Details

Category: Reizen (395)

Published: 15 January 2021

Voorjaar 2010

Te deprecamur vespere

Wij zaten in een huis in Ligurië Italië. Met uitzicht op zee en op de uitlopers van de Maritieme Alpen.
      Dat witte plekje daar boven op die berg?
       Wat kon dat zijn?

Ook door een verrekijker bleef het onduidelijk. Ik moest ernaar toe en kocht een stafkaart van het gebied.
      Het duurde allemaal vrij lang. Een paar keer verkeerd gereden op wegen die steeds smaller werden.
Het laatste stuk ging lopend over een pad met erg veel kuilen.
      Maar toen verscheen dit witte bouwsel.

Opschrift

Een kapelletje. Zonder ramen. Maar....
      Met dit opschrift: Te deprecamur vespere

 Wat zou dat in deze context betekenen?
     Ik nam contact op met mijn vriend en voormalig collega Klaas Vos, tevens oud-predikant van de Protestantse Gemeente Woensdrecht.
Zijn antwoord:

Dag Ronald,

Het betekent vrijwel letterlijk: in de avond ( bij het vallen van de avond) vragen we u om vergiffenis.

Was het een Mariakapelletje? Zeer waarschijnlijk. Dan is het ook te vertalen als: in de avond vragen we U = Maria om voorspraak, namelijk om onheil af te weren of positief geformuleerd om genade af te smeken.

Maria is voor de katholiek degene die namens ons voorspraak doet. De moeder Gods kan je niets weigeren, zei de grote Gerard altijd. En als Maria iets vraagt kan God je dat ook niet weigeren. Dus een betere bemiddelaar is er niet.

Klaas

Bellen

Toen wij daar een tijdje waren hoorden we bellen rinkelen. Koeien, die nieuwsgierig waren.
      Misschien wilden ze wel onheil afweren.

We zaten ongeveer 600 meter hoog.
      Op niet meer dan vijf kilometer waren besneeuwde bergtoppen, die tot over de 2.000 meter reikten.

Details

Category: Reizen (395)

Published: 10 January 2021

De Maldivische moederschoot

(Door Rolf Weijburg)

Het was nog 2011. Mede door de affaire Joachim Bloem (zie mijn eerdere bijdrage op dit blog) waren de bewoonde eilanden van het op acht na kleinste land ter wereld, de Republiek der Maldiven al sinds de jaren zeventig - op de hoofdstad en de hotel/resorteilanden na - verboden gebied voor buitenlanders.
      Die ban is in 2013 opgeheven, maar tijdens ons bezoek mochten de bewoonde eilanden, tenzij tijdens officiële toeristische excursies, niet bezocht worden. Overnachten was er voor de westerling al helemaal niet bij.

Addu Atol
Er was echter één uitzondering: Addu Atol.

Het meest zuidelijk gelegen atol van de Malediven Addu, dat net onder de evenaar ligt, heeft een aparte geschiedenis binnen de Maldivische republiek.
      Ver weg van de hoofdstad Male’ van waaruit het atol alleen te bereiken was via een tijdrovende en gevaarlijke zeeroute die door de lange keten van atollen vol laag liggende eilanden, riffen en ondieptes voerde, waren de zuidelijkste atollen lange tijd een vergeten gebied in de Malediven.  De eilanden ontbeerden een reguliere verbinding met de hoofdstad waardoor er voortdurend tekorten waren aan voedsel, medicijnen en allerlei andere belangrijke zaken.
      De eilandbewoners gingen daarom steeds vaker handelsrelaties aan met Sri Lanka en Zuid India. Verder weg, maar toch sneller en veiliger te bereiken dan Male’. Het centrale gezag in Male’ liep daardoor belastingen mis en deed er alles aan de handel te verbieden of te dwarsbomen.
     
Brits Protectoraat
In 1956 besloten de Britten (de Malediven waren nog een Brits protectoraat) om de strategische luchtmachtbasis die in de tweede wereldoorlog op Gan eiland in Addu atol was gebouwd en in verval was geraakt, onder druk van de Koude Oorlog te heropenen.

De basis voorzag honderden lokale arbeiders van werk. Hoewel aanvankelijk vanuit de Maldivische overheid werd getracht om handel tussen de eilanders en de Britten te verbieden of van hoge accijnzen te voorzien, kregen de Addu eilanders uiteindelijk toch toegang tot de spullen die de Britten invoerden en elders in de Malediven niet of moeilijk te krijgen waren. De aanwezigheid van de vele Britse militairen zorgde er bovendien voor dat de Addu eilanders hun westerse gewoonten overnamen.

Ook konden de eilandbewoners profiteren van Britse gezondheidszorg en, in tegenstelling tot de rest van de eilandgroep, vergrootten velen in Addu hun algemene mogelijkheden door zich de Engelse taal eigen te maken. Kortom, de Addu eilanders werden welvarender én westerser dan de rest van de Malediviërs.

      Toen eind 1957 de nieuwe premier Ibrahim Nasir in een nationalistische opwelling besloot het contract met de Britten omtrent de basis te beëindigen of in ieder geval zijn verlenging te traineren, en er ook nog eens besloten werd om hoge belastingen te gaan heffen op het lokale bezit en gebruik van boten, was in Addu de maat vol. Na een serie opstanden besloot het atol zich op 3 januari 1959 eenzijdig van de rest van de Malediven af te scheiden.

      President werd Abdullah Afif, een zeer gerespecteerd en onderlegde man die als tolk voor de Britten werkte. Met hem aan het stuur van de onafhankelijke Suvadive republiek kon die op zijn minst een milde goedkeuring van de Britten ontvangen, hoewel officiële Britse erkenning van de nieuwe republiek uitbleef. Hoofdstad werd Hithadhoo, de dichtbevolkte nederzetting op het gelijknamige eiland dat via enkele met dijken met elkaar verbonden eilanden met de basis op Gan was verbonden.

Suvadive Republic    

Snel na het uitroepen van de onafhankelijkheid voegden de twee andere zuidelijke atollen Huvadhoo en Foamullah zich bij de nieuwe staat en werd de uiteindelijke United Suvadive Republic geboren.

Vlag & Staatswapen

In Hithadoo in Addu atol, maar ook in  Thinadhoo het hoofdstadje van Huvadhoo atol en op het piepkleine Foamullah, werd de vlag van de jonge republiek gehesen en een staatswapen gepresenteerd.

   Maar dat ging zó maar niet.

 De centrale regering reageerde fel en stuurde in juni 1959 een zwaar bewapend oorlogsfregat onder bevel van premier Nasir himself naar het zuiden.
     In Huvadhoo atol werden leiders van diverse eilanden bijeengeroepen en bedreigd en kon de hele onafhankelijkheidsbeweging min of meer in de kiem worden gesmoord.

       In de twee andere afgescheiden atollen kon het Maldivische oorlogsschip niet komen. Foamullah had (toen nog) geen haven en was omringd door een ononderbroken rif en voor wat betreft Addu atol was de Britse aanwezigheid een obstakel.  

      Een jaar later draaiden de verhoudingen. Er kwam een nieuw akkoord tussen de Britten en de Malediven en snel na de ondertekening verklaarden de Britten dat ze de afscheidingsbeweging op Addu niet meer zouden ondersteunen. Dat hadden ze officieel ook nooit gedaan, maar ze hadden het ook niet echt gedwarsboomd.

      De onafhankelijkheidsstrijd ging echter onverminderd door en ook Huvadhoo atol voegde zich na enige tijd weer bij de nieuwe republiek.

En weer verscheen de premier met zijn oorlogsboot voor de eilandjes van het enorme Huvadhoo atol. Deze keer echter lukte het hem niet om de Huvadhoo eilanders tot terugkeer naar de Maldivische moederschoot te bewegen en werd er grof geschut ingezet. Een tweede oorlogsschip werd van de Ceylonese navy geleased en op 4 februari 1962 werd de aanval ingezet op het kleine, overbevolkte hoofdeilandje van Huvadhoo atol, Thinadhoo.

(Thinadhoo en Kaadhedhdhoo, detail kleurets Rolf Weijburg)

Verwoestingen

Zonder onderhandelingen, waarschuwingen of gesprekken vooraf, vielen de zwaar bewapende soldaten het eiland binnen, verwoestten alle huizen en verjoegen de bewoners. Vermeende onafhankelijkheidsstrijders werden gevangen gezet en gemarteld. Sommigen overleefden het niet.
      De Maldivische oorlogsschuit met de premier aan boord was inmiddels opgestoomd naar Foamullah. De eilandbewoners hadden zich verzameld op het strand en gooiden stenen naar de militairen die met een klein bootje door het rif de smalle lagune in hadden kunnen varen. De militairen schoten met scherp terug en verwonden enkelen ernstig.

In Addu atol hadden de Britten inmiddels duidelijk gemaakt dat de separatisten geen schijn van kans meer hadden. Hun strijdbroeders op de twee andere atollen hadden het bijltje er nu echt bij neergelegd en nu het Verenigd Koninkrijk zijn steun aan de strijd had opgegeven was de onafhankelijksheidsdroom van Addu atol gedoemd tot een hard ontwaken.

      De eens zo fier gehesen vlag van de United Suvadive Republic werd op 23 September 1963 gestreken en president Afif verdween in ballingschap naar de Seychellen.

       Als de United Suvadive Republic nog bestaan had zou het met haar amper 50 km² landoppervlak het op vier na kleinste land ter wereld zijn geweest. De atollen zijn echter nog steeds onderdeel van de Republiek der Maldiven, zij het dat ze sinds de jaren zeventig van de vorige eeuw door hun uitzonderlijke historie de twijfelachtige eer hebben om het enige gebied te zijn waar je als westerling, buiten de hoofdstad en zijn direct omringende eilanden of de resorteilanden, vrijelijk heen mocht.

      Ze waren daar al genoeg verpest, zo oordeelde de overheid.

Omdat we de kleine, drukke hoofdstad Male’ en haar eiland-buitenwijken na een week wel voldoende hadden leren kennen en we geen geld en zin hadden om voor een flink kapitaal samen met honderd toeristen dagen op een eilandje waar je in een kwartiertje omheen loopt opgesloten te zitten, besloten we naar Addu atol te vliegen.

 
Rolf Weijburg's Atlas van de 25 kleinste landen in de wereld

Klik HIER voor alle afleveringen

Details

Category: Reizen (395)

Published: 04 January 2021

When you run for the sun, you catch the rain

(Door Rolf Weijburg)

Natuurlijk wordt ook in Andorra, het co-prinsdom dat op de zeventiende plaats staat in de lijst van kleinste landen ter wereld, muziek gemaakt. Maar ver over de grens klinkt die muziek niet echt.
      In een verwoede poging om in de internationale muzikale vaart der volkeren opgenomen te worden besloot het kleine bergstaatje in 2004 om mee te doen met het Eurovisie Songfestival. Dat werd een fiasco. Behalve de 12 punten van Spanje kreeg de Catalaans zingende Spaanse zangeres Marta Roure niet één ander punt.
      Ook de jaren erna kwam er geen doorbraak. Niet toen in 2005 Marian van de Wal, een Nederlandse hoteleigenaar die al jaren in Andorra woont , naar voren werd geschoven. Zij kreeg weliswaar 7 punten van Nederland maar kwam met het lied La mirada interior niet verder dan de 23^ste plaats.

Luister HIER naar een interview met van de Wal én het Songfestival lied

Anonymus

Ook niet toen in 2007 de punkband Anonymus naar het Eurovisie festijn in Istanboel werd gestuurd. Hoewel de verwachtingen aanvankelijk hooggespannen waren, eindigden ook deze hippe jongens niet hoger dan een twaalfde plaats.
      Andorra gaf het na 2009 op en heeft sindsdien geen Eurovisie Songfestival inzending meer gepresenteerd.

-----Muziek uit Andorra is er dus niet zo veel.

----Muziek óver Andorra dan?

Britse Eagles

Ik googelde wat en las dat de weinig bekende Britse sixties groep The Eagles (niet te verwarren met de Amerikaanse Eagles van Hotel California) in 1964 een singeltje uit bracht met de titel “Andorra”.  HIER

Sodom & Andorra

Daarnaast stuitte ik op het album “Sodom & Andorra”.

            

Ik dacht met deze intrigerende titel een ingang te hebben gevonden naar een verborgen, duistere en spannende kant van het toch wat saaie Andorra, maar het album bleek een op plaat gezette parodie op een theaterstuk van Max Frisch dat “Andorra” heet en niet over de dwergstaat gaat maar over een vrouw met dezelfde naam …

Colin Blunstone

Nee, de enige echte associatie van (pop)muziek met Andorra voert ons naar de Britse zanger Colin Blunstone.
      Blunstone werd groot toen hij als zanger bij de Zombies in de jaren zestig diverse grote hits scoorde. De band brak in 1967 op waarna Blunstone aan een niet onverdienstelijke solocarrière  begon.   
      In 1972 zong hij het prachtige nummer “Andorra” de internationale hitlijsten in. Het nummer, geschreven door Blunstone’s ex-bandlid uit de Zombies Chris White, heb ik nog als singeltje in de kast staan.
      Ik haalde het uit het hoesje en legde het op de platenspeler.   HIER

Het lied gaat eigenlijk niet over Andorra, maar beschrijft een reis via Andorra naar Barcelona en Granada waarbij de zon het telkens liet afweten. Dit is de tekst.

The nearer we got to Andorra
The sun set on the left
The rounded mountains pointed
To the black clouds in the West

Hey, there's a darkness
In the sky that's not the night
Hey, there's a rain cloud there
That's shutting out the light

(Chorus:)
What do I tell you, it's always the same:
When you run for the sun, you catch the rain

As soon as we reached Barcelona
The cold wind touched the beach
The sun we left in London
Is away beyond our reach

Hey, I said darling:
It seems a waste of time
Hey, all I do is sit
And drink our Spanish wine

(Chorus)

Of all the tales of Granada
They tell of Islam's run
They lived beneath the Moorish lord
Beneath a Moorish sun

Oh, how we yearned to turn
Our faces to that glare
When down from the mountains
Came the rain to soak our hair
(Chorus)

Zoals u inmiddels wel heeft begrepen heb ik een flinke geografie-tic. Bij het luisteren naar deze tekst stak die obsessie bij de zin “The sun set on the left” telkens weer de kop op.
      Ik had me altijd voorgesteld dat de band in een busje met lekker veel drank en hasj aan boord en wat leuke vriendinnen vanuit Londen op roadtrip was, almaar zuidwaarts richting Granada.

      Hoe kan het dan dat je de zon aan de linker kant ziet ondergaan. Waren ze stoned? Dronken? Had het wellicht te maken met het feit dat het stuur van hun auto aan de andere kant zat en ze al rechtshoudend in de war raakten met wat links en rechts is? Geen idee.

Totdat ik me voor deze serie meer in Andorra verdiepte en ook het singletje weer ging draaien en besloot het links-rechts mysterie voor eens en voor altijd op te lossen.
      Het antwoord bleek even simpel als banaal. Chris White woonde in die tijd in Sitges, ten zuidwesten van Barcelona en als je van dáár uit naar Andorra rijdt, rij je naar het noorden en gaat de zon dus inderdaad aan de linker kant onder …

 
Rolf Weijburg's Atlas van de 25 kleinste landen in de wereld

Klik HIER voor alle afleveringen

Details

Category: Reizen (395)

Published: 02 January 2021

Wereldse olijfolie 

Als je begint in Imperia aan de Italiaanse Middellandse zeekust en je gaat de heuvels van het achterland in, kun je de Strada dell’Olio volgen.
      Een route door een deel van Ligurië , waar ze de beste olijfolie ter wereld maken.
Zeggen ze tenminste in dat deel van Ligurië .

 
Gelaagde olijfgaarden

Je rijdt door mooie verstilde dorpjes, over smalle wegen met talrijke bochten en overal zie je gelaagde olijfgaarden.

Zon en weinig wind

De omstandigheden voor de productie zijn hier ideaal.
      Het is erg zonnig, over het hele jaar door zijn er weinig weersveranderingen, de wind wordt door de heuvels tegengehouden en de Taggiasca-olijven, die hier groeien zijn volgens kenners uitstekend geschikt om de olie van te maken.
Ligurische olijfolie heeft een fijn aroma. Op de tocht door dit deel van Italië, waar je vrijwel voortdurend de zee in de verte ziet, kun je op tal van plekken olijfolie proeven en kopen.

Oogst in de winter

De olijven hier worden geoogst van half oktober tot eind maart.
      De bomen worden geslagen met een soort knuppels die gemaakt zijn van kastanjehout.
De olijven vallen van de bomen en worden verzameld in nylon netten, die overal gespannen worden.
      Daarna begint het productieproces, waarbij vooral het persen belangrijk is.

Koude persing

Als je over een smal bochtig weggetje van Vasia rijdt naar Lucinasco kun je even aankloppen bij het bedrijf van Dino Abbo, één van de bekendste olieboeren van de streek.
      Daar leggen ze je uit hoe de koude persing plaatsvindt en mag je de olie proeven.
Er is secondo en primo kwaliteit. Olie van zes tot twaalf maanden oud.
      Je kunt het in flessen van een halve, driekwart of een hele liter kopen. Of in blikken van vijf liter.

Vissalades

En als je aan het eind van die dag nog met vragen zit, kun je een bezoek brengen aan het olijvenmuseum in Imperia.
      Je kunt dat ook laten en een hapje eten met een vissalade die rijkelijk aangemaakt is met fijne extra vergine olie.
En de witte wijn die ze hier maken smaakt daar uitstekend bij.

 
De oogst