De Martelkamer van Zuid-Amerika

In 1978 werd actie geschreven als aktie. In het VPRO-radioprogramma Embargo, dat op vrijdag aan het eind van de middag op Hilversum II werd uitgezonden, werd iedere week een zogeheten aktiespot uitgezonden. Voor en na het nieuws. Een linksige, alternatieve, soms radicale beweging ging iets ondernemen en kreeg een minuut zendtijd om dat aan te kondigen. De VPRO toonde daarmee zijn engagement. De groeperingen stonden in de rij om aan de beurt te komen.
      Op het digitaal radioarchief van de VPRO staat een aantal van die spotjes. En zelf heb ik er ook nog een paar, omdat ik een aantal cassettebandjes heb bewaard van oude uitzendingen.
      Het zijn opmerkelijke spotjes. Niet zozeer vanwege de manier waarop Philippe Scheltema ze met veel toeters en bellen maakte, maar omdat ze een intrigerend tijdsbeeld vormen van wat de alternatieve scene 36 jaar geleden bezig hield. Sommige spotjes zijn gedateerd, maar anderen zijn nog verrassend actueel. En soms heeft het een beetje meegeholpen om bepaalde situaties te veranderen   
      Neem DEZE AKTIESPOT van de Federatie van Uruguay Comité’s. Uruquay was in 1978 een militaire dictatuur. Een land zonder grondwet met grote aantallen politieke gevangenen, die werden gemarteld. Uruguay had de bijnaam ‘’De Folterkamer van Zuid-Amerika’’.
      Het dictatoriale regime duurde van 1973 tot 1985. Naar schatting 60.000 politieke gevangenen werden in die tijd vervolgd. Tegenwoordig is het ėén van de meest verlichte regimes ter wereld. De afgelopen jaren werd de abortuswet van kracht, het homohuwelijk werd ingevoerd en zowel de teelt als het gebruik van soft drugs werd gelegaliseerd.
      De huidige president is José Mujica, de ‘’armste president ter wereld’’, omdat hij negentig procent van zijn inkomen ter beschikking stelt voor goede doelen. Hij was ooit actief in de guerillabeweging Tupamaros en zat onder het militaire bewind elf jaar gevangen. In maart treedt hij af. Hij was bij de verkiezingen in oktober dit jaar niet meer beschikbaar. Hij wordt opgevolgd door Tabaré Vazques, die van 2005 tot 2010 ook al president was.   

Aktiespots 1: Lekker Dier
Aktiespots 2: Amelisweerd 
Aktiespots 3: 't Kan Anders
Aktiespots 4; Het Russell Tribunaal
Aktiespots 5: Chili Komitee Nederland
Aktiespots 6: Vereniging tegen discriminatie
Aksiespots 7: Aktie Strohalm
Aksiespots 8: Aktiespots (8): Uruguay Comité