Aardrijkskunde
- Details
- Hoofdcategorie: Aardrijkskunde (94)
- Categorie: Aardrijkskunde
Begeerd door zes landen
Kent u de Spratly-eilanden?
Waarschijnlijk niet. Waarom zou u?
Ze zijn onbewoond en liggen in de Zuid-Chinese zee.
Zo’n honderd eilandjes. In geen enkele Westerse atlas wordt duidelijk bij wie ze horen.
Ze zijn namelijk betwist.
Betwist door maar liefst zes landen: China. Taiwan, Vietnam, Maleisië , de Filippijnen en Brunei.
Er zitten militairen op sommige eilanden, die bezet zijn door al die landen.
Onder de zeespiegel bevindt zich namelijk olie & gas. Zeer veel olie & gas.
Bovendien is het een zeer visrijk gebied.
Uw bloghouder als matroos
Ik ben er dertig jaar geleden vlak langs gevaren. Er tussen door zelfs. Dat komt zo.
In juli 1981 monsterde ik in Singapore voor een programma van de VPRO-Radio aan op de Nedlloyd Madras, een containerschip dat naar Yokohama in Japan zou gaan. (Audio 59 : Wereldreis deel 8).
Ik was volgens mijn monsterboekje matroos maar werd niet geacht om ook maar iets aan boord te doen.
Daar waren zeelieden voor uit Indonesië en de Filippijnen.
De reis duurde twaalf dagen en werd tussentijds verlegd omdat er een tyfoon over de Zuid-Chinese zee trok.
In plaats van naar Yokohama gingen we naar Kobe.
Dat was op zich niet zo verschrikkelijk belangrijk, maar daardoor gingen we langs veel meer van die eilandjes dan eigenlijk de bedoeling was.
De tweede stuurman vond het razend interessant.
Hij was één van de weinige officieren met een bredere belangstelling dan wijven, voetbal, vreten & zuipen.
Ik zat bij het avondeten steevast naast hem.
Dat diner (Hollandse kost ja!) was altijd een heel ritueel.
De hofmeester bediende als eerste de kapitein.
En dan ging het verder volgens de hiërarchie. Eerste stuurman, eerste werktuigkundige (machinist) etc.
Ik was de laatste. Weliswaar een soort gast, maar niet zo’n belangrijke.
De tweede stuurman woonde in Singapore en kende het gebied goed. 
Veel beter bijvoorbeeld dan de kapitein die in Zuid-Afrika woonde en grote waardering had voor het Apartheidsregime.
Hij -de stuurman- voorspelde dertig jaar geleden al, dat het nog wel eens tot grote conflicten zou kunnen leiden daar op die Spratly-eilanden.
Rotspuntjes boven water
Je zag er overigens niet zo veel van. Af en toe een rotspuntje boven water.
Bij vloed verdwenen er zelfs eilanden onder de zeespiegel.
De stuurman wees ze aan op het radarscherm. Ze zijn klein & onbeduidend.
Bij elkaar is het landoppervlak niet meer dan vijf vierkante kilometer.
Maar ze zijn dus economisch & strategisch van enorm belang.
Er hebben zich de afgelopen dertig jaar inderdaad regelmatig incidenten voorgedaan, maar die hebben het Nederlandse nieuws niet gehaald.
Eén keer slechts voor zover ik heb kunnen nagaan.
Er vloog toen in de Zuid-Chinese zee een tanker in brand en dat was aanleiding om ook iets over die eilanden te vertellen.
Het NOS-Journaal besteedde er aandacht aan:
http://www.youtube.com/watch?v=inaFk2hulUE
(Waarom die jongen zo onbeholpen leest, begrijp ik ook niet.)
- Details
- Hoofdcategorie: Aardrijkskunde (94)
- Categorie: Aardrijkskunde
De kleinste Bosatlas
Ik kreeg een cadeautje. Boskabouter; de kleinste Bosatlas.
Hieronder ziet u de atlas afgebeeld op ware grootte.
Relatiegeschenk
Het atlasje verscheen als een soort relatiegeschenk in 1977, toen het honderd jaar geleden was, dat de eerste grote Bosatlas verscheen.
Het is gemaakt door medewerkers van het Geografisch Cartografisch Instituut (GCI).
Ze noemen het zelf een vestzak-wereldoriëntatie als ‘bewijs dat het GCI voor groot kaartwerk niet te klein is en voor klein kaartwerk niet te groot‘.
Als je maar wat door het atlasje bladert kom je bijvoorbeeld deze kaart van de Balkan tegen. Hier zijn 32 jaar later negen onafhankelijke landen bij gekomen.
Slovenië , Kroatië , Bosnië -Herzegowina, Servië , Macedonië , Montenegro, Kosovo en (helemaal rechtsboven) stukjes van Moldavië en Oekraïne
Sovjet-Unie
En op deze (door mij uitvergrote) kaart van de Sovjet-Unie ontbreken bijvoorbeeld Oekraïne, Georgië , Armenië , Azerbeidjan, Turkmenistan, Kazakstan, Oezbekistan, Tadjikistan en Kirgizië .
Leningrad is Sint Petersburg, Swerdlovsk is Jekaterinburg, Gorki is Nizjni Novgorod, Goerjew is Atiraw, Semipalatinsk is Semey, Krasnowodsk is Türkmenbasi, Tselinograd is Astana, Koeibisjew is Samara, Alma Ata is Almati, Froenze is Biskek.
- Details
- Hoofdcategorie: Aardrijkskunde (94)
- Categorie: Aardrijkskunde
ZEER MYSTERIEUZE ZONE
Wordt u wel eens wakker omdat u droomt van Het Wybertje?
Nee?
Nou ik wel!
Vannacht nog.
Met het Wybertje bedoel ik niet het ruitvormige hoestdropje, dat sinds 1846 bestaat en een uitvinding is van de Zwitserse arts dr. Emanuel Wybert.
Nee, het Wybertje is een geografisch gebied tussen Irak en Saudie Arabië ; grenzend aan Koeweit. Een mysterieuze neutrale zone in de vorm van een Wybertje, die tot 1991 op alle landkaarten stond. Na de eerste golfoorlog verdween het gebied van de kaart.
Zomaar.
Vandaar die vraag:
Hoe zou het toch met het Wybertje zijn?
Kan je daar naar toe?
En als je er bent; waar ben je dan?
Een dropje als neutrale zone
De Wyber-zone ontstond op 5 mei 1922 toen de Engelsen, die het mandaat over Irak voerden een overeenkomst sloten met ‘de vader van Saudie Arabië ’ Ibn Saud wiens naam overigens volledig luidt: Abd al-Aziz ibn Abd al-Rahman ibn Saud Al Faysal.
Het destijds gesloten contract van Koramsjar bepaalde de landsgrenzen tussen Saudie Arabië en Irak. Men besloot een neutrale zone in te stellen, waar niet gebouwd mocht worden en waar zich geen militairen mochten bevinden. De nomaden in dat gebied konden vrijelijk de zone in- en uittrekken.
In 1981 besloten beide landen de neutrale zone op te heffen en de grens gewoon diagonaal recht door te trekken. Men vergat dit echter door te geven aan de Verenigde Naties en daardoor bleef het Wybertje voorkomen op alle landkaarten.
Tot die Golfoorlog dus.
Min of meer stilzwijgend werd het akkoord van 1981 daarna gelegaliseerd .
Het Wybertje verdween, hoewel de grens nog steeds niet gedefinieerd is. Jammer eigenlijk, want in zekere zin heeft daar bijna zeventig jaar lang een soort vierlandenpunt bestaan.
Ik zal u overigens niet aanraden om er nu naartoe te gaan.
Beetje onrustig daar.
- Details
- Hoofdcategorie: Aardrijkskunde (94)
- Categorie: Aardrijkskunde
Randstad Metrokaart
Kijk eens goed naar deze leuke ansichtkaart. Een soort metrokaart van Randstad, de grootste stad van Nederland met ruim zes miljoen inwoners.
De belangrijkste kernen Amsterdam, Den Haag, Rotterdam en Utrecht liggen in een vierhoek. Zoetermeer is het centrum. Het Groene Hart een stadspark. Een aantal buitenplaatsen als Haarlem, Zaandam, Schiedam, Vlaardingen, Dordrecht en Hilversum schurkt tegen de vierhoek aan. Hollands Spoor is het belangrijkste station van Den Haag.
Om Randstad beter te treffen is het Noorden 45 graden gekanteld en in het Noordwesten gesitueerd.
STIMULERINGSFONDS
De kaart is waarschijnlijk meer dan vijftien jaar oud.
Het ontwerp is van Lucas Verweij, destijds in dienst van Buro Schie, gevestigd in de Randstadwijk Rotterdam.
Hij maakte er -gesubsidieerd door het Stimuleringsfonds voor Architectuur- een heel project van. Stadsplattegronden, een kaart met nachttreinen en kaartjes met groeten uit Randstad.
GROETEN UIT RANDSTAD
Op deze kaart bijvoorbeeld herken ik het Groene Hart, de Amsterdamse grachtengordel, de Euromast, de Dom, de pier van Scheveningen en Schiphol .
Linksboven staat het Rietveld Schröderhuis in Utrecht.
Vijf vliegvelden?
Naast Schiphol kom ik tot Rotterdam Airport, het voormalige Zestienhoven. Vliegveld Ypenburg bij Den Haag ging in 1992 dicht en is nu een Vinex woonwijk. Vliegveld Waalhaven in Rotterdam (het oudste van Nederland) werd in mei 1940 volledig verwoest.
Dan is er vliegveld Ockenburg bij Loosduinen waar in 1919 een driedaagse vliegshow werd gehouden.
Daarna is het eigenlijk nooit meer gebruikt. Ook Ockenburg was in 1940 doelwit voor de Duitsers.
Als je vliegveld Hilversum en vliegbasis Soesterberg meetelt en ervan uitgaat dat de kaarten voor 1992 (+Ypenburg) gemaakt zijn, klopt het weer wel.
163 CULTUREN
Deze kaart begrijp ik niet.. In Randstad zijn volgens Lucas Verweij 163 culturen.
Ik denk dat hij bedoelt, dat er 163 verschillende nationaliteiten in Randstad vertegenwoordigd zijn.
Maar daar is niets van terug te vinden.
Tennissen, in een SUV rondrijden en bootje varen zijn geen exclusieve culturele activiteiten voor Randstadinwoners.
Een station, een broodjeszaak, graffiti en een soort bingo in een rumoerig café lijken me ook niet karakteristiek. En dames in klederdracht zijn er in Randstad ook al niet.
Hoofddoekjes echter genoeg.
EEN BEETJE HEIMWEE
Toch blijven het leuke kaarten om naar te kijken.
Ze roepen een beetje heimwee op naar een tijd toen de verbeelding af en toe nog aan de macht was.
- Details
- Hoofdcategorie: Aardrijkskunde (94)
- Categorie: Aardrijkskunde
Januari-isothermen
Koudste stad van de wereld
Kijk eens naar het noordoosten van Siberië .
Dat kringetje.
Hier is het in januari gemiddeld vijftig graden C. onder nul.
Op de rand ligt Werchojansk. Een heus stadje met ruim 1400 inwoners.
De winter duurt hier acht maanden. Van 10 december tot vandaag 15 januari is het 24 uur pikkedonker.
Waarom toch?
Jakoeten en bannelingen
Het stadje -het kleinste van Rusland- ligt in de autonome republiek Jakoetië aan de rivier de Jana; bijna 700 kilometer boven Jakoetsk. Net even boven de Poolcirkel.
Er woont een klein aantal ’autochtonen’. Dat zijn Jakoeten. Jagers en Pelshandelaren.
Daarnaast bestaat de bevolking uit nazaten van bannelingen.
In 1892 werd hier een temperatuur van -67.8 graden C. geregistreerd.
Omdat er in de zomer wel eens temperaturen hoger dan twintig graden voorkomen is er dus een verschil in temperatuur mogelijk van bijna 100 graden.
Heel erg veel over het leven daar heb ik eerlijk gezegd niet kunnen vinden. Het meest recent is een uitvoerig artikel van Johannes Voswinkel in Die Zeit van augustus 2006.
Hij was er in de zomer, maar vraagt aan sommige inwoners ook hoe het daar in de winter is.
In oktober als de rivier een halve meter bevroren is snijden de mensen brokken uit het ijs. Die worden op koele plekken in het huis gelegd en vormen zo de watervoorraad.
De politie patrouilleert door het dorp om dronken mensen -dat zijn er veel- op te pakken.
‘Iemand die bij 50 graden onder nul op straat ligt, geldt als lijk’, schrijft Voswinkel.
IJsvrij
De kinderen van de basisschool krijgen ijsvrij bij 49 graden onder nul. Oudere kinderen krijgen dat pas bij -57 graden.
Bij dat soort temperaturen ontstaat het verschijnsel Sterrenfluisteren.
De adem die uitgeblazen wordt verdwijnt direct in een soort kristalwolk.
Je kunt er vanuit Jakoetsk naartoe met een vliegtuigje naar het plaatsje Batagaj.
Of dat in de winter ook kan, weet ik niet. Als dat wel mogelijk is, moet je met een auto naar Werchojansk. Twee uur rijden in de zomer.
Maar ja. In de winter?
Diesel bevriest al snel en ook benzine houdt het niet bij dit soort temperaturen.
Kerosine waaruit veel water is onttrokken bevriest overigens pas bij -60 graden.
Een artikel uit 1994 in de New York Times van Michael Specter leert dat de mensen in Werchojansk in de winter vooral thuis blijven. Men stookt op hout. Ieder gezin verstookt volgens hem per winter de inhoud van zeven vrachtauto’s.
Ook hij interviewt inwoners.
Gennadi A. Tobakov, die er sinds 1949 woont en heeft gewerkt voor het leger als radar-deskundige zegt:
’Iedereen hier heeft het over vertrekken.
Maar ja: waar moet ik heen?
We hebben een mooi huis, het is hier heel rustig, men respecteert elkaar en laat elkaar met rust.
Als je eenmaal weet hoe je je hier moet gedragen, valt het allemaal best mee.’
Zelfmoord
Dat vond Pavel T.Shvetsov overigens niet. Hij pleegde in 1801 zelfmoord en liet een briefje achter, dat te bewonderen is in het plaatselijke museumpje.
‘Ik ben zonder gedachten, zonder hoop, zonder werk; alleen in het donker van de nacht.
De sneeuw zal mijn voetstappen bedekken’.
Ga hier naar toe voor het actuele weerbericht in Werchojansk Siberië .
De naam wordt overigens ook geschreven als Verchojansk, Verkhoyansk, Verhojansk etc.
Pagina 3 van 8