Verbeelding aan de Macht

Mijn oud VPRO-collega Han Reiziger was een veelzijdig man. Groot kenner van klassieke muziek, van jazz en pop. Hij was lange tijd presentator bij de VPRO-Radio, maar maakte later ook furore met zijn T.V.-programma Reiziger in muziek. Naast programmamaker was hij componist, musicus en poppenspeler. Han muntte ook uit in experimentele muziekgenres. Zo herinner ik me nog een concert voor walvissen.
      Maar het meest bijzondere muziekstuk werd live uitgezonden in 1983. Zes ‘’zware’’ VPRO-radiomakers betrokken zes locaties in Nederland en zetten daar alleen maar een microfoon open.
      Han mixte die geluiden tot een zeer bijzondere compositie.
Luister eens een stukje, neem er een borrel bij, zwijmel weg en denkt met weemoed aan een tijd, dat er op de radio nog bijzondere dingen gebeurde.

In april 2008 schreef ik hier het volgende stukje over

Zo klinkt Nederland

Eén van de merkwaardigste radioprogramma’s waar ik ooit aan meewerkte speelde zich af op zondagavond 26 juni 1983, ‘s avonds vanaf zeven minuten over negen. VPRO-programmamaker Han Reiziger zat in een studio met meersporenapparatuur en mixte daar zes geluiden uit Nederland, die op datzelfde moment bij hem binnenkwamen.
      Geheel naar z’n gevoel, z’n emoties en z’n intuïtie componeerde hij met deze geluiden een zeer bijzonder muziekstuk onder de titel : Zo klinkt Nederland.

Het waren volgens Han Reiziger willekeurig gekozen plekken. Maar hij had er natuurlijk wel over nagedacht.
      En zo kon het gebeuren, dat zes radiomakers met zes reportagewagens, zes radiotechnici en de nodige assistent-technici op zes verschillende locaties niets anders hoefden te doen dan microfoons open te zetten.

Bij de elektriciteitscentrale in Zwolle zat een zekere Barbara, op het station in Haarlem was Wim Noordhoek; Peter Flik bevond zich in het plaatsje Durgerdam aan het IJsselmeer; Jan Donkers zat op een terras op het Leidseplein in Amsterdam; Kees Slager stond onder de Zeelandbrug en ik was aanwezig op het strand van IJmuiden vlakbij de Zuiderpier.

Niet iedereen bij de VPRO was gelukkig met dit nogal dure en bijzondere experiment. Maar omdat in die dagen de verbeelding nog wel eens aan de macht was, werd er ook niet erg over gezeurd.

Het resultaat had ik nooit te horen gekregen. Het werd niet geregistreerd en dus ook niet in het archief van de Publieke Omroep opgenomen.
      Maar bij de publiekservice van de VPRO had men een cassettebandje laten meelopen.

Via het archief van de VPRO-radio kunt u het resultaat van dit geluidenspel nu alsnog horen.

Muziek bij de borrel (1):
Night in Tunisia; Art Blakey's Jazz Messengers

Muziek bij de borrel (2): 
Kanonensong van Bertolt Brecht und Kurt Weill 

Muziek bij de borrel (3)
The Singing Detective

Muziek bij de borrel (4)
Ramses II

Muziek bij de borrel (5)
Svalbardtema

Muziek bij de borrel; (6) 
De Finse Tango

Muziek bij de borrel (7)
The song of the black-necked crane

Muziek bij de borrel (8)
Bob Dylan's Hard Rain

Muziek bij de borrel (9)
Vladimir Vyssotski