DE ONTSNAPPING
(Door Peter Flik, photosooph te Hongarije)
Honderdvijftig Euro per maand en geen forint meer. Daar moet je het dan mee doen als uitkeringstrekker. Sloten graven, gras te lijf gaan, rommel verwijderen. In groepen van zes, brigades genoemd hier. En: niet komen opdagen, geen uitkering. En uitkeringstrekker ben je al snel, ER IS GEEN WERK HIER OP HET PLATTELAND. Ook in de dichtstbijzijnde stad nauwelijks. De supermarkten hebben wel kassières nodig, maar die arbeidsplaatsen zijn gauw vergeven. De middenstand is over de kop. Transport naar de stad is duur.
Iedere dag rond half vijf komt de schoolbus naar het dorp met hen die nog naar school zijn gegaan, ik kijk er met weemoed naar, want het zijn bijna zonder uitzondering de nieuwe kanslozen die ook zullen eindigen in de één of andere greppel. Wat zijn voor die kinderen de uitwegen? Soms voor de meisjes de prostitutie, de jongens aan de drank of in de inbraaksector je slag slaan.
Een zeer klein percentage probeert de ontsnapping naar het buitenland. Dit gaat vaak snel mis omdat het onderwijs in buitenlandse talen hier ver beneden peil is. Zes jaar Engels of Duits en geen zin kunnen uitbrengen. Een enkele keer lukt het, Gyöngy (26) bijvoorbeeld; ze was hier in het dorp kapster en vluchtte weg uit de armoede naar Frankrijk om daar in een pizzeria te gaan werken. Via de pizzeria kwam ze weer in het kappersvak terecht. Een paar weken terug kwam ze even terug in het dorp en sprak vloeiend Frans.
Met Moni (18) zou het goed kunnen gaan. Ze ontmoette een Nederlandse restauranthouder die haar een baan plus een woning aanbood in Utrecht. Hij had wel een voorwaarde: ze moest binnen een jaar in Hongarije Engels spreken. Na dat jaar mocht ze komen. Ze heeft tot nu toe geen enkele initiatief genomen en zit bij de pakken neer.
Csaba (40) kan lassen en vertrok naar Duitsland om daar voor een bedrijf gerund door een Hongaar, en Turk en een Duitser te gaan werken. Drie weken lang, twaalf uur per dag. Gisteren kwam hij terug. Ze hebben hem laten werken maar niets uitbetaald.
Klik HIER voor alle Photosophieën