Stop de militaire Junta

In 1978 werd actie geschreven als aktie. In het VPRO-radioprogramma Embargo, dat op vrijdag aan het eind van de middag werd uitgezonden, werd iedere week een zogeheten aktiespot uitgezonden. Drie keer.
      Een linksige, alternatieve soms radicale beweging ging iets ondernemen en kreeg een minuut zendtijd om dat aan te kondigen. De VPRO toonde daarmee zijn engagement. De groeperingen stonden in de rij om aan de beurt te komen.

      Op het digitaal radioarchief van de VPRO staat een aantal van die spotjes. En zelf heb ik er ook nog een paar, omdat ik een aantal cassettebandjes heb bewaard van oude uitzendingen.

      Het zijn opmerkelijke spotjes. Niet zozeer vanwege de manier waarop Philippe Scheltema ze met veel toeters en bellen maakte, maar omdat ze een intrigerend tijdsbeeld vormen van wat de alternatieve scene 35 jaar geleden bezig hield. Sommige spotjes zijn gedateerd, maar anderen zijn nog verrassend actueel.

Sommige spotjes hebben zelfs een heel klein beetje geholpen.

      Neem  DEZE AKTIESPOT voor Chili.

Het land zuchtte in 1978 onder een militaire dictatuur onder leiding van generaal Augusto Pinochet. Hij was op 11 september 1973 met een militaire machtsgreep aan het bewind gekomen. Salvador Allende, de zittende president van Unidad Popular werd daarbij vermoord.
      Nobelprijswinnaar Pablo Neruda overleed kort daarop. Volgens een officiele lezing aan prostaatkanker, maar er zijn bronnen, die beweren dat ook hij vermoord is. Hij zou een giftige injectie hebben gekregen. Een maand geleden is zijn stoffelijk overschot opgegraven om dat te onderzoeken.

      Onder grote druk van internationale machten & krachten en interne oppositionele bewegingen kwam er in 1990 een eind aan de junta en werd Chili weer een democratie. Dat was het trouwens voor 1973 ook heel lang geweest.

In mijn archief vond ik deze poster , die ik eens gekregen heb van een lid van het Chili Komitee Nederland. Moeder & twee kinderen voor de Chileense vlag.

(Foto: Hannes Wallrafen).

Aktiespots 1: Lekker Dier
Aktiespots 2: Amelisweerd
Aktiespots 3: 't Kan Anders
Aktiespots 4; Het Russell Tribunaal

Van Hans Tentije

Chili

De begrafenis van Pablo Neruda
heb ik gezien, gisteren, op de televisie
kitschbloemen waren met overweldigende pracht regelrecht
vanaf Macchu Picchui op z'n kist neergedaald, als oranjebloesem
en honderden mensen zongen in 't spaans de Internationale
't was of hij die zelf geschreven had

ergens in Santiago lag een kapotgeschoten man op straat
onder wat kranten
waarin misschien 't leugenachtige nieuws over de dood
van Allende nog naritselde

even later kwam er een admiraal van de militaire junta in beeld
om te vertellen dat de linkse terreur was afgelopen
dat de armen 't nu eindelijk beter zouden krijgen

wat kon ik anders doen, godverdomme
dan hem een langzaam slopende kopervergiftiging toewensen
anders niks
maar tegelijkertijd schoten me, slordig maar ontroerend genoeg, deze
regels van jou, Neruda, te binnen

 ''Ik wil de dood samen met de armen
wie tijd ontbrak hem nader te bezien
geranseld als ze zijn door wie de hemel
verkaveld hadden en fraai ingedeeld"