Van Uitvlucht naar Kasteel


Voorstraten vind je vooral in dorpen en stadjes op de Zuid-Hollandse en Zeeuwse eilanden. Maar ze zijn er ook in andere provincies.
      In België zijn er een paar net als in Zuid-Afrika. En er is er één op Sint Maarten in de Caraïben.  

De Voorstraat, die vaak van de haven -of de dijk- naar het centrum gaat, is vrijwel altijd de belangrijkste straat.
      De mooiste panden, de beste winkels, het -voormalige- raadhuis en ook een kerk.
     
Aan de hand van oude ansichtkaarten en recente foto’s portretteer ik een aantal van die Voorstraten.

Hoe was het en hoe ziet het er nu uit.

Nederhorst den Berg Vechtstreek

    

Dit is de Voorstraat in Nederhorst den Berg in de Vechtstreek van Noord-Holland. De situatie in 1953. Het tweede pand van links is het voormalig gemeentehuis.
      Langs beide oevers van de Reevaart staan mooie herenhuizen en in het centrum bij de Vechtse ophaalbrug is een vrij divers winkelbestand. De vaart van twee kilometer lengte werd in 1629 aangelegd als bochtafscheiding van de kronkelende Vecht.

Gedempt & veranderd

   

De situatie nu is geheel veranderd. Het noordelijk deel werd in 1969 gedempt en in het begin van de jaren tachtig volgde het zuidelijk deel. Door de aanleg van het Amsterdam-Rijnkanaaal was de vaart overbodig geworden. Bovendien was het stilstaand water.
      Mijn oud VPRO-collega Tessel Blok, die in Nederhorst geboren werd en er nog steeds woont, herinnert zich dat het water goor was en dat er regelmatig ratten aan de oevers te vinden waren. Het gemeentehuis doet geen dienst meer, want Nederhorst den Berg ging in 2002 op in de nieuwe gemeente Wijdemeren.

Vechtbrug

   

De Voorstraat in 1910 met de karakteristieke Vechtbrug, die natuurlijk ook verdwenen is. Het hoge pand links is een nog ouder gemeentehuis dan het raadhuis op de bovenste foto. Het pand ernaast op de hoek van de Brugstraat was de burgemeesterswoning.

Muziektent


Op de plaats van de brug is nu een muziektent.
      Er zijn nog wel een paar winkels in dit centrum van de Voorstraat en er is horeca met terrassen.

Centrum
   

Her en der zijn auto’s geparkeerd. Het maakt allemaal een wat rommelige indruk.
      In het dorp is een stichting opgericht, die -een deel van- de Vecht terug wil in het dorp.
Hier wordt nogal divers op gereageerd door de inwoners.

Willibrordkerk
                     

Eén van de meest karakteristieke bouwsels is de Willibrordkerk; in de twaalfde eeuw gebouwd als een R.K.Kerk, maar nu behorend bij de Protestantse Gemeente.
      De kerk is op een zandheuvel gebouwd en dat is de berg in de plaatsnaam.

Uitvlucht

De Voorstraat telt een vrij groot aantal rijksmonumenten.

      Bijvoorbeeld de voormalige dokterswoning, die De Uitvlucht heet.
Die naam zou gegeven zijn omdat er vanaf dit pand een ondergrondse gang zou lopen naar het Kasteel Nederhorst, een paar honderd meter verderop.

Maar autochtone Nederhorsters weten dat dit een Broodje Aap-verhaal is.

Kasteel Nederhorst
   

Even buiten het dorp staat het kastel Nederhorst. Keurig achter een druk gietijzeren hekwerk.
      Het kasteel stamt uit de dertiende eeuw. Het brandde geheel uit in januari 1971. Na een restauratie volgde ruim twee jaar later de heropening. Een fors deel van het kasteel is vrij lange tijd verhuurd geweest  aan Toonder Studio’s en daarom wordt het kasteel ook wel Bommelstein genoemd.   

Klik HIER voor alle Voorstraten; incl. de mooiste, kortste en langste