Huizen op zwemvogelvoeten

 In zijn debuutbundel uit 1951 ‘Muziek voor kijkdieren’ dicht Hans Andreus over een stad.

Het begint zo:


De stad ligt grijs en terra cotta

tussen de meren van reseda

de huizen op zwemvogelvoeten

bewegen zich maar eens per dag

 

Direct toen ik dat las moest ik om niet geheel duidelijke redenen aan het volgende kinderliedje denken:

Amsterdam, die grote stad

Die is gebouwd op palen

Als die stad eens ommeviel

Wie zou dat betalen?


Gaat het gedicht inderdaad over Amsterdam?
     
De stad wordt niet genoemd, maar Amsterdam heeft smalle en brede straten, grachten en pleinen, trams, duiven, fietsers en fietsendieven; er staan vrouwen op straathoeken en het zou best kunnen dat er 123 torens zijn.
     
Hans Andreus werd in 1926 in de Amsterdamse Jordaan geboren, ging er weg, kwam weer terug, ging weer weg en werd er uiteindelijk in 1995 herbegraven op Zorgvlied.
      Hij won zowel in 1954 als in 1963 de Poëzieprijs van de stad Amsterdam. Hij was ook nog kinderboekenschrijver.


Het gedicht gaat zo:


De stad

De stad ligt grijs en terra cotta

tussen de meren van reseda

de huizen op zwemvogelvoeten

bewegen zich maar eens per dag.

De archivaris blijft beweren

dat honderd drie en twintig torens

glimlachend op hun tenen staat

met duiven koerend in hun oksels.

De brede straten liggen languit

op hun rug de smalle straten

kruipen achteromziend weg

de grachten neuriën eenstemmig.

Boven de stad een zon van leisteen

boven de stad een maan van leisteen

maar eens per jaar kleden de bomen

zich aan en altijd zingen de vogels.

En ik loop door de brede straten

en spreek de trams aan en de autoos

en spreek een sprinkhaan van een fietser

toe maar hij verstaat het niet.

En ik loop door de smalle straten

en groet bekende fietsendieven

en schilder vrouwen op een straathoek

voorzichtig bij het is hun vak.

En langs de grachten op de pleinen

speel ik harmonica en soms

wordt er een raam half opgeschoven

soms kom ik boven voor een nacht.

En ik leef grijs en terra cotta

tussen de honderdzoveel torens

de huizen op te grote voeten

en de meren van reseda.