Godsdienstkaarten
Het heeft lang geduurd voordat er in atlassen godsdienstkaarten verschenen. Dat is opmerkelijk, want veel conflicten in de wereld werden en worden veroorzaakt door godsdiensttegenstellingen.
In de vele jaargangen Bosatlassen kan ik pas in 1939 de eerste godsdienstkaart (hieronder) ontdekken.
Een simpele informatieve kaart. In de V.S., Canada , grote delen van West-Europa, Australië en Zuid-Afrika wonen Protestanten( oranje).
In andere delen van West-Europa , Zuid en midden Amerika Rooms-Katholieken. (donkergeel). Grieks-Katholieken zijn er in Oost-Europa en in delen van Siberië (lichtgeel).
In India wonen volgens deze kaart aanhangers van het Brahmanisme (roze). Boeddhisten (blauw) vind je in China en het zuidoosten van Azië , waarbij het opvalt dat een deel van dit gebied (o.a. Japan) is uitgelicht met een rode lijn.
Dat zijn in de Bosatlas van 1939 aanhangers van Confoetius, Laotse en Sjintoïsme.
De Islamitische landen zijn verdeeld in Soennieten (lichtgroen) en Sjiieten (donkergroen). Die laatsten bevinden zich vooral in Afghanistan , Iran en -deels Irak. Het hele noorden van Afrika is volgens deze kaart Soennitisch.
Natuurgodsdiensten (grijs) zijn er in centraal Afrika, Zuid-Amerika, Australië en delen van Siberië en Canada.
Het Jodendom is nog niet aangegeven, want Joden woonden toen nog teveel in de diaspora.
GEOPOLITIEK
Na de tweede wereldoorlog verschenen in steeds meer atlassen geopolitieke kaarten. Kijk eens naar bovenstaande godsdienstkaart uit de opmerkelijke politieke atlas van Michael Kidron en Ronald Segal.
Deze atlas die in 1981 werd uitgegeven bij Bert Bakker werd geprezen en verguisd. Waarom het Marxisme-Leninisme volgens deze auteurs een godsdienst is leggen ze als volgt uit:
‘Het geloof in toekomstig geluk, voorspoed en veiligheid; de uitbeelding van dat geloof in rituelen; de ondersteunende rechtvaardiging van dat geloof door een speciale categorie mensen en het onderbrengen van dat geloof in door de staat gesteunde of met de staat verbonden instellingen; dat zijn de kenmerken van veel godsdiensten. In die zin is het Marxisme-Leninisme een godsdienst’.
Verder merken de auteurs op, dat het ML zijn eigen schismatische orthodoxieën kent (de Moskou- en Pekinglijn), zijn volkse van de leer afwijkende ’protestantisme’ (het Titoïsme in Joegoeslavië ), zijn ’door een banvloek getroffen ketterij’ (het Trotskisme) en ’zijn fundamentele sekten’ (het revolutionair Marxisme).
Polen bijvoorbeeld is in de visie van de auteurs officieël een Marxistische staat, hoewel het een bijna geheel Roomskatholieke bevolking heeft. Afghanistan dat dan bezet is door de Sovjet-Unie is in die zin ook een Marxistisch-Leninistische staat, hoewel er vrijwel alleen Islamieten wonen.
Godsdienstconflicten zijn er in 1981 in dit deel van de wereld (zwart sterretje) in:
India
Afghanistan
Israël
Syrië
Filippijnen
Cambodja
Sri Lanka
Cyprus
Libanon