Orkest bij de Rijsttafel
In de zomer van 1986 was ik in Indonesië om voor een VPRO-programma een reconstructie te maken van de bijzondere jeugdjaren van Hans Cobet. Hij werd een paar jaar voor het uitbreken van de tweede wereldoorlog in Jakarta geboren; zijn Nederlandse vader sneuvelde aan het begin van de oorlog en zijn moeder ging terug naar Nederland en liet hem in een weeshuis achter.
Hij kwam in het Jappenkamp Tjimahi bij Bandung terecht, belandde na de oorlog in Jakarta in een pleeggezin; liep daar weg, zwierf over straat, werd opgepakt en in een jeugdgevangenis in het Javaanse stadje Tangerang geplaatst.
Daar werd hij als enige ‘Belanda’ langdurig gepest, mishandeld en seksueel misbruikt door cipiers en medegevangenen.
Het waren emotionele weken.
Hans beleefde ’alles’ weer. Vooral toen we in ‘zijn’ celletje in Tangerang belandden.
Daarom wilde hij er soms even uitbreken.
Hij wilde dan bijvoorbeeld luisteren naar echte Krontjongmuziek, Krontjong-asli, volgens Hans de enige echte. En omdat wij die muziek ook voor het programma zouden gebruiken gingen we naar een platenzaak. Hij legde mij uit wat Krontjong volgens hem was. Van origine Portugees, maar er moest in het Javaans gezongen worden. En er moest in ieder geval op een vijfsnarige gitaar gespeeld worden. Een tamboerijn hoorde erbij, een cello en een ukelele. En omdat hij mooi kon zingen deed hij mij voor wat hij bedoelde.
Hans luisterde naar diverse nummers. Hij hoorde een paar tonen en zette dan zijn koptelefoon geërgerd af. Wij slaagden niet in die platenzaak en besloten om later nog op zoek te gaan.
Ineens wilde Hans ook echte boemboes kopen, originele Indonesische kruidenmengsels dus. Daarvoor moesten we naar het platteland, naar een omaatje die het nog echt in haar vingers had. We gingen toen naar de grootmoeder van een jongeman, die in hotel Borobudur werkte. Het werd een geslaagde missie.
Een andere keer wilde Hans een originele rijsttafel eten. Dat kun je in Jakarta bijvoorbeeld bij restaurant Oasis. Je wordt dan bediend door dertien dames, die allemaal een ander gerecht brengen. En er speelt een orkestje dat naar je tafeltje komt.
De leider vroeg of we soms een voorkeur hadden. Welaan, dat had Hans. Speelt u maar Krontjong. Krontjong asli!
Toen de orkestleden niet direct begrepen wat er bedoeld werd, begon Hans in die overvolle tent te zingen. Hij kreeg na afloop een groot applaus.
En de orkestleden speelden daarna datzelfde nummer. Ik zou het u graag laten horen, maar ik had op dat moment geen bandrecorder bij me.
Ik heb gezocht en toch het één en ander gevonden dat erop lijkt.
Hoewel Indonesië het grootste moslimland ter wereld is, kun je overal alcohol drinken. Voor deze gelegenheid drinken we Indonesisch Bintang bier.
Krontjong Doea Saudara van Krontjongorkest Lief Java
Krontjong Asli van Annie Landouw
Klik HIER voor alle muziekborrels
©2016 Ronald van den Boogaard