Een eksentriek komponist

Het maandblad Tirade werd in 1957 opgericht door Geert van Oorschot. Het bestaat nog steeds. In de eerste jaargang verscheen in het augustusnummer het gedicht Monument voor Bart Visse. Geschreven door J.J. Klant (1915-1994).  
      Johannes Jacobus (Joop) Klant was hoogleraar Staathuishoudkunde aan de Universiteit van Amsterdam.
Daarnaast was hij prozaïst (De geboorte van Jan Klaassen) en schreef hij veel over zijn vakgebied.


Hij was ook een muziekliefhebber en schreef daar soms gedichten over.
Maar wie de ‘’eksentrieke komponist’’ Bart Visse was, heb ik niet kunnen vinden en ook is mij onduidelijk wie de pianiste in dit gedicht is.
      Dat maakt het allemaal een beetje mystiek.

                 


Van J.J.Klant


Monument voor Bart Visse

   

Zij streelt piano
Pinkwuivend naar de afwezige,
Pedaalt de kamer vol
Met lichtgroen water
Voor Mozartvissen
Wieren van Debussy
En elektrieke lichtjes
Van Bart Visse
De eksentrieke komponist
Die zij persoonlijk kent.

Zij speelt zich naakt
En slikt zichzelve in
Maar duikt weer op
Bij elk hachelijk akkoord.
Schelle vissen knabbelen onderwijl
Haar knoetje los:
‘Moet je niet doen,’
Zingt zij lacherig,
‘Met onderwijs
Wordt hier niets bereikt.’

Zij was nog nooit zo jarig,
Zwemt naar het plafond,
Wieren aan haar tenen
Belletjes in haar mond
En nestelt zonder blozen|
In de geschubde hand
Van 't spierwit opperwezen.

Bij wijze van versiering
Is zij vannacht tot engel uitgeroepen
Boven de laveloze lamp,
Wel wat verdierlijkt
Aan de ene kant
Doch een heel eenvoudig monument
Den onbekenden komponist
Die zij heel persoonlijk kent.

 


J.J.Klant lijkt me zo’n dichter, die nooit tevreden was en bleef schaven aan zijn tekst.
      In een bundel die later verscheen vond ik hetzelfde gedicht met een aantal wijzigingen.

In de eerste strofe wordt ''de afwezige'': ''afwezigen'' en ''lichtjes'' veranderen in ''lichten''.

In de tweede wordt ‘’zij speelt zich naakt’’: ‘’zij zweet zich naakt’’
‘’en slikt zichzelve in’’: ''en slikt zich helemaal in’’

‘’duikt weer op’’ : ''duikt telkens op’’
‘’ Na elk’’ wordt ‘’Bij elk’’

‘’Met onderwijs
wordt hier niets bereikt’’

verandert heel drastisch in

‘’Aan de deur
wordt niet gekocht’’

In de voorlaatste strofe wordt
‘’In de geschubde hand
van ’t spierwit opperwezen’’

samengevat tot:

‘’In het geschubde opperwezen’’.

De laatste strofe is geheel vervallen.
      Misschien heeft ''de onbekenden komponist'' hier wel de hand in gehad.
Bart Visse en de pianiste hadden natuurlijk samen meer dan iets ''heel persoonlijks''.

 
Klik HIER voor alle ZoekPoëzie