Zomer 1995
Andy Warhol in de middle of nowhere
Medzilaborce is een stadje in het uiterste noordoosten van Slowakije.
Het ligt dicht bij de Oekraïne en nog dichter bij Polen. Het is goor en grijs en wordt volledig gedomineerd door een soort cultuurpaleis in felle kleuren. Wit, rood, blauw, paars, geel noem maar op.
Vòòr dit paleis midden op een pleintje staat een bushokje in de vorm van een soepblik. Niet zomaar een soepblik; nee een Campbell’s
HET blik van Andy Warhol.
Het cultuurpaleis is namelijk het Museum voor moderne kunst Andy Warhol. Geopend in oktober 1991
BEZOEKERS 641 & 642
Ik kwam er in de zomer van 1995 enigszins toevallig terecht. Samen met Nanda Tulner maakte ik in de Hoge Tatra van Slowakije een radioprogramma. Zij had gelezen dat dit museum ‘ergens in de buurt’ moest liggen. Het bleek nog een halve dag rijden over zeer bochtige wegen zonder vangrails.
Het museum verkeerde in zeer matige staat van onderhoud. Er kwamen ook niet veel bezoekers, want wij waren -getuige het gastenboek- op die dag in eind juni de bezoekers 641 en 642.
Niet van die dag, niet van die week, niet van die maand maar van dat hele jaar.
WAAROM STAAT ER IN EEN GODVERGETEN OORD ALS MEDZILABORCE SLOWAKIJE EEN MUSEUM TER ERE VAN ANDY WARHOL?
Ach!
De ouders van de grote kunstenaar kwamen hier vandaan. Hoewel: vader Andrej Warhola en moeder Julia Warholava-Zavacka kwamen uit Mikova, een dorpje zeventien kilometer verderop. Maar dit dorpje werd te klein geacht voor zo'n groot museum.
Het zijn Roethenen, een zowel in Slowakije als Oekraïne gediscrimineerde minderheid.
Initiatiefnemer was Michal Byrko, voorzitter van de Andy Warhol Society. Hij ontmoette John Warhol -een broer van Andy-, toen die een reis maakte op zoek naar z’n roots.
Zij kregen het voor elkaar met als resultaat dit bijzondere en bizarre museum in de middle of nowhere. Het is een soort familiemuseum geworden, waar ook werk wordt tentoongesteld van John, Paul en James Warhol. Er hangen volop familiefoto’s.
Maar het belangrijkste is uiteraard de verdieping met echte Andy Warhols.
En ze zijn er.
De elektrische stoelen, schilderijen van dollarbiljetten, zeefdrukken van Campbell’s soep, portretten van Liz Taylor, Lenin, Mao, Marlon Brando, Ingrid Bergman en natuurlijk Marilyn Monroe: HET Cultwerk van deze periode.
HOMMAGE AAN POPART
De wanden, plafonds en zelfs de trappen zijn volop bedrukt, waardoor het originele werk soms te niet valt.
Eigenlijk is heel het museum een hommage aan POPART.
Ga er eens heen. Het is een mooi gebied waar nauwelijks toeristen komen.
In 1995 kon je logeren in Pension Andy, recht tegenover het museum.