DE VAL

(Door Peter Flik, photosooph te Hongarije) 

Soms komt het geweten om de hoek kijken. Ook in mijn beroep. Het is in Nederland allemaal prima voor elkaar met de media. Er is geld genoeg; bij de VPRO konden we onze gang gaan, de jacht op kijk en luistercijfers was wel in gang, maar had nog niet die dramatische omvang die later zou volgen. Soms deden we maar wat, en dat pakte vaak prima uit.|
      En dan, we kwamen veel in het buitenland, dan zag je dat het met de media soms allerberoerdst was gesteld. Zelfcensuur, ondermaats gebabbel, ruis, vooral veel ruis.
      In Amsterdam was een organisatie actief, die zich bezig hield met het ondersteunen van de media in beroerde landen. PRESS NOW. Paul S. was één van de oprichters.

En deze Paul S. ging een beroep op mij doen. Je hebt toch ook een geweten Peter, je kan je niet blijven rondwentelen in de luxe hier, denk ook eens aan mensen die het zwaar hebben in hun vak abroad. Doe iets voor hen.
      Oké Paul, ik doe mee. Waar wil je me heen hebben?
IK wil dat je veertien dagen lang les gaat geven in het maken van radio te Albanië. Die lui daar hebben meer dan veertig jaar gezucht onder het meest strenge communisme en hebben nooit geleerd hoe onafhankelijkheid werkt in de media. Alles zou vanuit Amsterdam geprogrammeerd worden. Een leslokaal, de twintig deelnemers, maaltijden, een hotel, een tolk etc. Van maandag tot en met de vrijdag in de volgende week.
      Vier uur per dag.
Geen honorering voor mij, alleen opkomende onkosten.

Bij aankomst in Tirana op zondag ging het al meteen mis. De tolk Dashi die me zou komen halen op het vliegveld was er niet. Het hotel dat voor me was geboekt bestond niet. Zelf iets anders zoeken. Pas na een fax uit Amsterdam kwam één en ander in orde.
      Toch nog even op die zondag contact zoeken met Dashi. Ik wilde het leslokaal inspecteren. Met enige tegenzin verscheen Dashi en bracht me naar dat lokaal. Naast een lawaaiige cementfabriek. Slechts tien stoelen voor twintig leerlingen. Dashi zou voor meer stoelen zorgen, zei hij.

De maandag vangt aan. IK heb om de één of andere reden al mijn bedenkingen. Er komt slechts één leerling. Uren wachten, maar er komt niemand. Die dag is dus verloren. Dan maar aan de raki…
      Dinsdag verschijnen er vijf leerlingen, waarvan er één meldt dat hij maar een uur heeft. Ondanks alles begin ik maar met de lessen. Alles in het Engels, de tolk Dashi moet dat simultaan vertalen. En dat gaat mis. Dashi telefoneert tijdens de les voortdurend met CNN. Er dreigt oorlog in Kosovo en CNN gebruikt hem als tolk. Ook tijdens mijn les. Hier helpt echt geen deodorant meer. De leerlingen verslappen in de aandacht en ik weet geen uitweg.
      In de avond nodig ik Dashi uit en neem een maaltijd met hem. Hij maakt me duidelijk dat de geringe opkomst te maken heeft met de diverse baantjes die de leerlingen moeten vervullen om aan geld te komen. En degenen die wel komen, komen eigenlijk niet voor de lessen radio maar voor de gratis maaltijden die bij de lessen zijn inbegrepen…. Morgen komen er zeven, zegt hij.
      Op woensdag neem ik het besluit de lestijd terug te brengen naar twee uur. Maar dan komt er een vreemde aap uit de mouw. In mijn lessen legt ik de nadruk op het publieke belang van radio en dat voorkomen moet worden dat de commercie de dienst gaat uitmaken. En dat is tegen het zere been van alle zeven cursisten. Commercie, DAT IS WAT ZE WILLEN. En niks anders. Dashi neemt me terzijde en zegt zojuist vernomen te hebben dat er de komende dagen helemaal geen cursist komt. Zaterdag misschien twee.

Als de avond valt, en dat doet hij nog al eens, neem ik contact op met Paul S. te Amsterdam.
      Paul, ik doe dit niet langer, ik wil MORGEN naar huis. Dit heeft helemaal geen zin.
Geweten of geen geweten, het is me een rotzorg.

Klik HIER voor alle Photosophieën