Herfst 2009
Belastingparadijzen & auto's
Taxplanners
In 1977 was ik een paar dagen op een congres in Amsterdam, waar taxplanners en fiscalisten uit de hele wereld bijeen waren.
Hoofdonderwerp: belastingparadijzen.
Verlekkerd wisselden de heren -aanwezige dames waren secretaresses enzo- ervaringen uit. Vaak klonk luid applaus op, als iemand vertelde hoe hij een bedrijf of een zeer rijke particulier aan een oplossing had geholpen om belasing te ontduiken.
In een soort tombola werden de diverse paradijzen vergeleken met automerken.
De Kanaaleilanden, Andorra, Liberia, Panama (toen ook al) en Cyprus waren ‘gewone’ betrouwbare autootjes: Opel, Volkswagen, Fiat, Audi.
Saab, Alfa Romeo en Citroën werden beschouwd als mooi vormgegeven, maar niet altijd betrouwbare vervoermiddelen: de Marshalleilanden, Cayman-eilanden, Gibraltar en de Filippijnen.
Zeer betrouwbaar en degelijk als een Mercedes Benz waren Luxemburg, Zwitserland en -toen- tot mijn verbazing ook Nederland.
En dan was er nog de Rolls-Royce.
Zeer goed, heel mooi, maar ook een beetje overdreven:
Liechtenstein.
(Vorig jaar vertelde een werknemer van de LGT-bank een paar dingen aan de Duitse Geheime Dienst over bankgeheimen en constructies.
Direct werd Liechtenstein neergezet als een soort roversnest en een staat van parasieten).
Uitgestorven centrum
Het is op deze zaterdagmiddag in oktober vrijwel uitgestorven in het centrum van Vaduz, hoofdstad van het bergstaatje.
Aan de Städtle, de belangrijkste straat zie je het parlementsgebouw, het gemeentehuis, een paar hotels en restaurants, lege terrasjes , enkele chique winkels en het mooie kunstmuseum.
De prestigieuze bankgebouwen en de kantoren van de vele belastingsadviseurs, fiscalisten en advocaten staan er tussen of bevinden zich een stukje verderop.
Er is geen treinstation in Vaduz. Daarvoor moet men naar Schaan, dat zo'n drie kilometer verderop ligt.
Liechtenstein heeft ook geen vliegveld, maar in het zuiden in Balzers is een heliport. Rijke bezoekers kunnen vooral uit Zwitserland zo toch behoorlijk snel in Vaduz geraken.
Vorstendom
Liechtenstein is sinds 1921 een curieus vorstendom.
Hans Adam is officieel nog steeds de vorst, maar hij heeft zijn taken overgedragen aan zijn zoon Alois.
Het kasteel van de familie ligt direct achter de Städle, hoog in de bergen.
De weg ernaar toe is niet toegankelijk.
Liechtenstein is het rijkste land ter wereld.
Het bruto nationaal product is 100.000 Euro.
Vrouwenkiesrecht is er pas sinds 1984.
Paar toeristen
Vaduz telt iets meer dan 5.000 inwoners.
Ongeveer 40% daarvan komt uit het buitenland.
Ze zijn nergens te bekennen.
Een enkele toerist loopt met een paraplu op door de verlaten straten.
In de winkels zijn vooral dure horloges, juwelen en merkkleding te koop.
Voor de andere winkels moet je ook naar het noordelijker gelegen stadje Schaan.
Kunstmuseum
Een bezoek aan het kunstmuseum Liechtenstein ligt onder deze omstandigheden voor de hand.
Mooi vormgegeven in een voornaam design en toch is er verrassend genoeg veel aandacht voor objecten, gemaakt van afval en gebruiksvoorwerpen.
Verder is er werk van ondermeer Arnold Schönberg, Marcel Duchamps, Kurt Schwitters en Joseph Beuys.
Een kunstcafé is er gelukkig ook.
(Zie boven. Papiersnede van Helena Becker)