ZSOLT BÉLA 1898-1949

(Door Peter flik, photosooph te Hongarije)

Een kwader boek over de Holocaust had ik nog nooit gelezen. De schrijver woonde als Joodse Hongaar met zijn eveneens Joodse vrouw op het verkeerde moment in Boedapest. Voelde de dreiging op zich af komen en vluchtte nog wel op tijd naar Parijs. Kankerend op zijn vrouw die had geeist negen koffers mee te nemen. En maar zeulen. Eenmaal in Parijs voelen zij zich daar ook niet veilig en besluiten de trein naar Zwitserland te nemen. Nog steeds met die negen koffers. Zij maken een fout, de trein die zij nemen blijkt naar Boedapest te gaan. Daar aangekomen onmiddellijk gearresteerd en afgevoerd naar Oradea, een stad in het oosten van het toenmalige Hongarije. Nu inmiddels Roemeens. Ze komen terecht in een getto en dan beginnen de verschrikkingen. Duizenden Joden zullen er sterven.

Wij wonen niet zo ver weg van die stad Oradea en samen met vriend Fred reis ik in 2008 per trein naar Roemenië. We willen wel eens zien wat er nog te zien is van dat getto. In de trein maken wij kennis met een vrouw van zeker tachtig jaar met haar kleindochter. Als wij hen vertellen dat wij op zoek zijn naar de overblijfselen van een ooit gruwelijk getto, schrikken zij. Het blijkt dat zij precies dezelfde reis maken; ook naar een getto, maar dan in een andere Roemeense stad...

In Oradea lopen alle sporen meteen dood. Niemand, werkelijk niemand, had ooit van het bestaan van dat getto gehoord. Wie wij ook aanspreken, oud, jong, archivarissen, boekhandelaren, er is niets bekend. Deze geschiedenis is volledig van de harde schrijf verwijderd. Uiteindelijk besluiten we te gaan kijken op een oude vervallen Joodse begraafplaats. Met veel terughoudendheid wil men ons wel zeggen waar die begraafplaats zich bevindt.

Daar, in die indrukwekkende verlatenheid, roept Fred naar mij dat ik eens moet komen kijken. Er is een steen van een graf opzij geschoven. We kijken in het graf en zien een koffer liggen....
      Natuurlijk beseffen wij dat het niet een van de negen koffers van Zsolt Béla is; hij had het getto van Oradea overleefd en stierf te Budapest.

Klik HIER voor alle Photosophieën