Van het Zustershuis naar de Haven
Voorstraten vind je vooral in dorpen en stadjes op de Zuid-Hollandse en Zeeuwse eilanden. Maar ze zijn er ook in andere provincies. In België zijn er een paar net als in Zuid-Afrika. En er is er één op Sint Maarten in de Caraïben.
De Voorstraat, die vaak van de haven -of de dijk- naar het centrum gaat, is vrijwel altijd de belangrijkste straat. De mooiste panden, de beste winkels, het -voormalige- raadhuis en ook een kerk.
Aan de hand van oude ansichtkaarten en recente foto’s portretteer ik een aantal van die Voorstraten.
Hoe was het en hoe ziet het er nu uit.
Moerdijk West-Brabant
Dit is de Voorstraat in Moerdijk West-Brabant. Althans dat staat op de ansichtkaart. Omdat ik geen enkele verwijzing naar die straat kon vinden en het postkantoor niet meer bestaat, benaderde ik het Regionaal Archief West-Brabant en stuurde de foto op.
Ilse Jansen van dat instituut schreef mij onder meer:
Voor zover bij ons bekend heeft het dorp Moerdijk (tot 1-1-1997 verdeeld over de gemeente Klundert en Hooge en Lage Zwaluwe) nooit een Voorstraat gehad, wel is er een Voorstraat (met postkantoor) in Klundert bekend. De straat op de meegestuurde foto is de Steenweg in Moerdijk, waar inderdaad een postkantoor heeft gestaan.
Steenweg/Steenpad
De Steenweg kreeg in 1958 zijn naam. Daarvoor was het ’t Steenpad. Dus nooit Voorstraat. Er zijn vrijwel geen winkels aan de Steenweg. Ik heb onder meer een autobedrijf en een kapsalon gezien Van de oorspronkelijke straat, de huizen en andere bouwsels is zeer weinig over, omdat Moerdijk tijdens de tweede wereldoorlog in de frontlinie lag.
Op 29 september 1944 werd Moerdijk vanwege zijn strategische ligging net onder de rivieren hevig gebombardeerd. Al eerder waren woningen gesloopt om een vrij schootsveld te krijgen. Op 9 november werd het dorp bevrijd door de Polen. Het grote huis links en het tweede huis rechts bleven -deels- gespaard en werden gerestaureerd zoals op deze foto’s blijkt.
Bevrijding
Zustersklooster
Ook het Zustersklooster werd in 1944 vernield, nadat het had gediend als kelderschuilplaats voor 250 burgers.
Het werd in 1948 herbouwd met afgebikte stenen van het voormalig klooster.
Klokkenstoel
De klokkenstoel herinnert aan die kloosterdagen, die goed gedocumenteerd zijn omdat Zuster Cornelia een dagboek bijhield.
Stephanuskerk
De Stephanuskerk werd eveneens in 1944 verwoest. In 1956 werd het allemaal herbouwd, maar eerdaags gaat de kerk -ondanks diverse procedures- definitief tegen de vlakte. Er komen woningen voor in de plaats. Dat is opmerkelijk, want in 2013 adviseerde de commissie Nijpels, dat het door de industrie bedreigde dorp maar beter geheel zou kunnen verdwijnen.
Sinds die tijd zijn de meningen in Moerdijk verdeeld en raken de gemoederen regelmatig verhit. Nog versterkt door drie grote branden op het industrieterrein Moerdijk. Bij Chemie-Pack, de Shell raffinaderij en bij het recyclingbedrijf Remondis Argentia.
Nieuwbouw
Klokkentoren
De klokkentoren blijft wel bestaan. Momenteel vindt een restauratie plaats, die binnenkort afgerond zal zijn.
Het is een markant monument, dat vanaf de Moerdijkbruggen en de A-16 te zien is.
Reiziger
Ergens halverwege de Steenweg kom je deze reiziger met z’n spullen tegen. Een beeld gemaakt door Niek van Leest.
Het beeld werd overigens geplaatst, ruim voordat de commissie Nijpels met haar oordeel kwam.
Haven
Aan het eind van de weg is de haven. Aan de overkant van het Hollandsch Diep ligt Strijensas op de Hoeksche Waard. Zelfs daar hadden ze last van die branden.
Klik HIER voor alle Voorstraten; incl. de mooiste, kortste en langste