September 2014: Montreuil-sur-Mer

1. Wallen, klinkers en Les Misérables



Place Charles de Gaulle

Er is een groot plein en een paar kleinere pleinen. Klinkerstraten alom. Er zijn wallen en muren. Abdijen en kerken. Hotels, restaurants en terrassen. Mooie herenhuizen, twee museums, een theater en beeldhouwwerken.
      En toch heeft het slechts 2.000 inwoners. Montreuil-sur-Mer. Maar het is een bekend en gezocht plaatsje. Victor Hugo was er op 4 september 1837 een halve dag, raakte geinspireerd en situeerde hier zijn Les Misérables.
      Vrijwel dagelijks komen hier groepjes mensen om zijn korte spoor te volgen en zich voor te stellen waar hoofdpersoon Jean Valjean - een ontsnapte gevangenisboef, die burgemeester van Montreuil werd- zoal verbleef.

Wallen & muren

Montreuil-sur-Mer is oud. De eerste wallen werden al in de negende eeuw gebouwd. Aanvankelijk ter verdediging tegen aanvallen uit zee. Van die wallen is inmiddels niets meer over, maar er kwamen anderen voor in de plaats.
      Montreuil ligt niet meer aan zee, maar zo'n vijftien kilometer het land in. De plaats werd tijdens de honderdjarige oorlog vrijwel volledig verwoest door de Engelsen. Maar de restauratie werd later ter hand genomen en zo werd Montreuil een aardig en aantrekkelijk plaatsje.

Bar Victor Hugo


Literatuurliefhebbers



Zicht vanaf de wallen

 

Monument ter herinnering aan WO1

Tot slot

 

 

Le Touquet-Paris-Plage

2, Badplaats met curieuze architectuur

Le Touquet-Paris-Plage is een mondaine badplaats in het noordwesten van Frankrijk. Het ligt aan de zogeheten Opaalkust, tussen Calais en Normandië. Er wonen iets meer dan 5.000 mensen, maar er komen in de zomer zo'n 250.000 toeristen. Badgasten, golvers, surfers en zeilers, die in dure hotels terecht kunnen of verblijven in studio's of appartementen. Vaak met uitzicht op zee. Op de Boulevard Docteur Jules Pouget komt men elkaar tegen. Zien en gezien worden is het hier in het seizoen.

Louis Quetelart


Aan de Boulevard staan rijen flats met appartementen, die tot negen hoog reiken. De flats worden afgewisseld door huizen waar architecten zich heerlijk op hebben kunnen uitleven. Er is zelfs een naam voor de stijl: Louis Quetelart vernoemd naar de lokaal beroemde architect.

Strand bij eb


Het is DE badplaats voor de beter gesitueerden uit Parijs, hoewel ook veel Britten de Kanaaltunnel nemen om even in Le Touquet bij te komen. Bij eb is het strand zo'n honderd meter breed. Zwinnetjes trekken grillige patronen in het zand.

Strand bij vloed

Bij vloed komt het water tot aan de Boulevard.

Strandzeilen


Het strandzeilen is een veel boefende activiteit. Op het zuidstrand is er een school voor, waar dagelijks tientallen mensen de lessen volgen en kunnen oefenen. Wel wachten natuurlijk tot het eb is.

Badhuisjes

Badhuisjes staan in het gelid, vaak met opvallende kleuren.

Stratenpatroon

Potje Vlees

Het stratenpatroon is simpel. Een paar boulevards die parallel met het strand lopen en straten die loodrecht van de buitenwijk, via het centrum altijd naar het strand gaan. Een mooi winkelbestand met veel viszaken. Bakkers & slagers. Regionale producten, waaronder Pot'je Vlees, want Frans Flandre is niet ver weg.

 

Juni 2019: Broyes

3. Een leeglopende plattelandsgemeente

Deze watertoren staat in Broyes, een dorpje in de Franse Champagne, zo’n zeventig kilometer ten zuiden van Reims.
      Het is een typisch Franse plattelandsgemeente: Mooie panden, intieme straatjes afgewisseld met leegstand, achterstallig onderhoud en leegloop.
      Een kerk, een gemeentehuis, maar geen enkele winkel meer. En geen horeca.

Rue de l’Ėglise



Ons onderkomen

Leegloop

Het dorpje heeft 362 inwoners. In 1846 waren dat er nog 892 en daarna is het gestaag achteruit gegaan, Van 747 in 1872, naar 577 in 1954, naar 436 in 1990.

Flitsverkoop



Er staan veel panden te koop. Om daar een beetje verandering in aan te brengen werd er een zogeheten Flitsverkoop gehouden. Met aantrekkelijke aanbiedingen tot wel 70% voordeel inclusief levenslange garantie.
      Ik ben er die middag om drie uur naar toe gegaan en was voorbereid op een enorme drukte, waarbij met veel Frans melodrama luidkeels tegen elkaar zou worden opgeboden. Dat viel tegen.
      Er was een open tent opgericht, een paar tafeltjes en stoeltjes en twee mannen van het makelaarskantoor.
Verder was er niemand.
      Toen ik een half uur later nog eens langsging veerden de mannen op. ‘’Eindelijk een klant’’.
Anderhalf uur later ging mijn echtgenote even langs. Nog steeds niemand.

Baguette

Er is zelfs geen bakker meer en dat betekent dat je het stokbrood uit een automaat moet trekken.
      Voor 1 Euro ontvang je dan een slap naar niets smakend brood.

Doorkijkje

Gemeentehuis



Het dorp heeft met z’n nog geen 400 inwoners een enorm groot gemeentehuis

Champagne

Er zitten diverse wijnboeren in het dorp. Je kunt proeven en kopen. Eerst even een afspraak maken.

Yves Jacopé

De beroemdste wijnmaker is het familiebedrijf Yves Jacopé.
      Men gaat er prat op al sinds de tiende eeuw wijn te maken.
Santé dus maar op een bijna 1.000 jaar oude familietraditie.

 

 

Sézanne

4. Petite Cité de Caractère

Place de la République

 
In het zuiden van de Franse Champagne ligt een enigszins verstild Middeleeuws stadje: Sézanne.     
Een kleine 5.000 inwoners.
      De activiteiten spelen zich vooral af op het centrale pleintje Place de la République. Hier zijn de terrassen. staan een paar markante huizen en er is natuurlijk de gotische Saint-Denis kerk.  Het stadje afficheert zich als een Petite Cité de Caractère.
      Daar valt wel iets voor te zeggen.

 

Saint-Denis

Terrassen

   
Promenades

De stad kent een paar wandelpromenades met dubbele rijen linden

La femme sans tête

En in de Rue de Broyes bevindt zich dit hotel-restaurant.
      Waar die naam vandaan komt is niet duidelijk, maar omdat Sézanne een middeleeuws stadje is, wordt aangenomen dat er hier ooit een guillotine gebruikt is om een vrouw om wat voor reden dan ook te onthoofden.

 

 

Champagneroute

5. Wijngaarden, akkers & verstilde dorpjes

Als je in de Franse Champagne bent, moet je champagne drinken. Zelfs als je niet zo dol bent op dat drankje moet je eraan geloven.
      En -die oude waarheid gaat altijd op- daar op je eigen terras in die glooiende heuvels onder milde temperaturen smaakt het natuurlijk uitstekend.
      Te midden van die mooie, verstilde vaak enigszins uitgewoonde en verloederde dorpjes.  

 

Coteaux de Sézannais

Je kunt champagneroutes volgen. Bijvoorbeeld te beginnen in Sézannne in het uiterste zuiden.
      Maar je kunt ook je eigen weg kiezen over smalle tussendoor wegen.  
Via Broyes, Montgivroux, Fère Champenoise, Villeseneux, Clamenges en Coligny naar Vertus en dan weer terug naar Sézanne.
      Je laat dan de grootste Champagneplaatsen Epernay en Reims aan je voorbij gaan.

Wijngaarden



Lang niet overal zie je dit soort wijngaarden.
      Er is veel meer akkerbouw: graan, aardappelen, uien. Veeteelt heb ik niet gezien.

Je kunt stoppen bij de Champagnemakers, maar dan moet je vrijwel altijd eerst een afspraak maken.
      Bovendien zie je soms afnemers, die zo’n honderd dozen tegelijk inslaan. En daar kom jij dan aan met die ene doos.

Wij leren dat de meest gebruikte druif in dit gebied de Pinot Meunier is (56%). Gevolgd door de Chardonnay (32%) en de Pinot Noir (12%).

Gemeentehuis Fère Champenoise


Hond

Vertus

 

 

Najaar 2014: Le Crotoy

6. Vissershaventje aan de Somme


Eindpunt

Ik hou van geografische eindpunten. Tot hier en niet verder.
      Zo kwam ik laatst in Le Crotoy, een vissersplaatsje in het noordwesten van Frankrijk.

      Het ligt in Picardië bij de brede monding van de Somme. Aan de overkant begint Normandië.
Naar het westen ligt een breed strand waarachter Het Kanaal zo langzamerhand overgaat in de Atlantische oceaan.

      Het verschil tussen eb en vloed kan hier oplopen tot tien meter.


 Centrum


Je kunt hier mooie wandelingen maken, een beetje slenteren in de straatjes en op tijd een visje eten op een terras.
      De grotere vissersboten liggen in verband met aanslibbing in Le Tréport, maar dagelijks wordt verse vis aangevoerd. En veel mensen in Le Crotoy hebben werk in de (paal)-mosselkwekerijen.
      Jules Verne had hier een huis. Net als Toulouse-Lautrec. Jeanne d'Arc zat er gevangen.

Huis Toulouse-Lautrec
          


Gemeentehuis

 

Einder

 

Najaar 2014: Saint-Valery-sur-Somme

7. Wallen, water en zout

Brede monding

 Saint-Valery-sur-Somme is een aantrekkelijk plaatsje aan de brede monding van de Somme in het noordwesten van Frankrijk.
      Het heeft niet meer dan 3.000 inwoners, maar in het seizoen is het behoorlijk druk.
Het stadje heeft middeleeuwse wallen, smalle kronkelende winkelstraten, vaak met klinkerbestrating en langs de rivier loopt een smal pad met hier en daar cafés en restaurants, die natuurlijk een terras aan het water hebben.  

Winkelstraat

Terrassen


Er is hier uiteraard veel vis in de restaurants, maar ook het lamsvlees wordt aanbevolen. Er is een groot tijverschil, waardoor de weides waarop die lammeren grazen iedere dag onderlopen. Het gevolg is een zoutwatervegetatie, die de lammetjes een unieke smaak geeft.

Zoutopslag


Straatje
 

Somme

 

 

September 2008: Crémant de Bourgogne

8. Lekkere mousserende wijnen

Mag je je een wijnkenner noemen als je al meer dan vijftig jaar zeer regelmatig een paar glazen drinkt?
      Waarschijnlijk niet.
Wijnkenners hebben op dit onderwerp gestudeerd. Ze ruiken bloemetjes, amandelen of andersoortige vruchten of noten, ze proeven zoetgevooisde aardbei, of abrikoos met iets vrouwelijks in de nasmaak dan wel een vleugje anijs met een toets van veenbessenfantasie. 
    
Ik heb zelfs wel eens een paar zogeheten kenners horen uitwijden over kaarsvet en een hint van benzine en staal 
       En dat was merkwaardig genoeg niet om die wijn af te serveren, maar het was bedoeld als aanbeveling. (Eten & drinken 39)
Een beetje humbug dus. Zeker als je over staal begint, want dat is een legering. Een mengsel van ijzer en koolstof.
      Dat kan van alles zijn.

Een jaar of dertig geleden dronken wij in de Franse Bourgogne een Crémant. Een lekkere mousserende wijn. Het zat in eenzelfde fles als Champagne en smaakte ook zo. Het smaakte zelfs beter, maar dat is natuurlijk een domme opmerking, omdat er zeer veel verschillende soorten Champagnes en Crémants bestaan. 

We leerden dat een crémant precies hetzelfde wordt geproduceerd als champagne en dat er ook dezelfde druiven voor worden gebruikt. Vooral Pinot Noir en Chardonnay.

Crémant-route 

Vorige week reed ik op de N 71 vanuit Troyes in de Champagne naar Autun in de Bourgogne.
      Bij Mussy-sur-Seine verlaat je de Champagne en vrijwel onmiddellijk bij Châtillon-sur-Seine in de Bourgogne is een gemarkeerde Crémant-route. Je kunt daar overal proeven en de wijnen natuurlijk ook inslaan.
      Voor prijzen die drie tot vier maal zo laag zijn als voor champagne.

Ik koop regelmatig crémants. Zeker sinds december 2005, toen het VARA-consumenten programma Kassa in verband met de komende jaarwisseling een interessante test deed. Vijf ECHTE deskundigen moesten blind tien mousserende wijnen proeven. Er waren acht champagnes en twee ‘namaak-champagnes’.
      De deskundigen hadden het niet alleen over bloemetjes en amandelen, maar hadden ook forse kritiek. Zo was er een bubbelwijn, die leek op een Semtexbom. Andere wijnen waren kartonnerig, sponzig, te zuur, te zoet, te droog of te nat.

 
Verbluffend  

Het verbluffende resultaat was dat de duurste champagne, een Moët & Chandon brut Impérial (30 Euro; 2005!) er het slechtst afkwam.
      Maar het meest verbluffende was, dat niet een champagne als beste uit de bus kwam, maar een crémant; een Bourgogne Blanc de Noirs voor 7.49 Euro.

In nog zeven andere regio's produceren ze in Frankrijk crémants. In Italië en Spanje maken ze trouwens ook mousserende wijnen. En de Russische ‘champagne’ bijvoorbeeld smaakt ook vaak goed.

Hieronder het volledige testresultaat van Kassa.

 

1. Crémant de Bourgogne Blanc de Noirs

2. Champagne Nicolas Feuillatte Brut

3. Champagne Réserve Veuve Durand Brut

4. Champagne Gançard Brut

5. Champagne de Montpervier Brut

6. Cava Gran Espanoso Brut

7. Champagne Charles Petit & Cie Brut

8. Champagne Mercier Brut

9. Champagne Piper-Heidsieck Brut

10. Champagne Moët & Chandon Brut Impérial

 

 

Voorjaar 2007: Sept Saulx

9. Een Jacquet voor Le Cheval blanc

 

Je kunt in Reims de boemeltrein nemen richting Châlons-en-Champagne.
       Een ritje van ruim een uur.
Ongeveer halverwege ligt het dorpje Sept Saulx.
      Het heeft een prachtig enigszins verloederd stationnetje.

VAN LINKS NAAR RECHTS 

Je besluit uit te stappen en moet dan de rails oversteken.
      Je wordt gewaarschuwd: kijk eerst naar links, dan naar rechts en steek pas dan over.

 

Gemeentehuis
Het dorp heeft een onopvallend gemeentehuis, dat aan een klein pleintje ligt.

Begraafplaats  

Even verderop is het kerkje met de begraafplaats, waar ondermeer het graf van de familie Jacquet is.

 

BOM VAN DE VIJAND  

Remi Jaquet was getrouwd met Eugénie Vallé. Hij overleed in 1896 en werd 83 jaar. Vrij oud voor die tijd. Zijn echtgenote werd maar 61 jaar.
      Ze hadden twee zonen.
De oudste was François Remi, die ook al zo oud werd: 89 jaar; overleden in 1929.
      Ook hij overleefde zijn vrouw Elise Cochut, want die werd 75. Overleden in 1924.
De tweede zoon Adzire werd 70 jaar. Maar hij raakte in 1914 tijdens de eerste wereldoorlog zwaar gewond door een vijandelijke bom.
      Zijn echtgenote Alice Bertrand werd 83 jaar en overleed in 1934.
Kennelijk hadden zij geen nageslacht.

De Profundis staat er op het graf. (Vanuit de diepten; psalm 130).

ZEVEN WILGEN  

We leren dat Sept Saulx niets anders betekent dan zeven wilgen. En dat het iets meer dan 500 inwoners heeft.

En…. we worden dringend geadviseerd om een hapje te eten in hotel-restaurant Le Cheval Blanc.
      Een -zo leren we verder- vermaard restaurant, dat ooit zelfs een Michelin-ster had.
Specialiteiten: Écrevisse au Champagne en Brochet au beurre champenois.  
      Je zult weten dat je in de Champagne bent.

STRAFREKENING  

Als je vooraf geen champagne neemt maar een glaasje wodka, rekenen ze daar voor straf 12 Euro voor.
      De kamers van het hotel liggen mooi aan een parkje en zijn knap gehorig.

De volgende dag ga je naar Châlons-en-Champagne, dat tot 1998 nog gewoon Châlons-sur-Marne heette.
      Je komt dan door aangename landschappen.

 

 

10. Het vermiste echtpaar

 

 
(Door Peter Flik)

Dit verhaal loopt niet goed af, U weet het nu. Maar het moet worden verteld. Voor Bretagne waren we gewaarschuwd, er zou daar een bijna magnetische sfeer hangen; een sfeer waar zaken een onvoorspelbare wending konden nemen.
       Voor de radio werkend volgde ik mijn favoriete aanpak: niets voorbereiden maar ergens zo maar naar toe gaan en dan met iets dat de moeite waard is terugkomen. Dit was in dit deel van Frankrijk een fluitje van een cent.
      We vonden een zeer authentieke harpiste die liederen in de Bretonse taal kon zingen. De opnames werden buiten op een verlaten camping gemaakt. 

Tot zover gaat dit verhaal nogal gewoon, vindt U ook niet. Maar hier komt de wending.
      We waren de enige gasten op die camping, geleid door een Frans echtpaar Louise en Jacques. Dit echtpaar benaderde ons met de mededeling dat zij de volgende dag met vakantie zouden gaan en we konden rustig blijven als we iedere avond de poort maar zouden sluiten.
      En, o ja, nog een verzoek. Zij hadden als gewoonte om iedere dag de foto's die zij die dag gemaakt hadden, polaroids, naar huis te sturen. Of wij die dan uit de brievenbus wilden halen en op een bepaalde plaats wilden neerleggen. Die volgende dag brak aan en we waren van plan om er nog tien dagen te blijven. Museum hier, kerkje daar, U kent het wel.
      De foto's komen inderdaad iedere dag binnen. Op de vijfde dag komt de politie het terrein op en moet ons dringend spreken. Of wij familie van Louise en Jacques zijn. Ze aarzelden om nu verder te gaan aangezien wij geen familie waren, maar gezien de toestand was het toch beter om ons maar in te lichten. Louise en Jacques waren op de vijfde dag van hun vakantie bij een auto-ongeluk omgekomen bij Lyon, verbrand in hun auto. Wij lieten hen de binnengekomen polaroids zien. Zij namen deze mee.
      Maar dan gebeurt het verschrikkelijke. Alle dagen die volgen blijven die polaroids binnen komen.... Louise en Jacques levend en wel. We worden er angstig van. De politie reageert koel, er zal iets fout zijn gegaan, maar we weten nog niet wat. Zelfs op de tiende dag als wij naar huis gaan komt er nog een polaroid, uit Algiers. Eenmaal in Nederland bel ik nog één keer naar het politiebureau om iets te weten te komen. Er is niemand die ons iets kan vertellen.

 (Luister HIER naar authentieke opnames van de harpiste Morgan, die voor deze gelegenheid in het Engels zingt)