Reizen (376)
- Details
- Category: Reizen (376)
Oktober 2016
Het mooie dorpje Sønderho
Fanø in Denemarken is het meest noordelijke Waddeneiland, maar maakt volgens deze kaart geen deel uit van het UNESCO Werelderfgoed.
Dat lijkt mij onterecht en ik zal uitleggen waarom.
Het is een prachtig eiland met zo’n 15 kilometer ononderbroken breed strand, met bossen en duinen en twee aantrekkelijke plaatsjes: Nordby en Sønderho.
Vooral dit laatste dorp is zeer de moeite waard om te bezoeken.
Het werd in 2012 door de Denen uitgeroepen tot mooiste dorp van het land.
Je kunt er komen per veerboot vanuit Esbjerg. Nog geen kwartier varen.
Er is een bootje voor voetgangers en fietsers en een ferry voor auto’s.
Sønderho heeft kleurige huizen met rieten daken, want het riet groeit daar volop. Ze staan vrij dicht opeen. Er lopen tussen de huizen door voetgangerspaadjes, die het allemaal intiem maken.
De huizen staan in verband met heersende winden min of meer in gelid. De daken in het zuiden worden het meest geteisterd en moeten om de paar jaar hersteld of vernieuwd worden. Een enkel huis staat door ruimtegebrek ‘’verkeerd’’.
Dat leren we tenminste van Robert Peel. In een plaatselijk café sprak hij ons aan in vlekkeloos Engels.
Of we soms uit Nederland kwamen.
Hij bleek een Engelsman, die zich op dit eiland gevestigd had. Tenminste in de zomer, want in de winter was het er veel te koud en te nat. Robert had ook in Nederland gewoond en bleek goed Nederlands te spreken.
‘’Of we 27 minuten de tijd hadden’’. Dat hadden we.
Het bleek voldoende voor een rondleiding door het dorp.
Na een tocht over smalle paadjes eindigen we bij een decoratief wandbord, waarop de geschiedenis in voor- en tegenspoed is verbeeld.
Een voor zo’n klein dorp rijke geschiedenis met op het bord een zogeheten welvaartslijn waarop economische invloeden duidelijk herkenbaar zijn. Rampen, oorlogen, bloei en rijke visvangsten volgen elkaar op.
Een bord ook met een kritische ondertoon. Kijk eens naar dit tegeltje.
Volgens Robert Peel zitten er te veel zeehonden rondom het eiland met als gevolg dat er vrijwel geen vis meer in de zee zit. De plaatselijke overheid wil daar maatregelen tegen nemen, maar wordt tegengewerkt door een Deens alternatief voor ‘’Wakker Dier”.
Het was de bedoeling dat de tegel met de zeehond onder de paraplu in Delfts Blauw zou worden gefabriceerd bij de Koninklijke tegelfabriek in Makkum Friesland, maar dat bleek veel te duur.
Kritiek is er ook op de Kopenhagers, die op Fanø een tweede huis hebben. ‘’Te arrogant’, vindt de plaatselijke bevolking. En ze ‘’doen maar wat’’. Verven hun huizen in kleuren en strepen ‘’alsof het wenkbrauwen zijn’’.
Op het bord komt dit tot uitdrukking door de K (Kopenhagen) op het oude nummerbord.
In de haven van Sønderho lagen in 1980 nog zo’n 30 schepen.
Nu is het dichtgeslibd. Er zijn plannen om de boel uit te baggeren, maar ook dit ondervindt weerstand.
Buiten het dorp is daar allemaal niets meer van te merken. De duinen zijn hoog en het strand is breed.
Overstromingen waren er in het verleden ook. Op deze paal staan de jaartallen van de laatste twee eeuwen. De hoogste stand werd bereikt in 1839.
- Details
- Category: Reizen (376)
Oktober 2016
Mennesket ved Havet
Dit monumentale beeld staat in de Deense havenstad Esbjerg. Een paar kilometer buiten het centrum, aan zee bij de haven. Het is een intrigerend beeld, dat vanuit zee op een afstand van tien kilometer nog te zien is.
Vier witte identieke zittende mannen van negen meter hoog.
Het beeld heet Mennesket ved Havet (Mannen aan Zee) en is gemaakt door de Deense kunstenaar Sven Wiig Hansen. (1922-1997).
Het werd op 28 oktober 1995 onthuld ter ere van het honderdjarig bestaan van de gemeente Esbjerg.
De mannen zijn gegoten in beton. Gepolijst.
En dat zou de reden zijn dat ze er ruim twintig jaar na de plaatsing nog zo prachtig wit bij zitten.
Onaangedaan
De mannen hebben een uitdrukkingsloos gezicht. Op Internet kun je daar diverse verklaringen voor vinden (maagdelijk, onschuldig, leeftijdsloos, puur, rein etc.). Nog geen vuile handen gemaakt.
Het zal allemaal wel, maar zeker is dat het beeld indruk maakt.
Publiek
Er komen veel mensen op af. Soms klimmen ze erop, soms gaan ze er even op zitten. De mannen laten het onaangedaan toe.
Abu Simbel
Het lijkt erop dat Hansen zich onder meer heeft laten inspireren door het beeld van Ramses II, dat staat bij Abu Simbel aan het Nasssermeer in het zuiden van Egypte. Vier maal Ramses zelf (10 meter hoog) en daartussen zijn moeder, zijn vrouw Nefertite en diverse kinderen. Gemaakt in de dertiende eeuw.
Ik ben daar eens geweest en ook dat was een aardig schouwspel.
- Details
- Category: Reizen (376)
Oktober 2016
Een inktvis in een kunstschelp
Even buiten het centrum van de havenstad Esbjerg in het zuidwesten van Denemarken is ’t Fiskeri- og Søfartmuseet. Het visserij- en scheepvaartmuseum. Het is vooral leuk voor wat oudere kinderen. Dat hebben de Denen goed begrepen, want de toegang tot het museum is vrij voor kinderen tot 18 jaar.
Naast veel aandacht voor de historische Vikingschepen is er natuurlijk een aquarium. Veel vissen, die wat doelloos in te kleine bakken heen en weer zwemmen en een poel met vissen die geaaid maar niet opgepakt mogen worden. En dan zijn er ineens drie opmerkelijke bakken. Kunst, zo u wilt schelpenkunst, met beesten die daar bij kleuren.
Kijk eens naar deze inktvis, die de grote schelp eerst benadert, er dan omheen kringelt en er tenslotte geheel in gaat zitten.
Fascinerend gezicht.
- Details
- Category: Reizen (376)
Oktober 2016
Niet karakteristiek, wel sfeervol
Esbjerg is een havenstad in het zuidwesten van Denemarken. Ruim 70.000 inwoners. Een relatief nieuwe stad, die pas in 1868 werd gesticht door 
Koning Christian IX. De stad is niet bijzonder mooi, niet karakteristiek en trekt weinig toeristen. Maar het is er wel sfeervol. Drukke winkelstraten in het centrum met een zeer divers aanbod. Natuurlijk veel Scandinavisch design.
De terrassen zijn ook in de herfst nog behoorlijk druk bevolkt, want alom staan verwarmingselementen en liggen dekentjes op de stoelen. En als je even het vrij kleine centrum verlaat is de haven in al haar diversiteit dichtbij. Het ruikt er naar vis.
Kongensgade
De Kongensgade (Koningsstraat) is de drukste straat in het autovrije centrum. De straat komt uit op het Marktplein, de Torvet. Met als belangrijkste blikvanger het oude gerechtsgebouw. (Midden achter)
Torvet
Terras
Op veel pekken in de stad zijn verwarmde terrassen. Plus dekens om het allemaal wat aangenamer te maken.
Koning Christian
Het standbeeld van de stichter van de stad Koning Christian IX, die regeerde van 1863 tot 1906. Er worden kaarsjes voor hem gebrand. Ik heb aan diverse mensen gevraagd wat er op het spandoek staat en dan kom je tot zoiets als: ‘’Ook een koning heeft dringend behoefte aan erkenning’’ of -vrij vertaald- ‘’zelfs een koning wil wel eens wat anders’’.
Waarom dat dan op zo’n wat slordig spandoek is gekalkt, wist men daar ook niet.
Zicht op haven (1)
Aan de rand van het centrum is de haven al zichtbaar. Er zijn diverse zitjes om dat allemaal te zien.
Zicht op haven (2)
Watertoren
Als je een prachtig zicht wilt hebben op de stad en de haven moet je de watertoren beklimmen.
Dat kan overigens niet altijd
Windmolens
Denemarken heeft een veel langere traditie met windenergie dan Nederland. Op veel plekken in zee zijn windmolenparken. Die worden opgericht met behulp van dit soort carriers.
- Details
- Category: Reizen (376)
Monsieur le Baron Boris de Skossyreff
(Door Rolf Weijburg)
Geïsoleerd als het ligt tussen de hoge toppen van de Pyreneeën, leek de buitenwereld weinig invloed te hebben op het leven in het op zestien na kleinste land ter wereld, Andorra.
Er was een Andorrese Revolutie in 1881 waarbij het volk in opstand kwam tegen de gebrekkige pogingen van de overheid om ook in Andorra de industrialisatie die elders in de wereld aan de gang was, in te voeren.
De eerste Wereldoorlog trok min of meer geruisloos aan het land voorbij, maar pas in de jaren dertig begon het toch enigszins te rommelen in het co-prinsdom.
FHASA-Centrale
In 1931 kwam het tot protesten uit onvrede over de rechten, arbeidsomstandigheden en minimale lonen van arbeiders bij de constructie van Andorra’s eerste grote elektriciteitscentrale bij Encamp, de FHASA-centrale. De Andorrese vakbond bleek niet invloedrijk genoeg om hervormingen via de Andorrese politiek door te voeren, waarna de frustraties escaleerden en de eerste grote FHASA-staking in 1931 het land min of meer lamlegde.
Het Andorrese parlement reageerde door de oprichting van een eerste echte politiemacht van 200 man, maar deze kon de onvrede nauwelijks beteugelen en toen de stakingen tot in 1933 doorgingen werd de hulp ingeroepen van de Franse politie die uiteindelijk een einde maakte aan de onrust. Hervormingen bleven echter grotendeels uit.
Boris
Toen verscheen er opeens een Russische avonturier in het Pyreneese co-prinsdom.
Alles rondom deze Rus, Boris Mikhailovich Skossyreff , was gehuld in mist, zijn hele leven was een aaneenschakeling van onverklaarbare tegenstrijdigheden, onduidelijkheden, leugens en vaagheden en op vele vragen betreffende zijn leven bestaan meerdere antwoorden.
Vast staat wel dat hij werd geboren in Vilnius, hoofdstad van het huidige Litouwen. Ook zijn dood in Boppard, Duitsland in 1989, is een onbetwist feit. De geboortedatum verandert echter naar gelang de geraadpleegde bronnen, maar laten we het op 12 januari 1896 houden.
Graaf van Oranje
Skossyreff vluchtte in 1917 tijdens de Russische Revolutie naar Engeland waar hij in het leger en bij de Foreign Office al dan niet als spion werkzaam zou zijn geweest.
In 1925 vertrok hij naar Nederland, waar hij opeens een adellijke titel bleek te hebben en om onduidelijke redenen een Nederlands paspoort verkreeg onder de naam Monsieur le Baron Boris de Skossyreff. Ook zou hij in dienst zijn geweest bij de Nederlandse Koninklijke familie en zelfs de titel Graaf van Oranje hebben verworven, een wapenfeit dat nergens geregistreerd bleek te zijn. Wel stond hij in die tijd bij de AIVD te boek als internationale oplichter.
Skossyreff sprak meerdere talen vloeiend en dacht zichzelf een prestigieuze reeks opleidingen in Parijs en Oxford toe, die stuk voor stuk gelogen waren, net als zijn vriendschap met de Prins van Wales en vele andere invloedrijke personen. Tegelijkertijd werd zijn naam steeds vaker in verband gebracht met frauduleuze financiële praktijken.
Marmon Motor Car Company
Hoe het ook zij, in 1932 toen Andorra in zijn meest onrustige jaren verkeerde, verscheen Boris Skossyreff opeens vanuit Mallorca op het Pyreneese toneel. Als een goed geklede aristocraat, monocle op de neus, een real British gentleman, nam hij zijn intrek in het dorp Santa Coloma tussen de hoofdstad Andorra la Vella en San Julià de Lòria. 
Hij werd vergezeld en waarschijnlijk financieel onderhouden door de steenrijke Amerikaanse Florence Marmon, ex-echtgenote van de eigenaar van de exclusieve Marmon Motor Car Company in Indianapolis.
Document
Enkele maanden lang bestudeerde hij de Andorrese maatschappij, sprak uitgebreid met Andorranen uit alle lagen van de bevolking alsook invloedrijke Fransen en Spanjaarden en beweerde zo een duidelijk beeld van de tekortkomingen van de Andorrese samenleving te hebben verkregen op basis waarvan hij in het voorjaar van 1934 – hij had inmiddels de Andorrese nationaliteit verkregen - een document vol voorstellen en aanbevelingen aan het Andorrese Parlement, de Concell General de las Valls, presenteerde.
Concell General, Andorra la Vella
(Detail kleurets Rolf Weijburg)
Innovatieve grondwet
Het was een voorstel voor een innovatieve grondwet enigszins gebaseerd op het Monegaskische model, dat voorzag in een radicale draai van het hoofdzakelijk agrarische Andorra, naar een model gebaseerd op toerisme, belastingvrij consumeren en voordelige belastingtarieven voor buitenlandse investeringen en een aantrekkelijk klimaat voor buitenlandse banken en ondernemingen om zich in de bergstaat te vestigen.
Daarnaast moest er vrijheid van meningsuiting en van pers komen, gratis onderwijs voor iedereen en moest Andorra lid worden van de Verenigde Naties, iets wat het co-prinsdomschap tot dan toe in de weg had gestaan. Al met al plannen die helemaal zo gek nog niet waren en het slaperige backwater Andorra als belangrijk financieel, handels en toeristisch centrum stevig op de wereldkaart zou zetten. 
De onhandige co-prinsdom constructie moest daarbij plaatsmaken voor een koninkrijk, het Koninkrijk Andorra met Koning Boris I in de hoedanigheid van regent van de afwezige Franse koning als staatshoofd. |
Vlag
De vlag van het nieuwe koninkrijk had Boris al getekend.
Misschien vanwege de algemene onzekerheid in het land en die van de overheid in het bijzonder, werd zijn voorstel in de Concell General aangenomen met 23 stemmen voor en één tegen. Boris werd Boris I, Prins van de Valleien van Andorra, Graaf van Oranje, Baron van Skossyreff, Koning van Andorra en Verdediger van het Geloof.
Frankrijk, wellicht enigszins beschaamd omdat het in 1933 het ondemocratische proces had ondersteund door te helpen de opstanden te onderdrukken, weerhield zich van enig commentaar. De andere co-prins daarentegen, de Bisschop van Seu de Urgell die zijn co-prinsmacht zag wankelen, eiste de arrestatie van Boris, waarop de gloednieuwe Koning van Andorra Spanje de oorlog verklaarde.
Maar het mocht niet baten: 9 dagen nadat Boris I Koning van Andorra was geworden werd de linkse avonturier moeiteloos door soldaten uit het naar rechts schuivende Spanje gearresteerd en afgevoerd naar Barcelona.
Vreemd genoeg schijnt er in de archieven van de Concell General niets terug te vinden te zijn van deze korte koninkrijks-periode. Het waren onstuimige tijden in Andorra en misschien is dit gemis daaruit te verklaren. Er zijn echter ook teksten waarin Boris wordt weggezet als een verward personage die je niet serieus hoefde te nemen en er zijn zelfs claims dat de man tijdens zijn “bewind” helemaal niet in Andorra was. Niets is helemaal zeker of helder in het leven van Boris Skossyreff.
Papieren
Boris Mikhailovich Skossyreff’s avontuurlijke leven was na de gevangenneming in Barcelona echter nog lang niet afgelopen. Samenvattend uit diverse elkaar al dan niet tegensprekende levensbeschrijvingen werd hij overgebracht naar Madrid en uiteindelijk het land uitgezet naar Portugal. Daar werd hij opnieuw gearresteerd omdat zijn papieren niet in orde waren, maar mocht uiteindelijk per schip naar Genua vertrekken, waar hij niet aan land mocht en door moest naar Marseille waar hij weer werd gearresteerd en 3 maanden in de gevangenis van Aix-en-Provence verbleef. Hij kreeg toestemming om naar Portugal terug te reizen maar ook daar werd hij weer gearresteerd, ditmaal omdat hij niet de juiste verblijfsvergunning had.
In 1936 keerde hij weer terug naar Frankrijk waar hij in 1939 samen met Spaanse anti-franquisten en antifascisten in een gevangeniskamp terechtkwam waar hij pas in 1942 uit vrij kwam. Merkwaardig genoeg zou hij daarna met de Nazi’s hebben gecollaboreerd waarvoor hij na de oorlog door de Russen gearresteerd werd en afgevoerd naar een Russische goelag in Siberië waar hij acht jaar dwangarbeid verrichtte. Pas in 1956 kwam hij vrij en vestigde zich in Boppard in Duitsland, waar hij in 1989 vredig op 93 jarige leeftijd stierf …
Dat laatste is zeker, de rest zal tot in het einde der dagen gissen blijven …
Rolf Weijburg's Atlas van de 25 kleinste landen in de wereld
Klik HIER voor alle afleveringen
Subcategories
Reizen Article Count: 88
Page 9 of 75