Van de Sallandse heuvelrug naar de bergen van Judea

Anne Frid de Vries (Nijverdal 1966) woont sinds 1998 in Israël. Heeft een dubbele nationaliteit, net als vrouw Rachel en de kinderen Jonathan (2.5) en Itamar (6). Spreekt vloeiend Hebreeuws, werkt in de Israëlische hi-tech industrie en is niet van plan om ooit naar Nederland terug te komen.

De spaarzame vrije tijd wordt gevuld met het luisteren naar podcasts en daar wordt dan weer over geschreven in een blog. 

     
Hij schrijft veel over de marathoninterviews van de VPRO en de interviews van Martin Simek op de RVU. Ik vind dat nogal opmerkelijk en vroeg hem naar het hoe en waarom:
      ‘Van een nijver dal naar een heilig land’.

Half-Nederlands in Israël

Het is lekker om Israëli te zijn. Het is handig om goed aangepast te zijn. Er is een wereld van nieuwe mogelijkheden, die de taal en de cultuur me bieden en ik ben trots op dat blauwe paspoort. Dat rode paspoort heb ik niet weggedaan. Nederlander ben ik ook nog steeds.
      Ik heb de Nederlandse taal nog; ik draag mijn geschiedenis met me mee. Ook al voel ik me bevrijd van Nederland, op mijn manier ben ik vanaf het begin van mijn verblijf in Israël aansluiting blijven zoeken met Nederland, mijn Nederland.

Er zijn genoeg dingen die ik geprobeerd heb en waar ik mee opgehouden ben. Er is hier een Nederlandse gemeenschap, waar ik me liever verre van houd. Ik kijk wel eens op www.uitzendinggemist.nl maar de TV kan me uiteindelijk gestolen worden. En elk jaar gooi ik de uitnodiging van de ambassade voor een borrel op Koninginnedag ongeopend in de prullenbak.
       Op één van de vele omzwervingen op het internet ontdekte ik de archieven van Simek 's Nachts en daar ben ik naar blijven luisteren. Op die manier ontdekte ik podcasting en naast vele Engelstalige podcasts, luister ik trouw naar Simek op podcast en verder de nodige VPRO programma's. Dat is het Nederland in mij.

Er is een bepaalde coherentie met toen ik nog in Nederland woonde. Als ik mijn moment weet te vinden en een interview van Simek beluister of een marathoninterview, dan lijkt dat heel erg op vroeger. Ik draag een diepe nostalgie mee naar dinsdagen in 1989.
      Ik was student. Ik stond 's ochtends heel vroeg op en studeerde vlijtig in een poging het werk al tussen de middag klaar te hebben en dan begon de pret, VPRO radio. Met God zij met ons, Passages Passanten, Het spoor terug, interviews van Wim Kayzer en Max Pam, een uur Ischa, wat al niet.
      Sommige interviews van Wim Kayzer heb ik opgenomen en de bandjes beluisterde ik sinds 1989 nog vaak. Wagenaar, Dessaur, Rentes de Carvalho, Schillebeeckx. Als het mooi weer was, ging ik tussen drie en vier de deur uit. Dan wandelde ik van mijn studentenkamer in Oud-West naar de Plantage Middenlaan, café Eik en Linden. Op het bovenzaaltje schaarde ik me onder het publiek om live bij Een uur Ischa aanwezig te zijn.

PODCASTS

 Daar lijkt het luisteren naar die podcasts dus op. Dat is mijn persoonlijke smaak die ik meegenomen heb naar hier en die wezenlijk dezelfde is gebleven. Als de smaak zich ontwikkeld heeft, niet in het minst onder invloed van het Israëlische, dan komt dat in zekere zin tot uitdrukking in mijn voorliefde voor Martin Simek.
      Er is iets dat ik in hem herken en dat hij in zijn interviews ook vaak uitdraagt. Dat is het hybride, de drager van de meervoudige identiteit, Nederlands, Tsjechisch en een vleugje Italiaans. Ik voel mee met dat beurtelings zich identificeren met Nederland en de Nederlandse cultuur en er meteen weer als een buitenstaander naar kijken.
      Op dezelfde manier werd ik meegezogen in de marathoninterviews met Rudi Kross, Lea Dasberg en Albert Helman.

Simek wordt nog fascinerender wanneer hij een gast heeft met dezelfde dubbele inborst. Het tweeluik van Mohammed Jabri staat mij nog in het geheugen gegrift. Probeert Jabri van Simek een Nederlander te maken, dan is hij een Tsjech en probeert Jabri heel erg Marokkaans te zijn, dan neemt Simek het op voor Nederland. De emoties lopen zo hoog op in het eerste deel dat de mannen bijna met elkaar op de vuist gaan.
      Dat is ook de reden dat er een tweede deel werd opgenomen. Daarin blijken ze beiden on-Nederlands te zijn, of half-Nederlands, zoals ik het ook ervaar. Heel luchtig stappen ze over de ruzie van de vorige uitzending heen en kunnen kameraden zijn. Daar is het volbloed Nederlands niet erg goed in.
      De omgang met heftige emoties ligt de Nederlander niet erg en als het niet lukt om ze eronder te houden, dan slaan ze diepe wonden en geeft dat licht aanleiding tot hardnekkige wrok. Geen basis om na flink schelden vrolijk verder te praten. Ik kon het ook nooit, tot ik het in Israël leerde. Dat is ook het leuke voor een hybride mens: je hebt een breder palet om uit te kiezen.

Dat echte (nou ja) Nederlanders daar absoluut niet mee overweg kunnen wordt nog wel het best duidelijk in het interview dat Simek met Rita Verdonk had. Daar ging het fout, maar vervolgens kwam het ook echt niet meer goed. Simek rekende het zichzelf aan, maar ik geef de schuld aan Verdonk, die afgrijselijk verkrampte bij een emotionele reactie op haar standpunten en beleid.
      De RVU wist er ook geen weg mee en het interview is uit Simeks archief verdwenen. Maar ik heb de mp3 nog - voor wie eens lekker kromme tenen wil trekken. Zo kom ik steeds weer bij Simek terug, ook als ik hem wat minder vind. Met hem, blijf ik op mijn manier Nederlander.


Interviews Martin Simek met Mohammed Jabri.