Saga’s en trollen, feeën en dwergen

Het voormalige radioprogramma Ongehoord van de VPRO was nogal bijzonder. Het begon in 1995.
      De makers trokken naar een plek ergens op de wereld en vertelden daar verhalen met geïmproviseerde teksten. Het werd verzonnen door mijn vriend en collega Ton van der Graaf. Hij was eens voor een documentaire naar een ver buitenland geweest en vertelde daar met verve over. Toen het programma was uitgezonden kon menigeen zijn teleurstelling niet verbergen. Inclusief Ton zelf.
Zijn verhalen waren spannender, dan het gemonteerde programma. Die kon je dus ook gewoon voor de radio vertellen.

      Zo ontstond Ongehoord. De programmamaker als solistische verhalenverteller. Gesteund door lokale geluiden.
Ik heb er tien gemaakt. Arnold Karskens deed in die periode ook wel eens wat voor de VPRO.
       Hij heeft die titel dan ook schaamteloos overgenomen voor zijn nieuwe omroep. Beetje treurig wel.

Mijn eerste Ongehoord speelde zich af op IJsland. Over de cultuur, de mensen, de geschiedenis. Over saga’s, trollen, feeën, dwergen en reuzen.      
    Over het Noorderlicht, de lokale literatuur, de taal en vooral over de Edda; het roemruchte epos van de IJslanders. 

Solveig
Ik werd bij het maken van dat programma geholpen door Solveig. Een IJslandse kunstenares, die tien jaar in Nederland had gewoond, maar sinds kort was teruggekeerd. “Tien jaar lang heb ik heimwee gehad’’, vertelde ze. Overigens in accentloos Nederlands.  Wij werden in IJsland eens van achteren aangereden door een onoplettende chauffeur. Zij stapte uit en riep: ’’Godverdomde klootzak’’.
       In het telefoonboek, dat toen nog geraadpleegd werd, stonden alleen maar voornamen. De lijst met Solveigs was dan ook heel lang. De achternaam krijgt men van de voornaam van de vader of moeder. Dat is vrij naar keuze. Jongens krijgen er -son achter en meisjes -dottir. Haar ware naam was dan ook Solveig Thorbergsdottir.

      U kunt HIER naar dat programma luisteren.

De uitzending leidde ertoe dat de VPRO later een hele nacht van 01.00 tot 07.00 uur aandacht zou besteden aan de Edda. Dat ging onder regie van Lida Iburg rechtstreeks vanuit De Doelen in Rotterdam.
       Er was een IJslands orkest, er waren IJslandse hapjes en drankjes en medewerkers van het RO-theater traden diverse malen op met sketches uit de Edda.

Speciale gasten waren Solveig (midden op de foto) en Marcel Otten (links met sigaar), die de jongste vertaling van de Edda in het Nederlands had gemaakt.  Uw bloghouder (rechts) presenteerde het programma.

In 2000 werd zij opnieuw overgevlogen, toen zij één van de gasten was op mijn zogeheten verrassingsdag, waarbij ik zeven uur lang werd geconfronteerd met gasten, zonder vantevoren te weten wie dat waren.

      HIER.

 

Solveig omringd door de cartografen F.J. Ormeling (links) en J. Romein van de BOS Atlas.