Ronald van den Boogaard - Poëzie 145; Zoekpoëzie 47: J.B. Charles

Details: Hoofdcategorie: Poëzie (358); Categorie: Poëzie; Gepubliceerd: 03 oktober 2013

De kinderen van Marcinelle

Het gebeurde op 8 augustus 1956. In de kolenmijn Le Bois du Cazier. Bij het plaatsje Marcinelle in Wallonië breekt brand uit. Er komen 262 mijnwerkers om het leven. Daaronder waren 136 Italianen.
Maar er waren ook veel jonge slachtoffers. Mijnwerkers, die niet ouder waren dan 14 en 15 jaar. Vooral dit laatste schokte de dichter J.B. Charles zo erg, dat hij een geëngageerd gedicht -een kort essay bijna- schreef.

Dat gaat zo:

Marcinelle, feather foundation

De kinderen zijn gestikt met de paarden,
de blinde mijnpaarden van Marcinelle,
dwz. Wij hopen dat zij diep onder de aarde
niet krankzinnig van angst en dorst zijn gestorven.
Een ogenblik. De gehelmde gendarmes van orde
moeten de ijzeren hekken openmaken.
om een grote cadillac door te laten
van een bezorgde zorgvuldig verzorgde meneer.
De ijzeren hekken, overgroeid en behangen
met trossen versteende berookte gezichten
van vrouwen van mannen en moeders van kinderen.
Ach, die kinderen, nietwaar?
Honderden meters onder de grond en
niet ouder dan veertien of vijftien jaar.
Een ogenblik: denk aan je eigen jongen,
of hij een goed rapport had of een slecht,
met vakantie aan zee was of bij zijn tante
in Ermelo, of zijn hart nog uitging naar vliegers
of al naar het dutch swing college, éven
een minuut stilte voor je eigen jongen
van veertien, Zie hem daar onder de grond
steenkool moeten delven voor de fluid make up
van maîtressen van heren in cadillacs.
De hekken van orde zijn van solied ijzer,
nietwaar, maar de schacht van de mijn
was bekleed met vergaan hout en een cadillac
1956 heeft poederdoosjes van zilver.
Goedgekleed heer rijdt bedroefd door de hekken, jawel,
jawel, het is met één van zijn mijnen gedaan.
Italianen zullen nog wel zijn te krijgen,
want armoe is er gelukkig genoeg,
maar, dat moet ons toch wel verdrieten,
nietwaar, één mijn is nu wel voorgoed naar de hel.
een ogenblik, laten we jouw jongen niet vergeten,
dacht hij aan zijn tante in Ermelo, toen het zijn tijd was?
Dat kan men niet aannemen. Aan zijn vlieger?
Aan de socialistische regering van België ?
Schei uit, dit is het ogenblik niet voor grapjes,
hij heeft met zweet op zijn zwarte kindergezicht,
maar niemand kon het zien, want het was
een hartstikke helse nacht daar beneden,
om zijn moeder geschreeuwd en zijn jongensvuisten
stukgeslagen tegen de muren van het zwarte goud
voor de groene gazons en de roze badkamers
en de dure kostscholen van een beter soort jongens
en de feather foundation van de vriendinnen
van welverzorgde maar nu toch bezorgde meneren.
Vrede zijn hun. Die kinderen dan.

J.B. Charles is het pseudoniem van Willem Nagel (1910-1983) . Hij was criminoloog en hoogleraar in Leiden. Maar daarnaast was hij schrijver en dichter van een omvangrijk oeuvre.

Overigens bleek direct na het ongeluk in Marcinelle dat de mijn zeer veel gebreken vertoonde. Eén van de eerste maatregelen die werd genomen was het verhogen van de minimum leeftijd van mijnwerkers in België naar zestien jaar.

ZoekPoëzie 1: Slauerhoff (1)
Maneschijn te Tsingtao

ZoekPoëzie 2; Natasha Lako
De vier heldinnen van Mirdita

ZoekPoëzie 3: Ursula Krechel
Boetedagen

ZoekPoëzie 4; Hugo Claus
Voor Gerrit Kouwenaar

ZoekPoëzie 5; Jan Engelman
En Rade