Winter 2017
Craeybeckx en het publicatieverbod
Ik rij in Antwerpen door de Craeybeckxtunnel en merk dat de radio zonder storing gewoon doorgaat.
Craeybeckx. Lode Craeybeckx!
Burgemeester van Antwerpen van 1947 tot 1976.
Een niet geheel onomstreden vertegenwoordiger van de Socialistische partij. Vlaams nationalist, doener, taalliefhebber, bouwer en afbreker.
We gaan terug naar april 1973. De havenarbeiders in Antwerpen, die daar dokkers genoemd worden, zijn al dagen in een verbeten stakingsstrijd gewikkeld.
Ik ben daar bij voor de Volkskrant en word wegwijs gemaakt door een collega van de Volksgazet, de partijkrant van de Socialisten; enigszins te vergelijken met het Vrije Volk van Nederland in die dagen.
Craeybeckx werkte daar ooit als buitenlandredacteur.
Het is een zogeheten wilde staking, die geïnitieerd is door de KPB, de Kommunistische Partij van België .
De vakbonden, waaronder de grote BTB, de Belgische Transportarbeiders Bond, doen niet mee.
De collega neemt mij mee naar ‘t Kot het inschrijflokaal waar de dokkers zich iedere dag melden en maar moeten afwachten of ze diezelfde dag werk zullen hebben.
Ik leer dat zij -vergeleken bijvoorbeeld met hun collega’s in Rotterdam- slecht verdienen, nauwelijks een rechtspositie hebben, veel te veel uren moeten maken en werken onder zeer onveilige omstandigheden.
Ik ga ook mee naar kantoortjes waar alternatieve organisaties vergeefs proberen de arbeiders achter zich te krijgen.
Het zijn de maoïstische AMADA , Alle macht aan de Arbeiders en de Trotskistische RAL, Revolutionaire Arbeidersliga.
Na een tijdje loopt het in Antwerpen volledig uit de hand. Duizenden dokkers trekken door de straten en dan verschijnt daar ineens de Mobiele Eenheid.
Er wordt hard ingehakt op de stakers.
Op straat liggen gewonden. Ambulances met luide sirenes rijden af en aan.
Het is een volslagen chaos.
Ik doe uiteraard verslag en haal de volgende dag de opening van mijn krant.
Vooral ook omdat ik daar één van de weinige Nederlandse journalisten ben.
Ik sla de Volksgazet van diezelfde dag op en ben benieuwd wat mijn vriendelijke en bereidwillige collega ervan gemaakt heeft.
En dan komt het:
GEEN WOORD, GEEN FOTO, NIETS OVER DIE RELLEN.
Burgemeester Lode Craeybeckx had het verboden!
Walter Slosse en Radio Vrij België
Toen ik in mei 1977 bij de VPRO in dienst kwam werd ik uitgenodigd door Walter Slosse. Hij was een Belgisch journalist, die een wekelijks programma had onder de enigszins provocerende titel Radio Vrij België.
Hij had een zelfgebouwde radiostudio in zijn huis te Gent. Het was gezellig. Mooi zacht muziekje. Er was van alles te drinken en er waren lekkere hapjes.
Wij spraken toen onder meer over die staking en Walter raakte begeesterd. Hij was er zelf ook bij geweest. Dat was nou precies de reden waarom hij dat programma maakte.
De Nationale omroep BRT deed volgens hem precies hetzelfde.
In 2016 is Walter plotseling overleden. Maar… er is een ‘’erfenis’’.
Ik ontving gisteren van mijn oud VPRO-collega Nienke Feis de volgende mededeling.
Met daarbij een werkelijk prachtig filmpje uit 1978 over de bezigheden van Walter.
Radio Vrij België en zijn maker
Kort na het overlijden van Walter Slosse kreeg ik een bericht van een voormalig student van een sociale academie.
Hij heeft voor een studieproject in 1978 Walter gefilmd in zijn bezemkast, waar hij een complete radiostudio had opgebouwd. Daar vandaan zond hij zijn programma Radio Vrij België uit: via een kabeltje naar de telefooncentrale in het nabijgelegen postkantoor, een zogenaamde RF verbinding. Op de achtergrond hoor je omroeper Cor Galis met mede presentator Jan Lenferink.
Je ziet Walter op reportage, tijdens de staking bij Volvo Cars in Gent in het voorjaar van 1978. Het soort onderwerpen waar de Vlaamse pers destijds nauwelijks aandacht aan besteedde. We zien het gebouw van de BRT: ´bolwerk van rechtse politieke macht´. Waar toen de makers van kritische programma’s problemen konden krijgen door controle van hogerhand.
Mooie radiogeschiedenis, gefilmd met Super 8 camera. Bekijk het filmpje hier:
En verder:
Wat zijn dat voor archiefdozen?
Afgelopen weekend heb ik met vrienden van Walter Slosse diens nalatenschap opgehaald. Voormalig radiomaker Walter heeft altijd gewerkt vanuit zijn huis in Gent en was niet erg van het weggooien. De komende maanden gaan we uitzoeken wat gearchiveerd moet worden en wat weg kan.
Walter Slosse overleed onverwachts in augustus vorig jaar, getroffen door een hartinfarct. Hij was werkzaam bij de VPRO radio vanaf 1972 tot zijn afscheid in 2007. Walter is 69 jaar geworden.
Hij begon in 1972 als radiomaker bij het ´totaalprogramma´ VPRO Vrijdag. Van 1974-1978 maakte hij zijn eigen programma Radio Vrij België, ongecensureerde nieuwsgaring over onderwerpen die niet aan bod kwamen in de berichtgeving van de toenmalige Belgische staatsomroep BRT.
Vanaf 1984 maakte Walter zijn eigen legendarische VPRO-programma ´De Wandelende Tak´, met etnische muziek van over de hele wereld. Later kwamen daar het programma ´Het Witte Doek´, over filmmuziek, en het muziekdocumentaire programma ´Urubicha´ bij.