Details

Categorie: Reizen (518)

Gepubliceerd: 27 januari 2017

Even een kaartje posten

(Door Rolf Weijburg)

Palau (of Belau) is een kleine onafhankelijke republiek in Micronesië, in de westelijke Stille Oceaan. Het eilandenrijkje ligt ten oosten van de Filippijnen en ten noorden van Nieuw Guinea.
      Alle Palauaanse eilanden samen, en dat zijn er heel wat, hebben een oppervlak van slechts 460 vierkante kilometer. Het land is daarmee het zestiende kleinste land ter wereld, qua grootte net tussen de Seychellen en Andorra in, en staat dus op mijn lijstje voor mijn project "Atlas of the World's 25 smallest countries''.

        Palau was in 2007 ook het enige land waarvandaan ik voor mijn mail-art project “Inviting the World at Home” nog géén postkaartje had ontvangen.
      Ik had er talloze brieven heen gestuurd met verzoeken om mij het bijgesloten kaartje terug te sturen. Aan duikscholen, tourist offices, hotels en aan het postkantoor. Zelfs aan de president, nadat ik had gelezen dat hij voor het volk zo’n toegankelijk iemand was, maar alles zonder resultaat.
      Ik had ook nog geen enkele postale foto uit Palau. Geen kennissen die er ooit waren geweest en nog nooit een afbeelding van een Palauaanse brievenbus, noch van een postkantoor, postauto of postbeambte gezien op Internet. Je zou bijna denken dat Palauaanse post helemaal niet bestaat …

Al met al genoeg redenen om spoorslags naar Palau af te reizen.

Het vliegtuig vanuit het Filippijnse Cebu, landde na tweeëneenhalf uur aan het eind van de middag op Palau Airai Airport op Babeldaob, het grootste eiland van het land. Hoewel er in de terminal affiches hingen die zeiden dat ik hier in het Paradijs was aangekomen, zag het er, kijkend naar de norse gezichten van de douaniers, eerder uit alsof ik aan de poorten van de hel stond.
      De heren hadden geen zin in vragen, ik kreeg een stempel in m’n paspoort and that was ít, ik kon gewoon naar buiten lopen. Het regende flink. De meeste passagiers van het halfvolle vliegtuig waren Zuid-Koreaanse toeristen die in twee grote bussen werden afgevoerd. Ik nam een taxi.

De chauffeur had Amerikaanse Countrymuziek op staan toen hij het parkeerterrein afdraaide

“So how is life in the Republic of Palau”, begon ik maar.

“Oh, it’s okay”. Het paradijs leek zijn inwoners niet echt te charmeren.

We gingen op weg naar Koror, Palau’s grootste stad en tot 2006 de hoofdstad van het land. De ruitenwissers duwden piepend de regendruppels weg. We hobbelden in een lange rij auto’s met 30 kilometer per uur over het Babeldaobaanse asfalt en reden een enorme brug op die in een flauwe helling naar het eiland Koror afdaalde.
      Hier en daar liepen zijwegen met Amerikaans uitziende suburbean woningen tussen de tropische begroeiing naar de kust.

Verderop kwamen we terecht in een soort centrum met aan weerszijden van de weg een ratjetoe aan huizen, bedrijfjes, garages, kleine winkelcentra en een paar hotels. Het zag er allemaal, ondanks de palmbomen en af en toe de tropische doorkijkjes naar zee, wat nondescript uit. Amerikaans nondescript.

Koror ligt op een drietal grillig gevormde eilanden en telt 14000 inwoners, tweederde van Palau’s totale bevolking. Een stuk minder dan in de jaren twintig, toen de eilanden, na Spaanse en Duitse overheersing, door Japan werden bestuurd en Koror, als centrum van alle Japanse Pacifische bezittingen, ruim 40.000 inwoners telde.

Na de Tweede Wereldoorlog kwam Palau samen met de rest van Micronesië en de Marshall Islands als Trustgebied van de Verenigde Naties onder bestuur van de Verenigde Staten. Het werd in 1978 onafhankelijk.

Een samenvoeging met de Federated States of Micronesia mislukte en in 1994 kwam het kleine en dunbevolkte Palau "in free association with the USA”, wat betekent dat de Verenigde Staten jaarlijks grote sommen geld in het land pompen.

Ik nam mijn intrek in het VIP Hotel dat strategisch pal achter het postkantoor lag.

Het postkantoor was eenzelfde gebouwtje als de meeste andere postkantoren in Micronesië en de Marshalls. Het was door de Amerikanen gebouwd in de tijd dat Palau nog deel uitmaakte van het door Amerika geadministreerde UN Trust Territory. De United States Postal Sevices verzorgen nog steeds alle internationale post van en naar Palau. Palau heeft zelfs een eigen Amerikaanse postcode, PW 96940, en stuur je er iets vanuit Amerika heen, dan wordt het gezien als binnenlandse post, als ware Palau een Amerikaanse staat. Binnen Palau is Palau Post verantwoordelijk voor de post, maar de postzegels, net als al het andere in Palau, betaal je met Amerikaanse dollars.

      Ik ging het postkantoor in waar de airco op tien stond. Er was een aantal loketten waar de meeste postale handelingen konden worden afgewikkeld en achterin links was een metalen deur met een groot raam waarop een papiertje “Collector’s Corner” was geplakt.

      Hier zat Edwin Tomoichi, Philatelic Officer, achter de balie. Edwin was een wat nors kijkende heer die zich een beetje verveelde. Net als zoveel Palauanen had hij een enorm postuur en net als zoveel Palauanen zat hij voortdurend betelnotenmix te kauwen, een halve betelnoot vermengd met een papje van gemalen koraal en wat tabak waar je uren op kon kauwen. Je kreeg er veel overtollig roodgekleurde spuug van dat de meeste Palauanen op straat uitspuugden - waardoor het leek alsof er overal bloedvlekken op de grond lagen -, maar waarvoor Edwin speciaal een jampotje achter de balie had staan.
      Ik kocht wat fraaie Palauaanse postzegels bij hem, plakte ze op het speciaal meegenomen Inviting the World at Home postkaartje en schoof het kaartje in de brievenbus van het postkantoor. Die zat binnen, na sluitingstijd kon je er geen brief posten. Het kaartje zou er 8 dagen over doen om in Utrecht op mijn deurmat te vallen.

Tijdens mijn verblijf in Koror werd Edwin’s Collector’s Corner een vaste stopplaats waar ik in de koelte van de airco het nieuws van de dag met hem doornam.

Toen het weekend naderde nodigde Edwin me uit om te gaan crabbing, een soort nationale sport.

      In zijn pick-up reden we aan het eind van die zondagmiddag over de grote brug terug naar het eiland Babeldoab waar we op een achterafweggetje in de buurt van een moerassig gebied vol mangrovebomen enorme mud crabs vingen die we in een grote plastic container stopten.

Toen we er genoeg hadden reden we terug naar Koror waar zijn vrouw de beesten vakkundig klaarmaakte en in hun eigen schalen serveerde.

We zaten voor zijn huis onder de palmbomen en keken uit over de oceaan waar de zon in een spectaculaire lightshow onderging. Smaakvol lepelden we de lekkernij naar binnen en dronken er een Japans biertje bij.

Edwin keek me glunderend aan en zei:

“Ah, Rolf, isn’t this much better than stamps and post?”

Rolf Weijburg's Atlas van de 25 kleinste landen in de wereld

Klik HIER voor alle afleveringen 

Details

Categorie: Reizen (518)

Gepubliceerd: 13 januari 2017

The Republic of Minerva

(Door Rolf Weijburg)

In het Guinness Book of Records van 1973 vond ik ooit in het hoofdstuk “The Human World” onder “Countries, Smallest” deze entry:

  
Ik had er nog nooit van gehoord. Mijn Bosatlas vermeldde het niet, een betere atlas kon ik me niet veroorloven dus (er was geen Internet) toog ik naar de bibliotheek waar ik in de grote Times Atlas of the World, de Minerva reefs ontdekte. Twee kleine riffen ergens tussen Tonga en de Nieuw Zeelandse Kermadec Eilanden.
      Er stond niets anders bij, geen naam van een hoofdstad, ook niet dat het hier een Republiek betrof, maar ja, de atlas was natuurlijk niet helemaal up to date.

         Inviting the World at Home

In die tijd werkte ik aan een groot Mail-Art project, “Inviting the World at Home” genaamd. Daarin probeerde ik, om te bewijzen dat het postsysteem werkelijk wereldwijd werkte, uit alle door internationale grenzen omgeven gebieden op aarde een postkaart te ontvangen. Als Minerva een onafhankelijke republiek was, dan moest ook daar vandaan een postkaartje worden ontvangen.
      Dus stopte ik een projectkaartje in een enveloppe (het idee was om uit al die plekken eenzelfde kaartje te ontvangen, een projectkaartje dat ik de potentiële verzender deed toekomen) schreef een kort briefje ter introductie en instructie en postte het aan

The Post Master General, Republic of Minerva, South Pacific Ocean.

De post had weliswaar begrepen waar ongeveer Minerva moest liggen, want mijn brief was gestrand in het postkantoor van Nuku’alofa, hoofdstad van het Polynesische Koninkrijk Tonga, maar nog geen maand later ontving ik een officiële brief uit Tonga. “On His Majesty’s Postal Service” stond er op de enveloppe.
      In de enveloppe vond ik het door mij verstuurde projectkaartje waarop de Post Master in stellige bewoording had geschreven dat de zogenaamde Republiek Minerva geen postkantoor kende en slechts een kaal rif was.

Hoewel ik niet begreep waar de redactie de wetenschap van het bestaan van een Republic of Minerva vandaan had en ik misschien het hoofdkantoor van het Guiness Book of Records had kunnen bellen of een brief aan de Tongaanse Post Master had kunnen sturen, vergat ik het hele verhaal.
      Pas in 2007, toen ik het aanbod kreeg om over het hele postproject, dat inmiddels met meer dan 400 ontvangen kaartjes werkelijk wereldomvattend was geworden, een boek te maken en ik begon met het ontwerpen van de pagina’s , stuitte ik weer op het kaartje van de Tongaanse Post Master.

Inmiddels was er internet en kon ik echt op zoek gaan naar de Republic of Minerva.

De twee atolriffen North en South Minerva liggen wel erg verloren in de lege, eindeloze South Pacific,
      450 kilometer ten zuidwesten van Tonga’s hoofdstad Nuku’alofa. Ieder hebben ze een diameter van ongeveer 5 kilometer, ze komen met eb net uit het water en liggen met vloed net onder de zeespiegel.

De riffen worden alleen af en toe aangedaan door zeiljachten op weg van of naar Fiji, Tonga en Nieuw Zeeland, maar vormen doordat ze nauwelijks zichtbaar zijn een flink gevaar.
      Een witte branding, een paar grote brokken koraal, enkele scheepswrakken en een klein torentje met vlaggenmast is alles wat je er van zag.  

Tot welk land ze behoorden heeft nooit iemand veel geïnteresseerd. Ze lagen daar gewoon maar wat.

Totdat ergens in de woestijn van Nevada, een multimiljonair zijn oog liet vallen op deze twee riffen in de zuidelijke Pacific. Michael Oliver, een vastgoed handelaar en politiek activist in Las Vegas, was op zoek naar een plek waar zijn Libertarische ideeën konden aarden en "People will be free to do as they damn well please. Nothing will be illegal so long it does not infringe on the rights of others. If a citizen wishes to open a tavern, set up gambling or make pornographic films, the government will not interfere."
      Ideeën genoeg, geld genoeg ook: jarenlang had Oliver geld gepompt in een organisatie die zich The Phoenix Foundation noemde en die nu over tientallen miljoenen dollars beschikte.

      Alleen het land mankeerde nog.

Maar daar lag Minerva dus. Lekker ver weg van alles en hoewel de riffen weliswaar net onder de zeespiegel lagen zou je er met een beetje zand best een echt eiland van kunnen maken. Oliver kocht een groot vrachtschip dat hij in Australië vol liet scheppen met zand en naar North Minerva liet varen waar het zich van zijn lading ontdeed. Een paar keer voer het schip heen en weer totdat er voor het eerst bij vloed een stukje land droog bleef.

Vlag & munten  

      De Republic of Minerva was geboren. Er werd een torentje gebouwd waarop een vlaggenmast werd geplaatst en op 19 januari 1972 werd de vlag van Minerva gehesen.
      Het land kon van start, er werd een president aangewezen, Morris C. “Bud” Davis een Californische projectontwikkelaar en vriend van Michael Oliver, en de Minerva Dollar lag klaar voor gebruik.

Het idee was om de riffen om te toveren tot een sjiek soort resort, Sea City, waarvan de inwoners geen belasting hoefden te betalen en konden genieten van een maatschappij zonder enige economische interventie. Inkomsten zouden worden gegenereerd uit de registratie van internationale vrachtschepen. Optimistisch stuurde de kersverse president een onafhankelijkheidsverklaring aan alle omringende landen.
  

Koning Tupou IV van Tonga reageerde het meest verbolgen. Een republiek binnen zijn koninkrijk! Hoewel Tonga de riffen nooit officieel had geclaimd, werd Minerva al eeuwen gebruikt door Tongaanse vissers en Tupou claimde dan ook op hoge poten de riffen als zijnde onvoorwaardelijk deel van het Tongaanse Koninkrijk.
      Met de erkenning van zijn claim door het South Pacific Forum in de pocket stuurde de koning in juni 1972 zijn voltallige, honderd man sterke, leger naar Minerva, waar de soldaten de vlag van Minerva neerhaalden en verruilden voor de vlag van Tonga. Ze troffen er geen bewoners aan. Niet lang daarna gaf Tonga een serie postzegels uit die de Tongaanse soevereiniteit over de riffen moesten bevestigen.

       Morris C. “Bud” Davis heeft tien jaar later nog één keer geprobeerd Minerva te bezetten, maar hij en zijn trawanten werden na drie weken door de Tongaanse marine verjaagd. En ook Michael Oliver heeft niet stilgezeten. Hij probeerde soortgelijke ondernemingen op te zetten op Abaco in de Bahamas en op Espirito Santo in Vanuatu, maar nooit is het tot een onafhankelijke Libertarische staat gekomen.

       De Tongaanse soevereiniteit over de Minerva Reefs blijft in het geding. In 2005 besloot Fiji dat het eigenlijk de Tongaanse claim over de riffen niet erkent en eiste de riffen voor zichzelf op. Het conflict zeurde een beetje door totdat in 2010 én in 2011 de Fijiaanse marine de navigatielichten die Tonga inmiddels op de riffen had geïnstalleerd, verwoestte. Oorlog dreigde. In 2014 kwam de Tongaanse overheid met een voorstel om de spanningen te sussen en de Minerva’s te ruilen met de Fijiaanse Lau– eilanden, eilanden waarvan vele inwoners Tongaanse voorouders hebben. Fiji zint op voorwaarden.

      Het blijft rommelen aan de randen van het laatste Polynesische koninkrijk.

Mijn boek “Inviting the World at Home is, 450 pagina’s dik, in 2009 uitgegeven door Atlas, Amsterdam. U vindt hier meer informatie.

Rolf Weijburg's Atlas van de 25 kleinste landen in de wereld

Klik HIER voor alle afleveringen 

Details

Categorie: Reizen (518)

Gepubliceerd: 05 januari 2017

Hakautu’utu’u en Niuatoputapu

(Door Rolf Weijburg)

De allernoordelijkste eilanden die tot het Tongaanse Koninkrijk behoren, zijn de eilanden in de geïsoleerde Nias Group. (Boven op de kaart).
      Het belangrijkste eiland Niuatoputapu (1000 inw.) vormt samen met Tafahi (70 inw.) en een aantal hele kleine eilandjes (waarvan Hakautu’utu’u wat mij betreft meedingt naar de prijs voor de mooiste eilandnaam) een kleine archipel. Het eenzame eiland Niuafo’ou (700 inw.) ligt 180 kilometer naar het noordwesten. De hele groep ligt zo’n 800 kilometer ten noorden van Tonga’s hoofdstad Nuku’alofa.

   Het zijn eilanden waar het leven traag is, waar tot 1999 de telegraaf nog het contact met de buitenwereld moest verzorgen en waar de bewoners hoofdzakelijk leven van de eigen landbouw en visvangst. Er zijn slechts enkele winkeltjes, geen restaurants, hotels of banken en om er te komen is ook al niet eenvoudig. Niuatoputapu en Niuafo’ou hebben weliswaar een airstrip en Real Tonga Air vermeldt in haar vluchtschema wekelijkse vluchten naar Niuatoputapu en tweewekelijkse vluchten naar Niuafo’ou, maar in de praktijk gaan die vluchten, vanwege een tekort aan beschikbare vliegtuigen in het koninkrijk, zelden. Schepen komen er slechts drie, vier keer per jaar.

In het hoofdkantoor van Real Tonga Air in Nuku’alofa legde de vriendelijke dame uit dat de geplande vlucht de volgende week sowieso al niet doorging en dat de vlucht de week daarop waarschijnlijk is volgeboekt (de vliegtuigjes hebben plaats voor maximaal 15 passagiers).

“Maar, stel dát er plaats is in dat vliegtuig, “ vertrouwde ze ons toe, “en stel dát het vliegtuig ook daadwerkelijk vertrekt, dan heeft u nog het probleem dat ik u niet kan garanderen dat de volgende vluchten naar de eilanden wél worden uitgevoerd, waardoor het zomaar zou kunnen dat u drie, misschien wel vier weken op een van die eilanden vast komt te zitten.”

      We zagen maar af van een bezoek aan de Nias Groep. Jammer.

Hoewel Niaofo’ou “veel kokosnoten ”betekent, lijkt het eiland op een donut, min of meer rond, met een enorm kratermeer in het midden dat is gevuld met bubbelend zwavelig water.
      In het meer liggen enkele eilandjes die zelf ook weer kratermeertjes hebben: een soort geologisch Droste-effect. Het eiland is een actieve vulkaan die voor het laatst met veel geweld uitbarstte in 1947, en toen alles verwoestte behalve de kerk, maar geen slachtoffers eiste.
      De complete bevolking van ruim 1300 zielen werd in de weken na de eruptie geëvacueerd en geherhuisvest op het zuidelijke Eua Eiland. De evacuatie duurde lang, niet alleen omdat er maar één schip was, maar ook omdat dit schip nergens kon aanleggen of kon ankeren waardoor alles en iedereen met kleine bootjes naar het ver weg gelegen schip moest worden gebracht. Bovendien namen de eilandbewoners álles wat ze hadden, inclusief de resten van hun verwoeste huizen en alle voedselvoorraden mee aan boord.

Maar veel van de eilanders konden niet aarden in het koelere klimaat van Eua en hadden moeite voedsel te verbouwen op de veel armere grond daar en in 1957 keerde meer dan de helft terug naar Niuafo’ou.

Het eiland heeft zich, op wat gerommel en geschok na, sindsdien rustig gehouden en tegenwoordig wonen er nog steeds ruim zevenhonderd mensen.
      Niuafo’ou stijgt steil op uit de diepe zee, waardoor het bijna onmogelijk is om er met een schip voor anker te gaan.

Eind negentiende eeuw bevond zich een Britse handelaar, Walter George Quensell, op het eiland, die een oplossing zocht voor het probleem dat hij vanwege het gebrek aan een haven of goede ankermogelijkheden, geen post kon versturen of ontvangen.

Hij verpakte zijn brieven in waterdichte koektrommels en gaf die aan de beste zwemmers van het eiland die ze naar langskomende schepen zwommen.

Al snel werd de koektrommel een beproefd vehikel en hadden ook langskomende schepen trommels aan boord waarin ze de post voor het eiland verpakten en voor de kust overboord gooiden zodat ze door de Niuafo’ouaanse zwemmers konden worden opgepikt. Niuafo’ou kreeg hierdoor de bijnaam “Tin CanIsland”.
      Dat ging allemaal goed tot 1935 toen één van de zwemmers door een haai de diepte werd ingesleurd. Daarna zijn de eilanders met kano’s de post gaan ophalen, lastiger, maar veiliger. Totdat in 1983 de airstrip werd aangelegd.

In dat zelfde jaar begon Tonga Post met de uitgifte van speciale Niuafo’ou postzegels en doet dat tot op de dag van vandaag nog steeds.
      De oude enveloppen met de “Tin Can Mail” stempels zijn tegenwoordig geliefde en vaak waardevolle filatelistische verzamel objecten.

Vulkaanuitbarstingen, isolatie, gevaarlijke ankerplaatsen en moeizame post- en later ook nog eens luchtverbindingen, daar blijft het niet bij op deze eilanden. In 2002 raasde cycloon Waka over de Nias en richtte vooral op Niuafo’ou veel schade aan. In 2009 was het de beurt aan Niuatoputapu. Toen veroorzaakte een heftige aardbeving van 8.3 op de schaal van Richter een tsunami die de helft van het eiland overspoelde en een derde van alle huizen verwoestte. Negen inwoners vonden de dood.

Het blijft rommelen in de Nias Group.

Rolf Weijburg's Atlas van de 25 kleinste landen in de wereld

Klik HIER voor alle afleveringen 

Details

Categorie: Reizen (518)

Gepubliceerd: 23 december 2016

Mount Talau op Vava’U

(Door Rolf Weijburg)

Het Koninkrijk Tonga bestaat uit een viertal eiland groepen.
      Van zuid naar noord, verspreid over bijna 1000 kilometer oceaan, zijn dat de Tongatapu Groep, de Ha’apai Groep, de Vava’u Groep en de geïsoleerde Nias Groep.

De Vava’u groep is een ingewikkelde kluwen dichtbegroeide heuvelachtige eilanden.

De baaien in de buurt van het hoofdstadje Neiafu op het hoofdeiland Vava’U Lahi worden gezien als de best beschutte ankerplaatsen in de Zuid Pacific.

  Zelfs in het cyclonenseizoen zijn ze redelijk veilig.

 Voeg hier de paradijselijke stranden aan toe en het feit dat vele bultrug walvissen hier komen bevallen en hun jongen kalven, en dan ook nog dat je hier als één van de weinige plaatsen op aarde kunt zwémmen met deze enorme zoogdieren, en je begrijpt waarom de baaien vol liggen met jachten uit alle windstreken.

 
Neiafu

Neiafu leeft dan ook van het toerisme en, hoewel het meer oogt als een dorp is het uitgegroeid tot Tonga’s tweede stad.

Vanaf de meeste plekken op het grillige hoofdeiland, kun je Vava’u’s hoogste berg zien liggen: Mount Talau, een groene berg van 131 meter hoog, met een karakteristieke vlakke top. Je hebt vanaf die top een formidabel uitzicht over de rest van de archipel.

Maar Mount Talau heeft niet altijd een vlakke top gehad.
      Lang geleden keken enkele kwade geesten, zogenaamde tevolo’s, uit over de oceaan vanaf één van de hoogste bergen op het ten noorden van Tonga gelegen Samoa. Ze konden vanaf deze hoogte alles om zich heen zien. Bijna alles, want in het zuiden belemmerde Mount Talau hun uitzicht.
      “Laten we de top van die berg stelen”, zeiden ze tegen elkaar, “dan kunnen we die bovenop onze berg zetten en kunnen we eindelijk óveral heen kijken.”

Dus trokken ze op een nacht (tevolo’s komen alleen ’s nachts tevoorschijn) naar Vava’u en begonnen met hum kapmessen de top van de berg Talau af te snijden.
      De mensen op Vava’u zagen wat er gaande was en begonnen en masse en zo hard ze konden te kraaien als hanen zodat de tevolo’s zouden denken dat het ochtend werd en ze snel terug naar huis zouden vluchten. Maar de tevolo’s hadden de truc door en gingen rustig verder met hun werk. Toen de klus geklaard was maakten ze zich klaar om de top van Mount Talau naar Samoa te brengen.
      “We moeten de hulp inroepen van onze eigen tevolo”, riepen de mensen van Vava’u en wendden zich tot Tafakula, een heel slimme Tongaanse tevolo op Eua eiland.
      Tafakula aarzelde geen moment, ging naar de oostkant van Eua, bukte zich, deed haar rokken omhoog en liet haar billen een fel licht verspreidden. De Samoaanse Tevolo’s zagen dit licht aan de oostelijke einder en dachten nu dat de zon opkwam. In paniek lieten ze Talau’s bergtop vallen en haastten zich terug naar Samoa.

Lotuma Eiland

Sindsdien heeft Mount Talau een afgevlakte top.
      De top van de berg was in zee terecht gekomen en staat nu bekend als Lotuma Eiland.

   (Port Moresby is de hoofdstad van Papua Nieuw-Guinea)

Atlas van de 25 kleinste landen in de wereld

Klik HIER voor alle afleveringen