Winter 1984  

Alledaagse corruptie

 De organisatie Transparency International, die zich ten doel stelt de corruptie in de wereld in te tomen, is met haar jaarlijkse landenlijst gekomen van meest/minst corrupte landen. Er staan 179 landen op.
      Gedeeld eerste zijn Finland, Denemarken en Nieuw-Zeeland, waar nauwelijks corruptie voorkomt. Nederland is zevende. Het ergst is het in Somalië, dat op de 179ste en laatste plaats staat. Soedan in Afrika is nummer 172 en dat verbaast me niets. 

Mr. Omar zelf

Hij was hoog op het ministerie van National Guidance & Information in Soedan. Laten we hem Omar noemen.
      Hij had zich voor deze gelegenheid naar het Acropole Hotel laten brengen, dat gevestigd was aan de Zubeir Pascha street in de hoofdstad Khartoum.
     Het was januari 1984 en in het Zuiden van het land was de burgeroorlog tussen het islamitische Noorden en het animistische en christelijke Zuiden weer opgelaaid.
      Gerard Jacobs en ik wilden daar naar toe om erover voor de VPRO-radio te berichten.
Maar ja! Daar was een vergunning voor nodig. En Mr. Omar kon daar voor zorgen.

Telefoontje  

Aanvankelijk leek het volkomen onmogelijk, tot er een telefoontje kwam van het ministerie. Omar zelf zou langskomen om een praatje te maken.

‘Eigenlijk moet ik u aanraden om daar niet naar toe te gaan’, zei hij breed lachend.
      ’Het is er gevaarlijk. Ons leger stelt orde op zaken tegen een stel militante guerrilla’s. Daar vallen slachtoffers bij. Ja. Inderdaad Ja.
      Bovendien zal het moeilijk worden om daar te komen, want er gaan in verband met die situatie geen vliegtuigen. U moet over land en dat is gevaarlijk. Er zijn geen wegen, dus u heeft een goede 4W-drive nodig. Er liggen mijnen en er zijn bandieten, die niet zullen schromen om alles van u af te pakken om u naakt achter te laten’.

’U begrijpt dus heren, dat ik u eigenlijk helemaal geen vergunning mag geven.   Realiseert u zich dat goed!’

Hij nam ons weer taxerend op en zei toen:
      ‘Als ik het toch doe, kost u dat geld‘

      ‘Hoeveel dan?’, mister Omar’
      ‘Tja eh… als u mij 500 US$ betaalt, lukt het wel’.

En na onze verbouwereerde blikken:
      ‘Ach heren, ik weet het. U noemt dat in Europa corruptie.
      Maar dit is Soedan. Hier gelden heel andere regels.

Laat mij u dat eens uitleggen:
      Ik ben de oudste uit een gezin van negen kinderen. Mijn ouders hebben mij in de gelegenheid gesteld om te studeren. Dat is gegaan ten koste van mijn broers en zusters. Ik word geacht mijn hele familie te onderhouden. Maar denkt u dat mijn ambtenarensalaris daar toereikend genoeg voor is?
      Vergeet het heren.Vergeet het. Ik verdien 500 US$ per jaar.
      PER JAAR!'

Vergunning

 Mr.Omar: 'Als ik naar het Midden-Oosten zou gaan, kan ik natuurlijk veel meer verdienen. Maar ik heb ervoor gekozen om mijn land te dienen. 
Daarvoor betaalt u.
 Heren. Voor u is 500 US$ niets.
Bovendien.
      Ik geef u een soort kwitantie.
      Kunt u het gewoon bij uw baas declareren’.