GEO-TRIVIA (18)

Gezocht: Fictieve Plekken in atlassen, op kaarten en mappen

Gevonden: San Serriffe, Agloe, Argleton en Sandy Island 

San Serriffe; Puntkomma eilanden

Ik ontving deze kaart van mijn oud VPRO-collega Wim Bloemendaal.
      San Serriffe. Twee eilanden in de Indische Oceaan ergens tussen de Seychellen en de Malediven. Ik had er nog nooit van gehoord. Dat was in eerste instantie vreemd. Grote eilanden met twee internationale luchthavens, highways, olievelden en bergen op het zuideiland van ruim 4.000 en zelfs bijna 6.500 meter hoog. Dat moest ik toch weten. Dit kon bijna niet waar zijn. Fantasie.
      Dat werd bevestigd omdat Wim de kaart uit het boek ‘’Just my type’’ van Simon Garfield had gehaald. Een humoristisch en mooi geïllustreerd boek over letters en typografie. De letters op het Noordeiland zijn in kapitalen (upper caisse), terwijl de namen op het zuideiland alleen in kleine letters (lower caisse) worden geschreven. Clarendon, Bodoni en Erbar zijn lettertypes, een Pica-cursus volg je als je leert typen en Elrod is een verwijzing naar de Elrod Press. En als je goed oplet, zie je dat de eilanden in de vorm van een puntkomma liggen.
      Een grap dus. Inderdaad. Een 1-april-grap uit 1977 van de redactie van de Engelse Guardian. Zeven pagina’s vol informatie over de tienjarige onafhankelijkheid van San Serriffe. Bovendien om het nog geloofwaardiger te maken met advertenties van gerenommeerde en grote bedrijven.
      Veel mensen en zelfs diverse instanties tuinden erin. San Serriffe werd een begrip en de eilanden verschenen op diverse landkaarten en in commerciële atlassen.

Agloe: Verzonnen initialennaam

Spookplaatsen. Het is vaker vertoond. Neem het plaatsje Agloe in de staat New York USA. Overgenomen op kaarten en Google-maps. Een fictieve naam, die gevormd wordt door de initialen van Otto G. Lindberg en Ernest Alpers. Zij waren de makers van Esso-kaarten en hadden de naam verzonnen om plagiaat aan de kaak te kunnen stellen.

Iets dergelijks is mogelijk aan de hand met het plaatsje Argleton in he Engelse Lancashire. Daar schreef ik in januari 2010 het volgende stukje over.

SPOOKSTAD WORDT PELGRIMSOORD

Als je in Lancashire in het noorden van Engeland de boemeltrein neemt van Liverpool richting Preston moet je bij Ormskirk uitstappen. Vandaar is het nog een kwartiertje lopen naar Argleton. Steeds meer mensen doen dat want Argleton is een hype.
      Maar ja. Niemand komt aan want Argleton bestaat niet. Het komt alleen maar voor op Google-mappen.
      Hoe dat zo gekomen is, is niet geheel duidelijk, maar Argleton scoort op Internet inmiddels meer dan 250.000 hits. Omdat Google aangekondigd heeft om de naam te verwijderen is er zelfs een actiegroep ontstaan voor het behoud van de naam.

De kwestie werd voorzover ik heb kunnen nagaan het eerst beschreven in september 2008 door blogger Mike Nolan, een medewerker van de nabij gelegen Edge Hill University. Zijn collega Roy Bayfield maakte in februari vorig jaar een wandeling naar het spookgebied en legde dat in een humoristisch stuk met veel foto’s vast.
De lokale media gingen erover schrijven en in november vorig jaar verschenen verhalen over Argleton in de landelijke en zelfs internationale media. Ook de BBC besteedde er uitvoerig aandacht aan.

Internationale aandacht

Dialect of anagram?

Er werd veel gespeculeerd over de herkomst van de naam. De meest eenvoudige verklaring is de nabijheid van het stadje Aughton. Dat zou in het plaatselijk dialect worden uitgesproken als Ar-gh-ton. Een medewerker van Google zou dat verbasterd hebben tot Argleton.
      Andere mensen menen dat er opzet in het spel is. Een grapje. De naam zou een anagram zijn voor not real G (Google). Not large is een ander anagram.
      Prof. Danny Dorling , president van de Society of Cartographers ziet er overigens de humor niet van in en houdt het op een onschuldig foutje.

Dat foutje zou dan gemaakt moeten zijn door het Nederlandse bedrijf Tele Atlas , dat de leverancier is van de Google mappen.
     Dit bedrijf heeft diverse malen verklaard niet te weten waar de fout gemaakt is en zou hebben aangekondigd dat de naam Argleton verwijderd zal worden.
      Dat is overigens nog niet gebeurd.
Tot plezier van allerlei ondernemers en zakenlieden in de buurt, die wel blij zijn met dit nieuwe pelgrimsoord dat het komend voorjaar veel bezoekers verwacht.

Sandy Island; schim in de Koraalzee

En dan is er nog het Sandy Island. Dat verscheen in 1876 op een kaart. Een verkeerde waarneming van de bemanning van de walvisvaarder Velocity. Het eiland zou liggen in de Stille Zuidzee, ergens tussen Australië en Nieuw Caledonië. Het verscheen op vele kaarten, later op Google-maps en zelfs in de Times Atlas of the World. Het zou tot 2012 duren, voordat wetenschappers uit Nieuw-Zeeland maar eens op onderzoek uitgingen en ontdekten dat het eiland niet bestaat, maar dat de zee daar 1700 meter diep is.

Spokanië

Wim Bloemendaal wees mij verder nog op het bestaan van de eilandengroep Spokanië in de Atlantische Oceaan. Een zeer knap verzinsel uit 1960 van een twaalfjarig jongetje; Rolandt Tweehuysen. Hij verzon er zelfs een taal bij; het Spokaans. Plus een staatsgodsdienst: Ergynne.
      Wim heeft hem destijds voor de televisie geïnterviewd en had zijn Traction Familiale bij die gelegenheid voorzien van een Spokaans kenteken.
Voorzover ik heb kunnen nagaan is de eilandengroep nooit opgenomen in commerciële atlassen.
      Wel heeft het veel mensen ertoe aangezet om ook fictieve kaarten etc. te verzinnen. Er zijn zelfs verenigingen voor opgericht. Lekker een avondje kaarten maken.

Klik HIER voor alle Geo-Trivia