Zeer speciale vluchtelingen

Ik hou niet zo erg van chocolaatjes, maar toen ik er eentje nam uit dit doosje was ik vertederd door de verfijnde smaak. Zo kon het dus ook.

Prix d'honneur

Ik heb ’t doosje gekregen van mijn vriend en oud-VPRO-collega Stan van Houcke, die eind vorige eeuw naar Syrië ging om een aantal programma’s te maken. Daar in de hoofdstad Damascus was ook de Ghraoui chocoladefabriek.
       Er werkten zo’n 250 mensen. Kapje voor de mond, handschoenen aan en een soort badmuts op het hoofd om aan alle hygiënische wensen te voldoen.
       In 2005 won het bedrijf met zijn producten de Prix Spécial d’Honneur bij de Salon du Chocolat in Parijs.

De familie Ghraoui vestigde in 1805 een handelsfirma in Damascus. Het begon allemaal met de verkoop van koffie, thee en fruit. Het werd een succes en in 1931 werd de chocoladefabriek geopend. Dat was nogal bijzonder, want het Midden-Oosten kende geen enkele traditie op dit gebied.
      Maar er werden deskundigen uit Europa aangetrokken en bij de fabricage werd gebruik genaakt van typische Midden-Oosten-spullen als amandelen en pistachenoten.   

In 2012 vond ik het doosje terug en schreef er een stukje over. De fabriek was ondanks de burgeroorlog, de terreur en de verwoestingen nog steeds open. Dat verbaasde mij en ik benaderde Esseline van de Sande.   
      Zij woonde van 1999 tot 2005 in Syrië en studeerde Arabisch aan de Universiteit van Damascus. Werkte daar ondermeer voor de Nederlandse ambassade, voor Shell en de VN.

Zij schreef:

''Iedere familie heeft wel ergens een schaal met bonbons staan die zodra gasten zich melden rondgaat. Ghraoui vertegenwoordigt daar een bijzondere positie en wordt dan ook gegeten door de meer gefortuneerde Syriërs. De producten van Ghraoui worden niet alleen in het Midden-Oosten verkocht maar ook in London en Parijs. Met de huidige situatie in Syrië zal de geroutineerde eeuwenoude handelsfamilie inventief blijven om ergens door te gaan met de productie en distributie van deze verrukkelijke chocolade''.

Esseline had het helemaal juist. Later in 2012 werd de fabriek in Damascus gesloten en de familie Ghraoui besloot in Europa een nieuwe fabriek te vestigen.   
Waar?
In Budapest Hongarije!

Uitgerekend in Hongarije waar het vluchtelingenbeleid het strengst van Europa is. Syrische vluchtelingen bijvoorbeeld worden daar niet toegelaten.
Tenzij je kennelijk geld hebt en wil investeren.
De fabriek in Budapest draait inmiddels op volle toeren en in de binnenstad is een winkel van de firma waar de chocolaatjes verkocht worden. In Doha Qatar is er ook één en binnenkort gaat een winkel open in Parijs.