Van Warns naar Mirns

In 1914 verscheen één van de beroemdste boeken van Jac. P. Thijsse, onze eigen godfather van natuur en milieu. Hij liep en fietste met zijn echtgenote langs de kust van de toenmalige Zuiderzee.
      Thijsse schreef hierover op zijn kenmerkende gezaghebbende toon in het Verkade-album ’Langs de Zuiderzee’ met tekeningen en prenten van Jan Voerman jr., W.R. Wenckebach en Edzard Koning.

In het voorbericht schrijft Thijsse ondermeer:
      ‘Ga nu de Zuiderzee zien, eer het te laat is. Want lang zal 't niet duren, of groene polders vervangen de kabbelende golfjes.

De Zuiderzee zou in 1932 door de komst van de afsluitdijk het IJsselmeer worden, er ontstond een nieuwe provincie Flevoland en er kwam een dijk van Lelystad naar Enkhuizen. Maar als je het album erbij haalt is veel herkenbaar en zijn dorpen, uitzichten en landschappen in dit deel van Friesland niet eens zo gek veel veranderd.

Deel 1 is een tocht van Stavoren naar Lemmer. Wij hebben dat 104 jaar later -deels-  nog eens over gedaan.
      Van het dorpje Warns, via de Rode Klif en Laaxum naar de Mirnser Klif.
     

Warns

Thijsse: ‘’Het uitzicht is hier heerlijk: naar ’t noorden eerst het lange dorp Warns dat ook op een heuvelruggetje ligt en met rood van daken en geel van graan aardig oprijst uit de groene vlakte. Daarachter blinkt de watervlakte van De Morra; naar ’t oosten ligt het mooie Gaasterland met al zijn bosschen en op den voorgrond het schilderachtig buurtje Laaxum''.

Haven

Rode Klif


Thijsse: ‘’Ondertusschen vergaten we niet, ook te zien naar de zee en het landschap. Heel gemakkelijk rolden we tegen de beroemde Roode Klif op, het hoogste punt van deze streeken en wel bekend als de Roos van Dekema. Het Roode Klif is noch een Klif noch rood, maar een groene heuvel, die naar de zeezijde zacht en naar de landzijde nog zachter glooit’’.

Monument


Bij het Klif is inmiddels een monument opgericht dat herinnert aan de Slag die hier plaatsvond op 26 september 1345, toen de Friezen een verpletterende overwinning boekten op de troepen van Graaf Willem IV van Holland en Henegouwen. Hierdoor konden de Friezen nog 150 jaar lang hun zelfstandigheid behouden.

Laaxum

Rudi van Dantzig

Het dorpje Laaxum (Fries: Laaksum) telt tegenwoordig elf huisjes en één boerderij.

In het huisje hiernaast verbleef een toen 11-jarige Rudi van Dantzig in de hongerwinter van de Tweede Wereldoorlog.
       Hij had er zijn eerste homoseksuele ervaringen en schreef er het boek Voor een verloren soldaat over.

Boerderij

Haven

Laaxum heeft de kleinste vissershaven van Europa.

Vlaggen

In laaxum hangen ze de vlag gewoon aan de waslijn.

Thijsse: ‘’Even voorbij Laaxum stap ik af om twee schetsjes te maken. De bocht en de zandbank krioelen beide van vogels, steltlopers van allerlei soort, groot en klein, die daar in den zomeravond bij honderden hun voedsel komen zoeken: klein kriel van pleviertjes, langbeenige grutto’s, tureluurs, kemphaantjes en ruiters, en groote, stille blauwe reigers”.

Mirnser Strand

Mirnser Klif

Thijsse: ‘’Bij Mirns gaan we landwaarts in en weldra is het wierigzilte Zuiderzeegeurtje vervangen door den heerlijken herfstgeur van eiken en berkjes’’.