. Nee. 
      Azie: Bhutan? Nee. Grenst aan China. Tadjikistan ook. 
      Europa. Tsjechië ? Hongarije? Luxemburg? Nee. Nee. Nee.

      ‘Weet je ‘t zeker Jef?’ 
      ‘Ja’ zegt hij. 'Ik heb het precies nagegaan‘. 
      ‘Nou ik ben benieuwd‘.

Dan komt het antwoord:

            LIECHTENSTEIN.

 

Details

 

Gerrit Cole naar de New York Yankees

Het heeft lang geduurd. Veel te lang. Meer dan tien jaar, want de New York Yankees wonnen in 2009 voor ’t laatst de World Series. Een onwaarschijnlijk lange periode voor de beste en meest bekende sportorganisatie in de wereld.
      En omdat het zo lang duurde heeft de club Gerrit Cole binnengehaald.  De beste werper in het Amerikaanse profhonkbal. Hij is nu 28 jaar en tekende voor een recordbedrag van 324 miljoen $ in negen jaar.
       Een bijna onwerkelijk hoog bedrag.  

Cole won het afgelopen seizoen voor de Houston Astros 20 wedstrijden. Hij gooide 212,1 Innings en had een ERA van 2.50.

Een rekensommetje leert dat Cole in het vorig seizoen in totaal zo’n 3300 ballen gooide. Als hij dat dit jaar ook doet verdient hij per geworpen bal een kleine 2.000 $.  

      Maar….
Gaat Gerrit Cole dit waarmaken? Hij komt onder een waanzinnige druk te staan, want de verwachtingen in New York zijn immens groot. Het zou zomaar kunnen dat het hem allemaal te veel wordt.
       Datzelfde gebeurde namelijk met infielder Alex Rodriguez, die in 2007 bij de Yankees een tienjarig contract voor het toenmalige recordbedrag van 275 miljoen $ tekende.
       Het werd bekend dat Alex al voor die tijd doping had gebruikt. Om zijn recordsom waar te maken, ging hij opnieuw gebruiken en werd geschorst voor 162 wedstrijden. Hij diende zijn periode niet uit en kwam in opspraak door diverse verhoudingen met bekende dames. Rodriguez was ondermeer aangetrokken om het (doping)-homerunrecord van Barry Bonds te verbeteren, maar ook daar kwam niets van terecht.


Details

 

Plumber-in-Chief

(Door Hugo Kijne te Hoboken USA)

 During an average seven-day time span Trump produces a fair amount of nonsense, but this time he was exceptionally productive.  His most bizarre statement was, literally: ‘Right now, in a number of states the laws allow a baby to be born from his or her mother’s womb in the ninth month.  It is wrong, it has to change.’  On another occasion he complained about LED lights that ‘make you look orange,’ which he doesn’t like because he’s ‘vain.’  Apparently the president doesn’t know that he looks orange in any light, and even at night in the dark.  In what appeared to be a meeting with plumbers Trump philosophized about ‘many states where they have so much water that’s coming down,’ adding ‘it’s called rain.’  In spite of all that water many sinks and showers are apparently barely functional, and the president said ‘we’re looking very strongly at that.’  Possibly an even bigger problem are toilets, some of which according to Donald the Plumber have to be flushed up to fifteen times!  Speaking to a Jewish audience Trump repeated an anti-semitic trope by saying ‘you’ll have to vote for me, because the Democrats are after your money.’

Following all that gloom and doom about bathroom fixtures the president also had some good news.  He had called with the King and Crown Prince of Saudi Arabia after one of their officers killed three people at a naval base where he was in training, and they promised to pay cash to the relatives of the victims.  Cash, in Trump’s eyes, is the ultimate remedy for everything.  Maybe the disproportionate number of insanities the president supplied this week had something to do with the articles of impeachment the House Judiciary Committee has drawn up.  To keep it simple Trump will ‘only’ be charged with Abuse of Power and Obstruction of Congress.  A House vote on his impeachment is expected early next week and a trial in the Senate in January.  In probably the most provocative move he (or Putin) could think of, on the day the articles of impeachment were drafted the president met with Russian Foreign Minister Lavrov in the Oval Office.  Afterwards Trump told the White House press corps that he had issued a warning about possible Russian meddling in future US elections, something Lavrov immediately denied.

In anticipation of testimony to the Senate Judiciary Committee by the Inspector General of the Justice Department, Horowitz, the president attacked FBI Director Wray, who had stood up for his agency, calling him ‘the current director’ and the involved FBI agents ‘scum.’  In spite of Attorney General Barr’s stated opinion that the FBI investigation into Russian impingement on the Trump campaign had been insufficiently predicated, Horowitz maintained that the FBI had every reason to start the investigation, although serious mistakes were made with FISA applications.

The length of Trump’s trial in the Senate is yet to be determined.  Mitch McConnell wants it over as fast as possible, but the White House wants a big show, including an interrogation of Hunter Biden.  Democrats also prefer to keep it short, because they want to get back to the people’s regular business, but if they have to they’ll subpoena Mike Pompeo, Mick Mulvaney and John Bolton, making the president’s obstruction of Congress even more visible than it is now, something McConnell wants to prevent.

Lost in the avalanche of reporting about House committees and Senate hearings was the news that Trump paid a $2 million fine for stealing from his own foundation, while Don Jr., Ivanka and Eric must be about to enroll in mandatory training how to run a charity.   In all, Washington’s ‘Citizens for Responsibility and Ethics’ counted 2,300 conflicts of interest for the Trump family, which is definitely a national record.


Ga HIER naar toe voor alle afleveringen

 

Details

 

 

Schelpen & kokosvezels

(Door Rolf Weijburg)

De Islamitische Republiek der Malediven is het op acht na kleinste onafhankelijke land ter wereld en het kleinste land van Azië.
      Het is een geografisch nogal versnipperd land.

 


Atollen

De republiek, ten zuidwesten van India en Sri Lanka, strekt zich uit over noord-zuid bijna 1000 kilometer Indische Oceaan en telt zo’n 1200 kleine atol eilanden verspreid over 26 atollen.
      Het grootste eiland is Gan in Laamu of Hadhdhunmathee Atoll dat acht km2 meet, het gros van de andere eilanden meet echter niet meer dan een paar hectare terwijl ze gemiddeld anderhalve meter boven de golven uitsteken.
      Veeg al die eilandjes bij elkaar en je hebt een landoppervlakte zo groot als één honderddertiende van Nederland, zeg maar de helft van Texel.


Sultan

Tot de twaalfde eeuw waren de Malediven nog Boeddhistisch. De eilanden werden echter steeds vaker bezocht door Arabische zeelui en handelaren die de handelsroutes tussen Arabië en India waren gaan beheersen.
      De laatste Boeddhistische koning van de Malediven, Dhovemi, bekeerde zich daardoor in 1153 tot de Islam. Hij nam de islamitische titel Sultan aan - Sultan Muhammad al-Adli - en de eilanden zouden tot in de twintigste eeuw een Sultanaat blijven.

Cowries     

De Malediven waren aanvankelijk niet meer dan een strategische tussenstop op de Arabisch-Indiase handelsroutes, maar al gauw werden de eilanden zélf een belangrijke handelsbestemming.
      In veel plekken in Azië en Oost Afrika werd de cowrie-schelp (cowry, kauri, Cipraea moneta) gebruikt als een soort munteenheid en deze fraaie schelpen bleken in de Malediven voor het oprapen te liggen.
      De Maldivische cowrie-handel groeide uit tot de grootste schelphandel ooit.



Kokosvezel

Een ander product dat op de Malediven ruimschoots voorhanden was, was kokosvezel, een sterke, stugge vezel die zich onder de buitenste schil rondom de harde kern van de kokosnoot bevindt.
       De gedroogde vezel werd gebruikt voor borstels en matten, touw en zakken maar was vooral onontbeerlijk voor de tuigage van schepen in die tijd.
       Maldivisch kokosvezel werd verhandeld tot in Oost Afrika, de Perzische Golf en China.

Belangrijke handel dus allemaal waar in de zestiende eeuw ook de Portugezen op af kwamen.


Portugezen

In 1558 vestigden ze een handelspost op de eilanden die ze bestuurden vanuit de Portugese enclave Goa in India. De Christelijke bekeringsdrang die de Portugezen aan de dag legden werd hen na een vijftiental jaar noodlottig: de Malediven kwamen in opstand en verdreven de christenen uit het islamitische eilandenrijk.
     
Hollanders

In de zeventiende eeuw kwamen de Hollanders. Vanuit Ceylon (Sri Lanka) namen ze de Maldivische handel over zonder zich met het intern bestuur van de Malediven te bemoeien, waardoor hen een lot als dat van de Portugezen bespaard bleef.


Fransen

De Fransen kwamen via een hele andere hoek de Malediven binnen. In 1752 hadden schepen van de Ali Raj van de Laccadiven, een eilandengroep ten noorden van de Malediven, een aanval uitgevoerd op de Maldivische hoofdstad Malé. De stad werd bezet en de Sultan werd ontvoerd en afgevoerd naar de Laccadiven.
      Na vier maanden konden de invallers na een bloedige strijd uit de Malediven worden verdreven. De Laccadivianen bleven echter terugkomen en ten einde raad riep de nieuwe Sultan – de ontvoerde sultan was in gevangenschap in de Laccadiven overleden - de hulp in van de Fransen die in Pondichery en andere Franse comptoirs langs de Indiase kust voor anker lagen. Dat hielp.
      Frankrijk stuurde een squadron dat de Laccadivianen dusdanig aanpakte dat ze nooit meer terugkwamen. Als beloning werd de Fransen toegestaan een kleine marinebasis in te richten voor de kust van Mahé eiland, die enige jaren zou blijven bestaan.

Britten

Het bleef onrustig in de regio. De Britten verschenen ten tonele. Ze verdreven de Hollanders en veroverden Ceylon van waaruit ze hun invloedssfeer uitbreidden tot over het strategisch gelegen Maldivische eilandrijk.
      De  eilanden werden nooit, zoals Ceylon bijvoorbeeld, een volwaardige Britse kolonie maar bleven een Brits Protectoraat wat, op papier althans, zoveel betekende dat de eilanden zeggenschap hielden over interne zaken, terwijl de Britten defensie en buitenlandse zaken voor hun rekening namen. In de praktijk echter hielden de Britten ook intern een flinke vinger in de pap en bemoeiden zich onder andere met de Maldivische troonopvolgingen.
      Ondanks de Britse steun aan de sultans kwam er in 1953 een referendum waarin uiteindelijk voor de republiek werd gekozen. Die republiek was geen lang leven beschoren: een dik jaar later werd er, wederom via een referendum, weer overgeschakeld naar het sultanaat.

Na zevenenzeventig jaar Brits Protectoraat, volgde in 1965 de onafhankelijkheid van het Sultanaat der Malediven. Op 26 juli dat jaar signeert premier Ibrahim Nasir de onafhankelijkheidsverklaring en werd de Maldivische vlag gehesen.

Ceremonie


Vlaggen

Het Sultanaat gebruikte in vroeger eeuwen, net als vele andere landen rond de Indische Oceaan die door de Arabische dhows werden aangedaan - zoals Zanzibar, de Komoren en Tadjourah, maar ook Kuwait en Oman bijvoorbeeld -, een geheel rode vlag.


Zwart-Wit

Die vlag kreeg in de Malediven later een band met zwart-witte strepen - de zogenaamde Dhandimathi - aan de mastzijde. In vroeger tijden was het de gewoonte om de witte vlaggenmasten te voorzien van een zwarte naar boven spiralende lijn, waarvan de strook op de vlag een verbeelding is.
      Aan het begin van de twintigste eeuw werd in het midden van de vlag een halve maan toegevoegd waarvan de punten naar de mast wezen en weer wat later kreeg de rode achtergrond een groene rechthoek.


Gekeerde halve maan

Pas in 1949 werd de halve maan gekeerd, zoals wereldwijd eigenlijk gebruikelijk was.

Volkslied

Bij de onafhankelijkheidsceremonie in 1965 werd het nationale volkslied ten gehore gebracht. Dat lied was al in 1948 geschreven door Mohammed Jameel en verhaalde onder andere van de kleuren van de nationale vlag:

 “We begroeten de kleuren van onze vlag, groen, rood en wit,

die de overwinning, de zegen en het succes symboliseren”

Geen woord over het zwart in de vlag. Daarom was bij het hijsen van de vlag op Onafhankelijkheidsdag in 1965 de zwart-witte strook opeens verdwenen om nooit meer op de vlag terug te keren. Vlag én volkslied bleven daarna onveranderd.
      Ook toen de Malediven in 1968 definitief de republiek als staatsvorm omarmden.

 

 

Rolf Weijburg's Atlas van de 25 kleinste landen in de wereld

Klik HIER voor alle afleveringen

 

 

Details

 

De curieuze oplossingen van het CBR

Ik was erop voorbereid. Bij het CBR (Centraal Bureau Rijvaardigheidsbewijzen) is het niet helemaal op orde.
      Enorme wachtlijsten, die leiden tot irritatie & frustratie.
Omdat ik op 1 januari 75 word en dan mijn rijbewijs moet verlengen, diende ik geheel volgens het protocol al in augustus een gezondheidsverklaring in en ging daarna naar een keuringsarts. Hij werkte het vlot af en gaf mijn gegevens digitaal door.  
      Maar intussen nam het CBR op instigatie van onze politiek, een geheel apart besluit.
Om de achterstanden weg te werken mogen mensen nog een jaar lang met hun verlopen rijbewijs blijven rijden.
      Dat lijkt een goede maatregel, maar er zit een lelijk addertje onder het gras. Je mag met dat tijdelijke rijbewijs niet in het buitenland rijden.
Dat vond ik erg vervelend, want ik heb in april een leuk klusje te doen in Spanje en had daar al een huis gehuurd. Dus ik belde met het CBR.
En daar kreeg ik te horen, dat ze mijn aanvraag pas in augustus zouden behandelen. Tot die tijd zou ik dus absoluut niet in het buitenland mogen rijden.
      Ik diende een bezwaarschrift in. Binnen vijf dagen zou ik antwoord krijgen.
Dat gebeurde niet. Maar na tien dagen werd ik -notabene op zaterdag- gebeld door een vriendelijke medewerkster van het CBR. Ze had namelijk goed nieuws. Mijn bezwaar was gehonoreerd en mijn aanvraag zou met voorrang behandeld worden.
       Dat gebeurde inderdaad, want afgelopen maandag kreeg ik al het bericht dat ik naar mijn gemeente kon gaan om de verlenging aan te vragen. Dat is inmiddels gebeurd.

 

Deze ingezonden open brief aan Alexander Pechtold stuurde ik aan de Volkskrant. Ik kreeg twee geautomatiseerde antwoorden, maar de brief is tot op heden niet geplaatst. Voor mij is dat nu niet zo belangrijk meer, maar wel voor 87.000 Nederlanders, die de komende tijd ook met een tijdelijke regeling zitten.
De brief ging zo:


Geachte heer Pechtold

Vorige week ontving ik van het CBR, de organisatie waar u sinds 1 november algemeen directeur bent, een verheugend bericht. Omdat mijn rijbewijs per 1 januari verlengd moet worden -ik word dan 75 jaar-  ontving ik het bericht dat ik nog tijdelijk een jaar mag blijven rijden. In augustus had ik namelijk een gezondheidsverklaring ingediend en de week daarop was ik langsgegaan bij een keuringsarts. Mijn bloeddruk meneer Pechtold, was enigszins aan de hoge kant en ook het zicht kon iets beter, maar van staar of zo was geen sprake. De keuringsarts zei dat ik over een maand of twee wel iets zou horen.

U schreef bij uw verheugende brief dat er wel een paar voorwaarden aan uw besluit waren verbonden. Zo mocht ik bijvoorbeeld met dit voorlopige rijbewijs niet in het buitenland rijden.
Hè.
Ik heb vrienden en kennissen wonen in België, Duitsland, Frankrijk en Hongarije. Ik heb in april afspraken gemaakt in Spanje om mensen te interviewen; ik heb daar een huis gehuurd en al betaald ook.

Ik belde een medewerkster van uw organisatie en nam mij voor om vriendelijk te blijven. Zij hebben het al zo moeilijk met al die boze en scheldende mensen aan de lijn. Zij kunnen er ook niets aan doen dat die wachtlijsten zo lang zijn.

De mevrouw verklaarde dat mijn verlenging pas volgend jaar augustus in behandeling wordt genomen.
Hè.
‘’Dat betekent dus mevrouw, dat ik tot die tijd niet met mijn auto naar het buitenland kan?’’
‘’Ja, dat is zo’’.
‘’Maar mevrouw, waarom mag ik niet in het buitenland rijden. We leven toch in Europa; er is een Schengenakkoord?”

‘’Tja, meneer, dat weet ik ook niet’’.
‘’Maar mevrouw, ik heb die huur voor dat huis al betaald.  Gaat u mij dat vergoeden?’’

Het antwoord meneer Pechtold was onbevredigend. Zij wist het niet.
Misschien weet u het.
Misschien kunt u voor mij en al die andere 87.000 mensen in Europees verband in orde brengen dat wij ook in het buitenland kunnen rijden. Het kan toch niet zo zijn, dat uw organisatie in het verlengde van onze overheid opnieuw grenzen in Europa creëert.

Ik wens u wijsheid in uw nieuwe functie

Vriendelijk groetend

Ronald van den Boogaard