Een heel jonge kaartenmaker 

Ik kijk graag op kaarten en heb veel atlassen. 

      Mensen vragen mij wel eens waarom.
Tja.
      Dat heb ik van mijn opa, de vader van mijn moeder.
Kijk eens naar deze mooie kaart van Italië.
      Gemaakt in 1883 door mijn opa toen hij nog maar dertien jaar was.

Monnikenwerk

Hij heeft die kaart uit de eerste Bos-Atlas van 1877.
      Waarschijnlijk heeft ‘ie er een carbonpapiertje over gelegd en de lijnen overgetrokken. Een monnikenwerk.
Kijk eens met wat voor precisie dat gedaan is.
      Bij veel namen heeft hij eerst met potlood en liniaal evenwijdige lijnen getrokken om de letters even groot te maken.
Bergketens als de Alpen en de Apenijnen zijn met tekentjes gekenmerkt en ook de golfstromen -vooral rond de eilanden in de Adriatische Zee- zijn nauwkeurig aangebracht.
      De Etna op Sicilië en de Vesuvius bij Napels lijken op uitbarsten te staan.

Triëst in Oostenrijk

Wat leert deze kaart ons nog meer?

Oostenrijk grensde in 1883 nog aan de Adriatische Zee. Triëst lag in Oostenrijk.
      Dalmatië was een regio in datzelfde Oostenrijk en grensde aan Kroatië, dat overigens niet op de kaart staat.
Bosnië was toen nog Turks.
      De grenzen in het noordoosten van Italië lopen tegenwoordig anders.

Geen wegen　

Er staan geen wegen op de kaart.
      Die waren er ook weinig, maar er was wel degelijk een verbindingsweg tussen Turijn en Brindisi.
Geen verharde weg; meer een karrespoor. Maar wel een soort handelsverbinding.

                                       

C. Glas. Hz.

Waarom heeft opa deze kaart gemaakt?
      Waarschijnlijk vond hij het leuk, maar er was ook een soort noodzaak.
Hij zat op de HBS, maar er was thuis absoluut geen geld om een atlas te kopen.
      Daarom heeft hij een aantal kaarten gekopieerd.
In de nalatenschap van mijn moeder heb ik namelijk nog meer kaarten gevonden.

En altijd zijn ze in die sierlijke letters ondertekend met de plaatsnaam Wormer en de datum.
      Opa heette dan C. Glas Hz. C stond voor Cornelis (Kees) en Hz voor zoon van Hendricus (Henk).

 

Frankrijk (& Duitschland)

Elzas & Lotharingen　

Deze kaart van Frankrijk maakte hij in 1882. (12 jaar oud!).

      Kijk eens naar dit deel.

Straatsburg & Metz

De Frans-Duitse oorlog van 1871 is eigenlijk nog maar net afgelopen.
      De Elzas met hoofdstad Straatsburg en een deel van Lotharingen met hoofdstad Metz liggen weer in ’Duitschland’.
Nancy daarentegen is Frans gebleven.
      In die tijd vestigden veel Fransen uit die omgeving zich in Nancy, omdat ze weigerden Duits te worden.

 (Aangepaste versie. Eerder geplaatst augustus 2014)