Israël-Palestina; Emoties, dreigementen, lof en kritiek
Een stroom van publiciteit
Op 3, 10 en 17 oktober 1979 maakten Roel van Broekhoven en ik een serie programma’s over de positie van de Palestijnen in het Midden-Oosten. Roel ging met correspondent Gerard Jacobs naar Libanon en ik bezocht Israëli’s en Palestijnen in Israël, op de Westbank en in Gaza.
Na de eerste uitzending, waarin ondermeer Palestijnen aan het woord kwamen die verklaringen aflegden over martelingen in Israëlische gevangenissen, kwam een stroom van publiciteit los.
Tijdens de tweede uitzending drongen drie mannen de radiovilla van de VPRO binnen.
Twee mannen vernielden in de studio met een schaar de uitzendband; een derde man hield ’de wacht’ bij de telefooncentrale. Later op de dag werd de verantwoordelijkheid opgeëist door de Joodse Defensie Liga ‘Nooit Meer’.
De gebouwen van de VPRO moesten ontruimd worden vanwege bommeldingen.
De publiciteitsstroom werd hierdoor nog veel meer versterkt. De telefoons stonden dagenlang roodgloeiend. In kranten en voor radio en T.V. verschenen commentaren en luisteraarsreacties. Discussies liepen hoog op.
Televisie-debat
De VPRO ontving een overweldigende hoeveelheid brieven.
Dat werd nog eens versterkt, nadat de VPRO-televisie besloot om zondags na de inval een rechtstreeks debat uit te zenden, waarbij de emoties hoog opliepen.
Dit debat stond onder leiding van Joop van Tijn. Andere deelnemers waren rabbijn Abraham Soetendorp van de Liberaal Joodse Gemeente, VPRO-commentator en publicist Anton Constandse, Ronnie Naftaniel van het Centrum voor Informatie en Documentatie Israel, Hans Knoop, public relations adviseur en ‘geestelijk vader‘van de Joodse Defensie Liga en Bert Vuijsje van de redactieraad van de Haagse Post.
Ik deed ook mee.
Scala aan meningen
De dagen daarna ontving ik nog meer post. Instemmende brieven, opbeurend; kritisch, soms antisemitisch, beschuldigend, dreigend, uitnodigend, cynisch, genuanceerd, wild, anoniem, vol lof en waardering; Kortom een uiterst uiteenlopend scala aan meningen en ideeën.
Ik heb ‘t proberen te vergelijken met alle publiciteit, commentaren en discussies van de afgelopen weken, nadat Israël zijn acties in Gaza begonnen is.
Eerlijk gezegd kan ik weinig verschil ontdekken. Vrijwel niemand, die ik las, zag of hoorde is onverschillig over dit conflict. Mensen, die in andere kwesties genuanceerd denken en verstandige meningen hebben, slaan vaak door.
Of men schaart zich vierkant achter Israël
-‘ze hebben het recht om zich tegen die raketten te verdedigen’-
of men schaart zich achter de Palestijnen
-‘ze hebben het recht om zich te verzetten tegen een illegale bezetting’-.
Nederland & de wereld
Ik heb de stellige indruk, dat de emoties in Nederland hoger oplopen dan bijvoorbeeld in andere Europese landen. Waarom dat zo is weet ik niet. Wel is het duidelijk, dat -getuige allerlei peilingen en onderzoeken- de sympathie in dit land voor Israël vergeleken met 1979 enorm is afgenomen.
Toen reden ‘we’ nog rond met stickers: ‘Wij staan achter Israël’. Nu kun je zomaar meelopen in een demonstratie waar geroepen wordt:
‘Hamas Hamas, Hamas; Joden aan het gas’.
Laat er geen twijfel over bestaan: Ik vind dat verwerpelijk en verachtelijk. Maar waarom rabbijn Evers dat bij Pauw & Witteman een keer of tien meent te moeten herhalen, begrijp ik ook weer niet. Is hem kennelijk ingefluisterd.
In het VPRO-radioarchief, dat knap beheerd wordt door Nienke Feis zijn de programma’s uit oktober 1979 verschenen. Ga hier naar toe om het allemaal nog eens te beluisteren. U kunt daar ook terecht voor reacties, commentaren, meningen en bijvoorbeeld de VPRO-discussie in de radiostaf.
Morgen krijgt u van mij een paar commentaren op de rechtstreekse televisie-uitzending.
En daarna besteed ik aandacht aan het boekje dat Roel van Broekhoven en ik schreven, nadat de gemoederen weer enigszins tot bedaren waren gekomen.