Haring, gravlax, & kruidige gehaktballetjes
Als je dan toch in Zweden bent moet je natuurlijk Smörgåsbord eten. Het is wel even zoeken, want het staat niet meer zo vaak op het menu. Smörgåsbord is een combinatie van koude en warme gerechten, vis, kip, vlees, salades, kaas, fruit , gebak en diverse broodjes en broodsoorten.
In het Oostzee-Journaal, een uitstekend gedocumenteerd en goed geschreven boek van Willem Ellenbroek en Henk Raaff, wordt een maaltijd in een strandrestaurant te Skåne in het zuiden van Zweden uitvoerig en smakelijk beschreven.
’We doen ons tegoed’, schrijven zij, ’aan Smörgåsbord, geen schotel maar een tafel vol vis- en vleesgerechten waar je een keuze uit maakt: in goudgele mosterd ingelegde haring, haring met gele en rode uitjes, haring met tomaat, haringsalades met appel, augurk en rode bietjes, glasmeesterharing, dilleharing, haring met dragon en kervel, haring met kappertjes en peterselie , rolmopsen; schalen met ingelegde mosselen, garnalen, krab en gravlax -in verse dille, zout, suiker en witte peper ingelegde zalm met de zoetzure saus van mosterd en olie- , schalen met makreelfilet en gefileerde sprot, met gerookte paling en uitgesneden bokking; er is vers bruin- en witbrood bij, knäckebröd van rogge en tarwe, dun Fins rogbröd en knapperig Frans stokbrood; de keus gaat verder in pasteien van lever en nier, plakken rosbief, beenham, met kaviaar gevulde halve eieren; in glazen schalen zure en zoete zulten; op warme rechauds schotels met kleine kruidige gehaktballetjes en brons gebraden kapoenpootjes, schijfjes roze lamsvlees, warme welriekende koteletten en van vet glimmende rode worstjes.
The Veranda
Smörgåsbord kan je bijvoorbeeld eten in het trendy restaurant The Veranda van hotel Grand in Stockholm. Het kost daar 495 Zweedse kronen; ca. 53 Euro.
Als je dat bestelt krijg je er een gebruiksaanwijzing bij.
Je moet mikken op zes gangen en daar moet je lang over doen. Iedere keer een nieuw bordje pakken, kleine hoeveelheden opscheppen en vooral geen uitgesproken smaken met elkaar gaan mixen.
Men moet beginnen met een paar haringhapjes. Daarbij hoort een ijskoude aquavit van het huismerk Grand. Deze aquavit werd ontwikkeld toen het hotel in 1999 125 jaar bestond. Absolut wodka vind ik lekkerder en ook in Zweden wordt dat ijskoud geserveerd. (zie eten & drinken 1: wodka)
Het advies is om daarna bier te drinken, maar dat raad ik u af. Bier werkt een beetje als een spons in de maag en vermindert volgens mij de trek. Een beetje jammer voor al die lekkere dingen die nog wachten.
Neem nog een tweede glaasje aquavit/wodka en ga daarna over op sprankelend Scandinavisch water. Geen gasbelletjes, vooral geen gasbelletjes!
De tweede gang bestaat uit de gravlax (in Zweden soms nog wilde zalm); gevolgd door krab en mosselen.
Daarna een salade met de gevulde eieren en stukjes kip.
Dan gaan we over op de warme gerechten en wordt het tijd om toch maar een glaasje rode wijn te nemen. Dat kost dan 8.75 Euro en is niet bij de prijs inbegrepen.
De warme balletjes mag u niet missen. Maar ja, die gegrilde roze lamskoteletjes zien er ook prachtig uit.
Tot slot een fruitsalade en koffie met een ijskoude Zweedse punch.
Daarna zou ik maar uw slaapkamer opzoeken. Er zijn in het centrum van Stockholm voor redelijke prijzen appartementen te huur en er zijn goede B & B adressen.